پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات8
تعداد شماره‌ها289
تعداد مقالات2,172
تعداد مشاهده مقاله4,607,622
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,230,712
محمدی, مهدی, رحمانی, نفیسه. (1403). بررسی مؤلفه شهید و شهادت در اشعار سروده شده برای کودکان و نوجوانان بین سال‌های 1357-1395. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 19(48), 7-27. doi: 10.30471/edu.2024.9566.2804
مهدی محمدی; نفیسه رحمانی. "بررسی مؤلفه شهید و شهادت در اشعار سروده شده برای کودکان و نوجوانان بین سال‌های 1357-1395". جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 19, 48, 1403, 7-27. doi: 10.30471/edu.2024.9566.2804
محمدی, مهدی, رحمانی, نفیسه. (1403). 'بررسی مؤلفه شهید و شهادت در اشعار سروده شده برای کودکان و نوجوانان بین سال‌های 1357-1395', جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 19(48), pp. 7-27. doi: 10.30471/edu.2024.9566.2804
محمدی, مهدی, رحمانی, نفیسه. بررسی مؤلفه شهید و شهادت در اشعار سروده شده برای کودکان و نوجوانان بین سال‌های 1357-1395. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 1403; 19(48): 7-27. doi: 10.30471/edu.2024.9566.2804

بررسی مؤلفه شهید و شهادت در اشعار سروده شده برای کودکان و نوجوانان بین سال‌های 1357-1395

فصلنامه علمی تربیت اسلامی
دوره 19، شماره 48، تیر 1403، صفحه 7-27    اصل مقاله (1.79 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/edu.2024.9566.2804
نویسندگان
مهدی محمدی* 1؛ نفیسه رحمانی2
1دانشیار، گروه آموزشی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه قم، قم، ایران
2دانش آموخته کارشناسی ارشد، رشته علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
هدف: شهید و شهادت از موضوع‌های اساسی انقلاب اسلامی است که در راستای تحقق آن و به‎ویژه در دوران دفاع مقدس، جوانان بی‌شماری به خیل شهیدان پیوستند. از دست دادن این تعداد عزیز ادبیات انقلاب اسلامی را تحت تأثیر قرار داد و این موضوع در اشعار بسیاری از شاعران ظاهر شد. هدف این پژوهش، مطالعه میزان و نحوه انعکاس مفاهیم شهید و شهادت در اشعار سروده شده بین سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۵ می‌باشد.
روش‌ تحقیق: برای این بررسی از روش تحلیل محتوا استفاده شد. برای اجرا، ۱۸۱ عنوان شعر شناسایی شده در خصوص مورد بررسی، سطر به سطر مورد مطالعه قرار گرفتند.
یافته‌ها: پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها مشخص شد که بیشترین انتشار منابع (25 اثر)، در سال 1388 سروده شدند. ۱۰۸ شاعر در سرودن این اشعار نقش داشتند که 9/62 درصد آن را مردان و بقیه را زنان تشکیل می‌دهند. استان‌های تهران با 33 اثر، قم با 24 و مشهد با 24 اثر، شاخص‌ترین استان‌ها، در انتشار این منابع هستند. اشعار سروده شده در 9 مضمون دسته‌بندی شدند که توصیف شهید و شهادت، یادگاری از شهدا، منزلت و جایگاه شهدا سه موضوعی هستند که بیشترین اشعار سروده شده را به خود اختصاص داده است. به رسمیت نشناختن کودک و نوجوان و نادیده گرفتن ویژگی‌های خاص آنان، از بارزترین مشکلات اشعار سروده شده در این حیطه هست.
کلیدواژه‌ها
تحلیل محتوا؛ شعر کودک و نوجوان؛ دفاع مقدس؛ شهید؛ شهادت
مراجع
  1. ایران‌زاده، نعمت‌اله و رحیمیان افسانه (1387). بن‌مایه‌های شهید و شهادت در شعر سیدحسن حسینی. خط اول، 2 (7)، 85−
  2. بیدختی، فاطمه (1395). جمال‌شناسی و تحلیل مرگ و زندگی در شعر سید حسن حسینی و قیصر امین‌پور و رحیمی، سید مهدی، رساله دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
  3. پاک‌نهاد، سمیه، وصفی محمدرضا، و فهیم‌نیا فاطمه (1395). مشکلات توزیع کتاب‌های کودک و نوجوان در ایران از دیدگاه ناشران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۲۲ (۲)،291−
  4. حجوانی، مهدی (1394). فراز و فرودهای شعر کودک و شعر نوجوان ایران در سه دهه پس از انقلاب. مجله ادب فارسی، ۵ (۱)،81−
  5. حدادی طاقانکی، نادعلی (۱۳۸۸). بررسی جلوه‌های دفاع مقدس در ادبیات کودک و نوجوان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی شهرکرد.
