نصرتی هشی, کمال, درستکارسیانی, محمدرضا, حمیدوند, عدیل. (1402). تحلیل محتوای کتاب مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی براساس اصول تربیت اجتماعی از منظر نهجالبلاغه. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 15(29), 269-292. doi: 10.30471/soci.2023.8656.1796
کمال نصرتی هشی; محمدرضا درستکارسیانی; عدیل حمیدوند. "تحلیل محتوای کتاب مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی براساس اصول تربیت اجتماعی از منظر نهجالبلاغه". جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 15, 29, 1402, 269-292. doi: 10.30471/soci.2023.8656.1796
نصرتی هشی, کمال, درستکارسیانی, محمدرضا, حمیدوند, عدیل. (1402). 'تحلیل محتوای کتاب مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی براساس اصول تربیت اجتماعی از منظر نهجالبلاغه', جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 15(29), pp. 269-292. doi: 10.30471/soci.2023.8656.1796
نصرتی هشی, کمال, درستکارسیانی, محمدرضا, حمیدوند, عدیل. تحلیل محتوای کتاب مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی براساس اصول تربیت اجتماعی از منظر نهجالبلاغه. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 1402; 15(29): 269-292. doi: 10.30471/soci.2023.8656.1796
تحلیل محتوای کتاب مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی براساس اصول تربیت اجتماعی از منظر نهجالبلاغه
1استادیار، گروه آموزش علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2آموزگار و کارشناسی ارشد، گروه روان‌شناسی عمومی، دانشکده روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران
3مربی، عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی، دانشکده معارف، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران
چکیده
هدف پژوهش، تحلیل محتوای کتاب مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی با تکیه بر اصول تربیتاجتماعی از منظر نهجالبلاغه است. برای پاسخ به سؤالات، از روشهای تحلیل اسنادی یا روش کتابخانهای و تحلیل محتوا استفاده شد. در این پژوهش جامعه با نمونه برابر بود؛ بهطوریکه کتاب مطالعاتاجتماعی 1400−1401 ششم ابتدایی بهعنوان جامعه و نمونه پژوهش انتخاب شد. در بخش یافتهها درراستای پاسخ به سؤالات پژوهش، ابتدا براساس روش کتابخانهای، با مراجعه به مقالات و تألیفات مرتبط با اصول تربیت اجتماعی براساس نهجالبلاغه، 10 اصل تربیت اجتماعی همچون اصل عزت، وحدت، محبت، مشارکت، مسئولیت، عدالت، برقراری روابط سالم، سعه صدر، آزادی در برابر ابراز عقاید و اصل آراستگی از منابع استخراج شد. سپس کتاب مطالعات ششم به 4 واحد متون، تصاویر، فعالیتها و کاربرگها تقسیم شد. سپس واحدهای تحلیل در 10 اصل نامبرده به روش تحلیل محتوا بررسی شد و نتایج نشان داد که متون درسی 61 مرتبه، فعالیتهای دروس 88 مرتبه، تصاویر 77 مرتبه و کاربرگهای پایان کتاب در 10 مرتبه به اصول تربیتاجتماعی از منظر نهجالبلاغه توجه داشته است. بنابراین، در قسمت یافتهها نشان داده شد که در همه بخشهای چهارگانه کتاب در راستای توجه به همه اصلها از ظرفیتهای موجود بهخوبی استفاده نشده است و انتظار میرود عوامل اجرایی در تدوین کتب درسی از همه ظرفیتهای کتاب در جهت آموزش اصول تربیتاجتماعی از منظر نهجالبلاغه استفاده نمایند.
افخمینیا، مهدی (۱۳۸۶)، «تصویر و نقش آن در آموزش زبان بیگانه»، فصلنامه فلسفه و کلام علامه، 13(۱)، ص37−
باقری، خسرو (1385)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، چاپ اول، تهران: انتشارات مدرسه.
