پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات8
تعداد شماره‌ها289
تعداد مقالات2,172
تعداد مشاهده مقاله4,607,771
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,230,839
دهقانی شورکی, محمد. (1403). مفهوم رشد متعالی و نسبت آن با سایر جنبه‏های تحولی انسان. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 18(35), 106-126. doi: 10.30471/psy.2023.9532.2151
محمد دهقانی شورکی. "مفهوم رشد متعالی و نسبت آن با سایر جنبه‏های تحولی انسان". جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 18, 35, 1403, 106-126. doi: 10.30471/psy.2023.9532.2151
دهقانی شورکی, محمد. (1403). 'مفهوم رشد متعالی و نسبت آن با سایر جنبه‏های تحولی انسان', جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 18(35), pp. 106-126. doi: 10.30471/psy.2023.9532.2151
دهقانی شورکی, محمد. مفهوم رشد متعالی و نسبت آن با سایر جنبه‏های تحولی انسان. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 1403; 18(35): 106-126. doi: 10.30471/psy.2023.9532.2151

مفهوم رشد متعالی و نسبت آن با سایر جنبه‏های تحولی انسان

مطالعات اسلام و روانشناسی
دوره 18، شماره 35، مهر 1403، صفحه 106-126    اصل مقاله (1.69 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2023.9532.2151
نویسنده
محمد دهقانی شورکی*
دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی، موسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت، قم، ایران
چکیده
«رشد» از جمله مباحث مهم علوم رفتاری است که به معنای تحولات آدمی و شامل ابعاد فراوانی مانند رشد جسمی، هیجانی، عاطفی، اخلاقی، اجتماعی و... است. هدف قرآن کریم به عنوان اصلی‏ترین منبع وحیانی دین نیز رشد می‎باشد. اصلی‏ترین سؤال پژوهش حاضر پاسخی برای مفهوم شناسی «رشد متعالی» بوده و هدف خود را واکاوی مفهومی رشد متعالی به عنوان بُعد تحولی طرح شده از سوی این کتاب آسمانی و نسبت آن با سایر جنبه‏های تحولی مطرح شده در علوم رفتاری قرار داده است. این پژوهش با بهره از روش کتابخانه‏ای و تحلیل کیفی، تعریف دقیقی از این مفهوم ارائه می‎کند و با بررسی دلالت مطابقی و التزامی آیات قرآن کریم شامل اوامر و نواهی، ویژگی‏های رشدیافتگان و رشدنایافتگان، شخصیت‏های معرفی شده، ارزش‏ها و نیز شواهد موجود در سایر منابع دینی، وجود این بُعد تحولی در انسان را تثبیت می‏کند که می‏تواند در چهار مرحله بپیماید و افزون بر ویژگی‏های اختصاصی خود، ارتباط وثیقی با سایر جنبه‏های تحولی انسان دارد.
کلیدواژه‌ها
رشد؛ کمال؛ رشد متعالی؛ روان‏شناسی رشد؛ روان‏شناسی تحولی؛ انسان متعالی و انسان کامل. 
مراجع
* قرآن کریم.

* نهج البلاغه.

  1. ابن أبی زکینب، محمد بن ابراهیم (1418ق). الغیبة. ترجمه جواد غفارى. تهران: صدوق.
  2. ابن بابویه، محمدبن علی (1406ق). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال. قم: دارالشریف الرضی للنشر.
  3. ابن منظور، جمال الدین (1414). لسان العرب. بیروت: دارصادر.
  4. ابوالقاسمی، شهنار (1387). روان‏شناسی رشد. تنکابن: دانشگاه آزاد.
  5. اتکینسون و همکاران (1375). زمینه روان‏شناسی. تهران: رشد.
  6. ارونسون، الویت (1398). روان‏شناسی اجتماعی. ترجمه حسین شکرکن. تهران: رشد.
  7. اسعدی، علیرضا (1392). «بررسی فرایند استکمال نفس از دیدگاه ملاصدرا». معرفت فلسفی. س10. ش3. ص91−
  8. اشتهاردى، على‎پناه (1417ق). مدارک العروة. تهران: دارالأسوة للطباعة و النشر.
