تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,711 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,811 |
مبانی ارزششناختی جامعهشناسی اسلامی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 2، شماره 3، فروردین 1389، صفحه 7-23 اصل مقاله (536.54 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمود رجبی1؛ حسین بستان(نجفی)2 | ||
1استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی | ||
2عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
این مقاله با رویکردی منطقی ‐ فلسفی به بررسی سه مسئلة بنیادی در موضوع جایگاه ارزشها در علم، یعنی مسئلة «است ‐ باید»، نسبیتگرایی ارزشی و بیطرفی یا جانبداری ارزشی میپردازد. روشن است که اگر جامعهشناسی اسلامی بخواهد به عنوان یک پارادایم توانمند و تأثیرگذار در عرصة علوم اجتماعی ظاهر شود، ناگزیر باید موضع خود را نسبت به اینگونه مسائل پارادایمی به گونهای مشخص کند که امکان مقایسه با پارادایمهای موجود فراهم شود. محورهای اصلی مورد تأکید این مقاله عبارت است از: امکان استنتاج احکام هنجاری از گزارههای توصیفی و بالعکس، رد نسبیتگرایی ارزشی بر پایة پذیرش مبانی فطری برای ارزشهای اخلاقی و حقوقی و لزوم جانبداری ارزشی در علم به عنوان یک آرمان و در عین حال، تلاش برای افزایش عینیت در مباحث توصیفی و تبیینی علم. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعهشناسی اسلامی؛ علم و ارزشها؛ مسئلة «است ‐ باید»؛ نسبیتگرایی ارزشی؛ بیطرفی ارزشی | ||
مراجع | ||
آدلر، مورتیمر جروم (1379)، ده اشتباه فلسفی، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: الهدیٰ. اسکیدمور، ویلیام (1375)، تفکر نظری در جامعهشناسی، ترجمه علیاصغر مقدس و همکاران، تهران: تابان. ایمان، محمدتقی (1388)، مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمّی و کیفی در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. اینکلس، الکس (1353)، جامعهشناسی چیست؟، ترجمه مشفق همدانی، تهران: کتابهای سیمرغ. بستان، حسین و همکاران (1384)، گامی به سوی علم دینی(1): ساختار علم تجربی و امکان علم دینی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. تریگ، راجر (1384)، فهم علم اجتماعی، ترجمه شهناز مسمیپرست، تهران: نشر نی. جوادی آملی، عبدالله (1377)، شریعت در آیینه معرفت، قم: مرکز نشر اسراء. الخرّازی، السید محسن (1418)، بدایهٔ المعارف الالهیهٔ فی شرح عقائد الامامیه، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعهٔ لجماعهٔ المدرسین فی الحوزهٔ العلمیه. الرازی النجفی، محمدتقی (بیتا)، هدایهٔ المسترشدین، ج3، قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعهٔ لجماعهٔ المدرسین فی الحوزهٔ العلمیه. رفیعپور، فرامرز (1360)، کندوکاوها و پنداشتهها، تهران: شرکت سهامی انتشار. السبحانی، جعفر (1420)، رسالهٔ فی التحسین والتقبیح، قم: مؤسسه الامام الصادق(ع). سروش، عبدالکریم (1363)، «مطهری و ارتباط جهانبینی و ایدئولوژی»، یادنامة استاد شهید مرتضی مطهری، ج2، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. الصدر، السید محمدباقر (1405)، بحوث فی علم الأصول، ج7، تقریر السید محمود الهاشمی، قم: المجمع العلمی للشهید الصدر. الطباطبایی، السید محمدحسین (بیتا)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج20، قم: انتشارات جامعة مدرسین حوزة علمیة قم. الغروی الاصفهانی، محمدحسین (1375)، نهایهٔ الدرایهٔ فی شرح الکفایه، ج3، تحقیق رمضان قلیزاده المازندرانی، قم: سیدالشهدا(ع). گلدمان، لوسین (1357)، فلسفه و علوم انسانی، ترجمه حسین اسدپور پیرانفر، تهران: جاویدان. گیدنز، آنتونی (1383)، چکیدة آثار آنتونی گیدنز، ویرایش فیلیپ کسل، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: ققنوس. مصباح یزدی، محمدتقی (1367)، دروس فلسفة اخلاق، تهران: اطلاعات. مصباح یزدی، محمدتقی (1365)، آموزش فلسفه، ج2، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. مطهری، مرتضی (1371)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران و قم: صدرا. المظفر، محمدرضا (1386)، اصول الفقه، ج2، النجف: دارالنعمان. المظفر، محمدرضا (1400)، المنطق، بیروت: دارالتعارف. وبر، ماکس (1382)، روششناسی علوم اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر مرکز.
Berger, Peter L. (1963), Invitation to Sociology, New York: Penguin Books. Bohman, James (1994), New Philosophy of Social Science, Oxford: Polity Press. Hammersley, Martyn (2000), Taking Sides in Social Research, London and New York: Routledge. Neuman, W. Lawrence (1997), Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches, Boston and London: Allyn and Bacon. Stenberg, Leif (1996), The Islamization of Science, Lund: Religions Historiska Avdelningen. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,020 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 813 |