بهرامبیگی، مهری (1395)، «نقش تصویر و رنگ آن در کتابهای درسی و دانشگاهی و تأثیر آن در آموزش زبان بیگانه»، ترویج علم، 7(1)، ص37−
بهشتی، سعید؛ محمدعلی افخمی اردکانی (1386)، «تبیین مبانی و اصول تربیت اجتماعی در نهجالبلاغه»، فصلنامه علمی تربیت اسلامی، 2(4)، ص7−
پایگاه کتابهای درسی (1400)، «اهداف کلی برنامهدرسی مطالعاتاجتماعی در دوره آموزش عمومی»، لینک منبع: http://chap.sch.ir/sites/default/files/books/92-93/559/046-054-C78.pdf
جاننثاری، حسینعلی و سیدحسین واعظی (1398)، «نقش الگوهای اخلاقی در تربیت اجتماعی از منظر قرآن کریم»، فصلنامه علوم قرآن و حدیث، 103(1)، ص70−
حاجی دهآبادی، محمدعلی (1377)، درآمدی بر نظام تربیتی اسلام، قم: دفتر تحقیقات و تدوین متون درسی.
حسینیزاده، سیدعلی و سمیه سادات موسوی (1397)، بررسی و تحلیل مبانی تربیت اجتماعی با تکیه بر منابع اسلامی، مطالعات قرآنی نامه جامعه، 127(1)، ص95−
سپهوند، رضا؛ محسن عارفنژاد، فریبرز فتحیچگنی و مهدیه سپهوند (1399)، «شناسایی و تبیین اثرگذارترین و اثرپذیرترین مؤلفههای مؤثر بر گرایش دانشآموزان به وندالیسم با روش دیمتل فازی (مورد مطالعه: دانشآموزان مقطع متوسطه شهرستان خرمآباد)»، فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی، 11(2)، ص181−
عریضی، حمیدرضا و احمد عابدی (1382)، «تحلیل محتوا کتابهای درسی دوره ابتدایی براساس سازه پیشرفت»، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، 2(3)، ص29−
فدایی، فاطمه؛ حسن قراباغی، فرزانه عباسی و شیوا اسمعیلی (1397)، «روشهای تربیت اجتماعی و اخلاقی در نهجالبلاغه»، مطالعات روان‌شناسی و علوم تربیت در (مرکز توسعه آموزشهای نوین ایران)، 4(4)، ص275−
قاسمزاده اجیرلو، اسلام؛ سیدرضا معینی و روزا کرمپور (1399)، «بررسی تجارب زیسته مربیان و دانشآموزان دبیرستانهای شهر پارس آباد از وندالیسم»، جامعه پژوهی فرهنگی، 11(1)، ص95−
قدمیاری، معصومه (1395)، «تربیت اجتماعی از دیدگاه امام علیj و برنامه آموزش فلسفه کودک»، مجله فسلفه کودک، 12(1)، ص5−
کریمی منجرموئی، یزدان و مهناز فرهمند (۱۳۹۵)، «وندالیسم و جوانان (مطالعه موردی جوانان ۱۵−۲۰ سالۀ شهر لردگان)»، مطالعات توسعه اجتماعی−فرهنگی، ۵ (۲)، ص۱۸۷−۲۰۶.
مارشال، کاترین و گرچن راسمن (1377)، روش تحقیق کیفی، ترجمه علی پارسائیان و سید محمداعرابی، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
مجلسی، محمدباقر (1360)، بحارالانوار، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
مزروقی، رحمهالله و عباس انارینژاد (1386)، «تربیتاجتماعی از منظر نهجالبلاغه»، فصلنامه تربیتاسلامی، 2(4)، ص163−
میرزا محمدی، محمدحسن؛ یاسر نانکلی و محسن ایمانی (1400)، «تبیین تربیت اجتماعی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و تحلیل آن براساس نظریه تربیت اجتماعی فارابی»، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت سلامی،44 (1)، 270−
نوراللهی، فریبا (1395)، «تحلیل محتوا مطالعاتاجتماعی پایه ششم ابتدایی، برنامهدرسی از دیدگاه اخلاق آموزش»، استاد راهنما: غلامعلی احمدی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
Campillo, M., Sáez, J., & Sánchez, M. (2014), "Situational ethics and the professionalization of social education", Ethics and Education, 9(1), 3–
Habermas, J. (2005), The Communicative Action Theory. (K. Pouladi, Trans.). Tehran: Ruzname-Iran Publication. (In persion). Bagheri, K. (2010). Neo-Pragmatism and Philosophy of Education. Tehran: University of Tehran Press. (In persion).
Kim, Y. (1993), "The social education curriculum for young Korean children", Early Child Development and Care, 85(1), 25–
Stanley, W. B. (1981), "Toward a Reconstruction of Social Education", Theory &Amp; Research in Social Education, 9(1), 67–