  9. اصغری نکاح، سید علی‏اصغر و هما ذاکری‏فر (1399). «آیا وراثت و محیط کافی است؟ تأملی بر عوامل مؤثر بر رشد و شکل‎گیری شخصیت از منظر قرآن و روایات». مجله همایش قرآن و روان‏شناسی. س1. ش1.
  10. اصفهانی امین، نصرت (1361). مخزن العرفان در تفسیر قرآن. تهران: نهضت زنان مسلمان.
  11. امامی، محمد جعفر (1387). لغات در تفسیر نمونه. قم: انتشارات علی بن ابیطالب.
  12. آذربایجانی، مسعود و همکاران (1382). روان‏شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی. قم و تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت.
  13. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان (1374). البرهان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسه بعثه.
  14. برقى، احمد بن محمد بن خالد(1371). المحاسن. قم: دار الکتب الإسلامیة.
  15. پورافکاری، نصرت‎الله (1387). فرهنگ روان‎شناسی و روان‎پزشکی. تهران: فرهنگ معاصر.
  16. جباری، محمدرضا (1392). سیره اخلاقی و سبک زندگی حضرت زهرا. قم: معارف.
  17. جمعی از مؤلفان (1370). رشد. تهران: سمت.
  18. جواد آملی. عبدالله (1386). زن در آینه‏ جمال و جلال الهی. قم: اسراء.
  19. جواد آملی، عبدالله (1388). جامعه در قرآن. قم: اسراء.
  20. حر آملی، محمد حسین (1409ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل‎البیت.
  21. حرانی، ابن شعبه حسن بن علی (1404ق). تحف العقول. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  22. حسینی رامندی، سید علی‎اکبر (1400). «ﺗﺤﻠﯿﻞ روان ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ رﺷﺪ ﻗﺮآﻧﯽ و نشانه‏های آن». مجله مطالعات اسلام و روان‏شناسی. س15. ش29. ص61−
  23. حلوانی، حسین بن محمد (1408ق). نزهه الناظر و تنبیه الخاطر. قم: مدرسه امام المهدیf .
  24. خامنه‏ای، سیدعلی (1392). زن و بازیابی هویت حقیقی. تهران: انقلاب اسلامی.
  25. خراعی، زهرا و نسرین رامادان (1392). «رشد اخلاق. اصول و ارزش‏های آن از نظر افلاطون». پژوهش‏های فلسفی−کلامی. س14. ش3 و4. ص99−
  26. خمینی، سید روح‎الله (1421 ق). کتاب البیع. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى.
  27. خویی، سید ابوالقاسم (1410ق). التنقیح فی شرح العروة الوثقى. قم: دارالهادی.
  28. دوان شولتز و سیدنی الن شولتز (1390). نظریه‏های شخصیت. ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: ویرایش.
  29. راغب اصفهانى، حسین بن محمد(1416). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار القلم −الدار الشامیة.
  30. رحمت کاشانی، حامد (1388). نهج الفصاحه. تهران: شرکت تعاونی کار آفرینان فرهنگ و هنر.
  31. ساپینگتون، آندارا (1379). بهداشت روانی. ترجمه حمیدرضا حسین شاهی. تهران: روان.
  32. سالاری‎فر، محمدرضا (1389). آشنایی با روان‎شناسی. قم: هاجر.
  33. شجاعی، محمدصادق (1394). روان‎شناسی اسلامی. قم: مرکز بین‎المللی نشر و ترجمه المصطفی.
  34. ﺷﻔیع آﺑﺎدی، ﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ و ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﻧﺎﺻﺮی ﻧﻈﺮﯾﻪ (1365). نظریه‏های ﻣﺸﺎوره و درﻣـﺎﻧﯽ. ﺗﻬـﺮان: ﻣﺮﮐﺰ ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕاهی.
  35. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1374). اصنام الجاهلیه. محقق محسن بیدارفر. تهران: الزهراh.
  36. صفایی حائری، علی (1395). مسئولیت و سازندگی. قم: لیله القدر.
  37. طباطبایی، محمد حسین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: اسماعیلیان.
  38. عبدالباقی، فواد (1368). المعجم المفهرس. تهران: اسماعیلیان.
  39. فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى (1406ق). الوافی. اصفهان: کتابخانه امام أمیرالمؤمنین علىj.
