تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 283 |
تعداد مقالات | 2,143 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,475,557 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,125,851 |
ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی در اقتصاد مقاومتی | ||
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی | ||
مقاله 10، دوره 17، شماره 34، مهر 1399، صفحه 253-276 اصل مقاله (356.18 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/iee.2021.6756.1952 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا طلابی* 1؛ سیدعباس موسویان2؛ محمد جواد توکلی3 | ||
1گروه فقه اقتصادی مجتمع عالی فقه جامعه المصطفی العالمیه شهر قم ایران | ||
2گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
3هیئت علمی موسسه امام خمینی | ||
چکیده | ||
بانک مرکزی با اعمال به موقع، مناسب و دقیق سیاستهای پولی واعتباری، میتواند نظارت مداوم و دقیق بر اقتصاد کلان کشور داشته باشد. با عنایت به اسلامیبودن نظام، قوانین و مقررات در نظام بانکی، بانک مرکزی و ابزارهای پولی و بانکی نیز باید براساس احکام و قوانین اسلام باشد. با توجه به شرایط خاص کنونی کشور که در معرض التهابات اقتصادی ناشی از اقتصاد جهانی میباشد و افزون بر این در معرض فشارها و تحریمهای دشمنان خارجی نیز است، نسخه متعارف و متداول اقتصادی کارآمدی لازم را نداشته و به خوبی اثرگذار نیست. این مقاله، اقتصاد مقاومتی −که تنها نسخه شفابخش اقتصاد در این شرایط میباشد− را دارای دو ویژگی مهم اسلامیبودن و تابآوری دانسته که هرکدام تأثیرات زیادی در وضع و اجرای قوانین و ضوابط بانکداری در کشور دارند. بنابراین، بررسی ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی با معیارها و مشخصات اقتصاد مقاومتی ضروری است. این مقاله با روش تحلیلی−توصیفی به بررسی ابزارهای متعارف سیاستهای پولی و اعتباری در مطابقت با این دو معیار اقتصاد مقاومتی پرداخته است. همچنین اولویتبندی، ارزشگذاری و معرفی ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی براساس خصوصیات و معیارهای ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری اقتصادمقاومتی از نتایج این پژوهش میباشد. از میان اوراق متعارف، اولویت اول با ابزارهای اوراق مرابحه، اوراق استصناع، صکوک اجاره دولتی، اوراق بیع دین دولتی، اوراق مضاربه، اوراق مشارکت است و اولویت بعد با اوراق صکوک اجاره بانک مرکزی، اوراق بیع دین بانک مرکزی و اوراق ودیعه بانک مرکزی بوده و بقیه ابزارها که دستوری هستند در اولویت سوم میباشند. | ||
کلیدواژهها | ||
بانک مرکزی؛ اقتصاد مقاومتی؛ سیاستهای پولی و اعتباری؛ ابزارهای پولی؛ ابزارهای اعتباری | ||
مراجع | ||
1. ایروانی، جواد (1393)، مبانی فقهی اقتصاد اسلامی، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. 2. ایروانی، جواد (1394)، پول و بانکداری اسلامی، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. 3. توتونچیان، ایرج (1375)، اقتصاد پول و بانکداری، تهران: مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی بانک مرکزی. 4. طلابی، علیرضا و محمود عیسوی (1398)، «خصوصیات و معیارهای سیاستهای پولی در اقتصادمقاومتی»، معرفت اقتصاد اسلامی، ش21، ص203−222. 5. فراهانیفرد، سعید (1378)، سیاستهای پولی در بانکداری بدون ربا، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 6. فرجی، یوسف (1380)،بررسی تطبیقی کارایی ابزارهای سیاست پولی در بانکداری اسلامی و بانکداری متداول، مجموعه سخنرانیها و مقالات دوازدهمین همایش بانکداری اسلامی (ابزارهای تأمین مالی و ابزارهای سیاست پولی)، موسسه عالی بانکداری ایران بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ص 299−316. 7. قضاوی، حسین و حسین بازمحمدی (1391)، عملیات بازار باز در چارچوب بانکداری بدون ربا: مطالعه موردی : اسناد خزانه اسلامی، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی. 8. کمیجانی، اکبر (1374)، سیاستهای پولی مناسب جهت تثبیت فعالیتهای اقتصادی، تهران: وزارت امور اقتصاد و دارایی. 9. موسویان، سیدعباس، سایت پژوهشکده پولی و بانکی www.mbri.ac.ir 10. موسویان، سیدعباس (1377). «بررسی فقهی − اقتصادی بازار ثانویه سپردههای مدتدار در بانکداری بدون ربا»، مجموعه مقالات نهمین سمینار بانکداری اسلامی، تهران، مؤسسه عالی بانکداری. 11. موسویان، سیدعباس (1391) ، بازار سرمایه اسلامی، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 12. موسویان، سیدعباس و حسین میثمی (1396)، بانکداری اسلامی(۲)، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی. 13. موسویان، سیدعباس (1380)، «مشارکت مجدد جایگزین تنزیل مجدد»، اقتصاد اسلامی، ش3، ص75−90. 14. موسویان، سیدعباس (1388)، «صکوک مرابحه ابزار مالی مناسب برای بازار پول و سرمایه اسلامی»، جستارهای اقتصادی، ش11، ص9−31. 15. مهدویان، محمدهادی (1380)، ابزارهای سیاست پولی در نظام بانکداری اسلامی، بررسی تطبیقی کارایی ابزارهای سیاست پولی در بانکداری اسلامی و بانکداری متداول، موسسه عالی بانکداری ایران بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، ص 225−250. 16. میرمعزی، سیدحسین (1393)، عدالت اقتصادی از دیدگاه اسلام، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه. 17. نظرپور، محمدنقی و اکبر کمیجانی (1387)، «چگونگی کاربرد عقد استصناع در قانون عملیات بانکی بدون ربا»، اقتصاد اسلامی، ش30، ص69−97. 18. نظرپور، محمدنقی و سیدعباس موسویان (1393)، بانکداری بدون ربا از نظریه تا تجربه، قم: دانشگاه مفید. 19. نظرپور، محمدنقی (1384)، «اوراق بهادار استصناع (سفارش ساخت) ابزاری برای سیاستپولی»، اقتصاد اسلامی، ش20، ص81−110. 20. نظرپور، محمدنقی (1392)، عقد و اوراق استصناع: کاربردهای استصناع در بازارهای مالی اسلامی، قم: دانشگاه مفید. 21. نقدی دورباطی، مریم و محمدرضا حیدریان (1389)، «جایگاه بیع استصناع در فقه شیعه و اهلسنت»، فقه و تاریخ تمدن، ش24، ص150−169. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,452 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 668 |