تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 291 |
تعداد مقالات | 2,178 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,664,345 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,274,424 |
مقدمهای بر جامعهپذیری دینی در تفاسیر قرآن | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 4، دوره 3، شماره 5، تیر 1390، صفحه 31-58 اصل مقاله (271.79 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
محمباقر اخوندی* | ||
دانشگاه بیرجند (گروه علوم تربیتی) | ||
چکیده | ||
موضوع مقاله حاضر، بررسی مقدماتی نظر تفاسیر قرآن درباره فرایند جامعهپذیری است. پرسش اصلی این است که جامعهپذیری چیست، چگونه اتفاق میافتد و چقدر اختیار در آن مؤثر است؟ با تحلیل محتوای کیفی تفاسیر قرآن، کدگذاری و طبقهبندی مفاهیم بهدستآمده به پرسش اصلی پاسخ داده شده است. یافتهها نشان میدهد که جامعهپذیری فرایندی سرچشمهگرفته از ذات انسان است و فرد با اختیار خویش از طریق علم و عمل، ارزشها، باورها، هنجارها و غیره میشود؛ به گونهای که امکان جداسازی بین او و آنچه درونی کرده، نیست. در این برداشت، انسان موجودی دائماً در حال «شدن» است که همیشه علم و عمل او، عین ذات و شخصیت او را شکل میدهد. نتیجه اینکه هر کس به هر مقدار که به آیات قرآن، عمل و آنها را درونی کند، به همان میزان دیندار است و جامعهپذیری دینی در او موفق بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعهپذیری دینی؛ تفاسیر قرآن؛ ارزشها؛ آیات | ||
مراجع | ||
آلوسی، سیدمحمود (1415)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه. بحرانی، سیدهاشم (1416)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت. حسنزاده آملی، حسن (1380)، عیون مسائل نفس و شرح آن، قم: قیام. حسنزاده آملی، حسن (1381)، انسان و قرآن، قم: قیام. حسنزاده آملی، حسن (1386)، مآثر آثار، تدوین داوود صمدی آملی، قم: الف و لام و میم. شجاعیزند، علیرضا (1388)، «تبارشناسی تجربه دینی در مطالعات دینداری»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم. صدیق سروستانی (1375)، «کاربرد تحلیل محتوا در علوم اجتماعی»، نامه علوم اجتماعی،ش8. طالقانی، سیدمحمود (1362)، پرتوی از قرآن، چ4، تهران: شرکت سهامی انتشار. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن، چ5، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. طبرسی، فضل بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ3، تهران: ناصرخسرو. طبرسی، فضل بن حسن (1377)، تفسیر جوامع الجامع، چ1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و قم مدیریت حوزه علمیه قم. طبیب، سیدعبدالحسین (1387)، الطبیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات اسلام. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البحرین، تهران: کتابفروشی مرتضوی. طوسی، محمد بن حسن (1415)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. عروسی حویزیف عبد علی بن جمعه (1415)، تفسیر نور الثقلین، چ4، قم: اسماعیلیان. فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر (1420)، تفسیر مفتاح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی. فضلالله، سیدمحمدحسین (1419)، تفسیر من وحی القرآن، چ2، بیروت: دار الملاک للطباعة والنشر. فلیک، اووه (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی. فیض کاشانی، ملا محسن (1415)، تفسیر فیض کاشانی، تهران: صدر. قائمینیا، علیرضا (1379)، درآمدی بر منشأ دین، تهران: معارف. قاسمی، وحید و مهری قربانیان (1389)، «تحلیل تطبیقی مهاجرت در سطح دینداری و اولویتهای ارزشی دختران و پسران»، مطالعات راهبردی زنان، س12، ش47. قرائتی، محسن (1383)، تفسیر نور، چ11، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. قرشی، سیدعلیاکبر (1377)، تفسیر احسن الحدیث، چ2، تهران: بنیاد بعثت. کاشانی، ملا فتحالله (1336)، تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی محمدحسن علمی. کرمی حونیری، محمد (1402)، التفسیر لکتاب الله المنیر، قم: چاپخانه علمیه. کوزر، لوئیس (1370)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، ترجمه محمد ثلاثی، تهران: انتشارات علمی. گیدنز، آنتونی (1373)، جامعهشناسی، ترجمه صبوری منوچهر، تهران: نشر نی. مترجمان (1356)، ترجمه تفسیر طبری، چ2، تهران: انتشارات توس. مترجمان (1360)، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ1، تهران: انتشارات فراهانی. مترجمان (1377) ترجمه تفسیر جوامع الجامع، چ2، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. مجلسی، محمدباقر (بیتا)، بحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج23، تهران: اسلامیه. مدرسی، سیدمحمدتقی (1419)، من هدی القرآن، چ1، تهران: دار محبی الحسین. مقنیه، محمدجواد (1424) تفسیر الکاشف، تهران: دارالکتاب الاسلامیه. مکارم شیرازی، ناصر (1374) تفسیر نمونه، چ1، تهران: دارالکتب الاسلامیه. موسوی همدانی، سیدمحمدباقر (1374)، ترجمه تفسیر المیزان، چاپ نعیم، قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. نجفی خمینی، محمدجواد (1398)، تفسیر آسان، [بیجا]: اسلامیه. ویلم، ژان پل (1377)، جامعهشناسی ادیان، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران: تبیان. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,695 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 922 |