  6. حسنی، طاهره و سیدرضایی، طاهره (1391). تصویر جنگ در شعر کودکان و نوجوانان ایران. سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، ۵ (۲)،147−
  7. خلیقی، عزت و علوی مقدم، سیدمحمد (۱۳۹۸). واکاوی ویژگی‌های زبانی و محتوایی در شعر شاعران دفاع مقدس. ادبیات دفاع مقدس، ۳ (۱)،۱۲−۲۶.
  8. خنیفر، حسین و مسلمی ناهید (۱۳۹۷). اصول و مبانی روش‌های پژوهش کیفی. تهران: نگاه‌دانش.
  9. سلاجقه، پروین (۱۳۸۵). از این باغ شرقی: نظریه‌های نقد شعر کودک و نوجوان. تهران: کانون پرورش فکری کودک و نوجوان.
  10. غیبی، عبدالاحد و فرزانه احمری (1394). بررسی تطبیقی مفاهیم مقاومت و پایداری در اشعار فدوی طوقان و طاهره صفارزاده، ادبیات پایداری، ۷ (۱۳)،227−
  11. فتاحی، مهناز (۱۳۹۹). بررسی کتاب‌های داستانی کودکان با موضوع دفاع مقدس بین سال‌های ۱۳۹۴−۱۳۹۹. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور.
  12. قانونی، حمیدرضا و غلامحسینی، پروین (۱۳۹۵). جلوه‌های شعید و شهادت در شعر دفاع مقدس (با تکیه و تاکید بر اشعار قیصر امین‌پو)، کنفرانس بین‌المللی ادبیات و زبان‌شناسی
  13. کمالی، کبری (1390). بررسی مضمون و محتوای جنگ در شعر کودک و نوجوان 1380−1360. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی.
  14. محمدی، مهدی (1375). بررسی داستان‌های جنگ ایران و عراق نوشته شده برای کودکان و نوجوانان. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشته علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال.
  15. محمدی، مهدی (1389). بررسی وضعیت انتشارات داستان‌های دینی کودکان و نوجوانان بین سال‌های 1380− تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۱۶ (۴)، 55−82.
  16. محمدی، مهدی (1379). نقش زنان در ثبت ادبیات جنگ برای کودکان. پژوهش‌نامه ادبیات کودک و نوجوان، ۶ (۲۳)،60−
  17. محمدیان، عباس و علی ششتمدی (۱۳۹۶). بررسی عنوان کتاب‌های ادبیات دفاع مقدس تا سال ۱۳۸۱ با استفاده از روش تحلیل محتوا. ادبیات پایداری، ۹ (۱۷)، ص۲۹۵−۳۲۸.
  18. محمدیان، علی (1388). «بررسی و تحلیل موضوع شهید و شهادت در شعر کودک و نوجوان دههﻫﺎی هفتاد و هشتاد (1370−1380). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
  19. محمدیان، علی (1392). «بررسی و تحلیل شهید و شهادت در شعر کودک و نوجوان دهه‌های شصت و هفتاد (1360−1370)». کتاب ماه کودک و نوجوان، 16 (11)، ص71−
  20. مراقی، نسیمه (1389). شعر کودک و دفاع مقدس. عادل سواعدی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، گروه ادبیات و زبان فارسی.
  21. مظفری، سولماز و ابراهیمی، ابراهیمی (۱۳۹۷). بررسی مؤلفه‌های جنگ در اشعار کودک سلمان هراتی. پنجمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران (با رویکرد فرهنگ مشارکتی)، ۲۷ اسفند ماه، تهران.
  22. Fierke, K.M. (2009). Agents of Death: The Structural Logic of Suicide Terrorism and Martyrdom. International Theory, Vol. 1)1(, p. 155-184.
  23. Hellmann-Rajanayagam, D. (2005). And Heroes Die: Poetry of the Tamil Liberation Movement in Northern Sri Lanka. Journal of South Asian Studi, 28(1), p. 112- 153.
  24. Pitcher, L. (1998). "The Divine Impatience": Ritual, Narrative, and Symbolization in the Practice of Martyrdom in Palestine. Medical Anthropology Program, 12(1), p. 8-30.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 299
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 195