تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,710 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,807 |
عدالت اجتماعی در اندیشه آیتالله سیدمحمدباقر صدر | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 4، دوره 2، شماره 3، فروردین 1389، صفحه 25-53 اصل مقاله (334.31 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
غلامرضا جمشیدیها1؛ رضا کلوری2 | ||
1دانشیار دانشگاه تهران | ||
2دانشآموخته حوزه علمیه قم و دانشجوی دکترای جامعهشناسی | ||
چکیده | ||
عدالت از دیدگاه صدر، ارزشی ذاتی و نهایی دارد که برای تحقق سایر ارزشها در جامعه به آن نیاز است؛ از مطالبات فطری انسان است و تابع قرارداد افراد جامعه نیست و به شرایط تاریخی اجتماعی ویژهای تعلق ندارد. در نظریة صدر اصولاً مفهوم تساوی از ماهیتشناسی عدالت، نفی شده، «کار» معیاری برای برخورداریهای متفاوتِ عادلانه است. محور اصلی مسئله عدالت اجتماعی به سطح روابط انسان با انسان در توزیع منابع و منافع و به تضاد میان قوی و ضعیف ارجاع دارد؛ نزاعی که در سطحی عمیقتر به تناقضی عمده، یعنی جدل درونی میان جنبههای الهی و مادی انسان بازمیگردد و تا ابعاد الهی انسان در این جدال پیروز نشود، تضادهای اجتماعی جریان خواهد داشت. به نظر صدر شکل اسلامی عدالت اجتماعی دارای دو اصل عمومی «تکافل عمومی» و «توازن اجتماعی» است، هر یک راهکارهایی نیز دارد. از دیدگاه او، دین از دو راه، میان معیارهای فطری فردگرا (غریزه حب ذات) و جمعگرا، هماهنگی ایجاد کرده، رفاه اجتماعی و عدالت را تأمین میکند: 1. اعطای تفسیری دقیق و واقعی از حیات و اشاعه آن (عوامل شناختی)؛ 2. تربیت اخلاقی انسان، پرورش عواطف و احساسهای اخلاقی (عوامل انگیزشی | ||
کلیدواژهها | ||
صدر؛ عدالت؛ جامعه؛ نظام | ||
مراجع | ||
آشتیانی، منوچهر (1383)، ماکس وبر و جامعهشناسی شناخت، تهران: نشر قطره. بستان (نجفی)، حسین (1390)، گامی به سوی علم دینی(2)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. پوپر، کارل (1365)، جامعه باز و دشمنان آن، ج2، ترجمه فولادوند، چ1، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. ترنر، اچ. (1368)، پیدایش نظریههای جامعهشناسی، ترجمه لهسایی، تهران: [بینا]. جمشیدی، محمدحسین (1380)، نظریه عدالت، تهران: انتشارات پژوهشکده امام خمینی(ره). صدر، سیدمحمدباقر (1408)، ج10، فلسفتنا، الطبعهٔ الثانیه، [بیجا]: مجمع الشهید الصدر العلمی والثقافی. صدر، سیدمحمدباقر (1349)، اقتصاد ما، ج2، ترجمه ع. اسپهبدی، چ1، تهران: انتشارات برهان و مؤسسه انتشارات اسلامی. صدر، سیدمحمدباقر (1409ق/1989)، التفسیر الموضوعی والفلسفهٔ الاجتماعیهٔ فیالمدرسه القرآنیهٔ، [بیجا: بینا]. صدر، سیدمحمدباقر (1410ق/1989)، فلسفتنا، لبنان: دارالتعارف للمطبوعات. صدر، سیدمحمدباقر (1410ق/1990)، السنن التاریخیه فیالقرآن، بیروت، لبنان: [بینا]. صدر، سیدمحمدباقر (1410ق/1990)، المدرسهٔ القرآنیه، السنن التاریخیه، ج13، لبنان، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. صدر، سیدمحمدباقر (1421ق)، المدرسهٔ القرآنیه، قم: مرکز الابحاث والدراسات التخصصیه للشهید الصدر. صدر، سیدمحمدباقر (1429ق)، الاسلام یقود الحیاهٔ و...، چ4، قم: دارالصدر. صدر، سیدمحمدباقر (بیتا)، اقتصاد برتر، ترجمه علیاکبر سیبویه، ترجمه بخشهای آغازین المدرسه الاسلامیه، السنن التاریخیه، تهران: ناصرخسرو، دفتر نشر میثم تهران. صدر، سیدمحمدباقر (1351)، اقتصاد ما، ج1، ترجمه محمدکاظم موسوی، چ1، تهران: انتشارات برهان و مؤسسه انتشارات اسلامی. صدر، سیدمحمدباقر (1408ق/1987)، المجموعهٔ الکاملهٔ لمؤلفات السید محمدباقر الصدر، اقتصادنا، ج10، لبنان: [بینا]. کالینیکوس، آلکس (1385)، درآمدی تاریخی بر نظریه اجتماعی، ج2، ترجمه اکبر معصومبیگی، تهران: نشر آگه. مطهری، مرتضی (1367)، عدل الهی، چ3، [بیجا]: صدرا. واعظی، احمد (1388)، نقد و بررسی نظریههای عدالت، چ1، قم: مؤسسه امام خمینی(ره). والزر، مایکل (1389)، حوزههای عدالت: در دفاع از کثرتگرایی و برابری، ترجمه صالح نجفی، چ1، تهران: نشر ثالث. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,828 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 858 |