  40. قاضی، قاسم (1395). نظریه رشد متعالی در مشاوره و روان درمانی. تهران: دانشگاه تهران.
  41. کاویانی، محمد و همکاران (1389). «روش شناسی ساخت یک مقیاس اسلامی(معیار مرجع) ویژگی‏ها و محدودیت‏ها». مطالعات اسلام و روان‎شناسی. س4. ش6. ص7−
  42. کاویانی، محمد(1399). روان‎شناسی در قرآن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  43. کرمی، حسین (1382). «تعریف و تشخیص انسان از نگاه ملاصدرا و کارل یاسپرس». مقالات و بررسی‎ها. ش74. ص89−
  44. کریستنس، یان و همکاران (1385). روان‏شناسی عمومی. ترجمه ابوالقاسم بشیری و همکاران. قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
  45. کریمی، یوسف (1388). روان‎شناسی اجتماعی. تهران: ارسباران.
  46. کلینی، محمد بن یعقوب (1407). اصول کافی. تهران. دارالکتب الاسلامیه.
  47. کلینى، محمد بن یعقوب (1396). أصول الکافی. ترجمه سیدجواد مصطفوى. تهران: کتابفروشی علمیه اسلامیه.
  48. کوشا، غلام حیدر (1395). «هستی شناسی اجتماعی در حکمت صدرایی». فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم اسلامی. س2. ش5.
  49. لورابرک (1390). روان‏شناسی رشد. ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: ارسباران.
  50. مازلو، آبراهام (1371). به سوی روان‏شناسی بودن. ﺗﺮﺟﻤﻪ اﺣﻤﺪ رﺿﻮاﻧﯽ. ﻣﺸﻬﺪ: آﺳﺘﺎن ﻗﺪس رضوی.
  51. مایلی، آر (1369). شخصیت. ترجمه محمود منصور. تهران: دانشگاه تهران.
  52. مجلسی، محمدباقر (1386). بحارالانوار. ج3. تهران: اسلامیه.
  53. محسنی، شیخ محمد آصف (1381). مشرعة بحارالانوار. قم: مکتبة العزیزی.
  54. مصباح یزدی، محمدتقی (1374). جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. تهران: سازمان تبلیغات اسلام.
  55. مصباح یزدی، محمدتقی (1390). آموزش عقاید. تهران: بین الملل.
  56. مصباح، علی و همکاران (1372). روان‏شناسی رشد با نگرش به منابع اسلامی. قم و تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت.
  57. مطهری، مرتضی (1387). مقدمه‏ای بر جهان بینی اسلامی: جامعه و تاریخ. تهران: صدرا.
  58. مطهری، مرتضی(1390). مجموعه آثار شهید مطهری. تهران: صدرا.
  59. مکارم شیرازی، ناصر(1373). تفسیر نمونه. قم: دارالکتب الاسلامیه.
  60. موسوی خمینی، روح الله (1390). شرح چهل حدیث. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe.
  61. نصری، عبدالله (1394). صدر اندیشه. تهران: دفتر نشر اسلامی.
  62. نیکنام، مژگان (1398). هویت مبانی. نظریات. انواع. چشم‎اندازها. تهران: تزکیه. واعظی. احمد (1386). حکومت اسلامی. قم: مرکز تدوین متون درسی حوزه.
  63. وجدانی، فاطمه و محسن ایمانی(1391). «تحلیل مفهوم رشد با تکیه بر آیات قرآن کریم». پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی. دوره 20. ش16. ص11−
  64. ویتیگ، آرنو (1386). مقدمه روان‏شناسی. ترجمه مهدی محی‎الدین بناب. تهران: رشد.
  65. هوشیاری، جعفر و محمدمهدی صفورایی پاریزی (1399). «کاربست روش میدان معنایی در معناشناسی واژگان روانشناختی قرآن». دومین کنفرانس ملی علوم انسانی و توسعه.
  66. ﯾﻮﻧﮓ آﻧﺘﻮﻧﯿﻮﻣﻮروﻧﻮ (1380). ﺧﺪاﯾﺎن اﻧﺴﺎن مدرن. ﺗﺮﺟﻤﻪ دارﯾﻮش ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ. ﺗﻬـﺮان: ﻣﺮﮐﺰ ﻧﺸﺮ.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 727
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 89