تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 291 |
تعداد مقالات | 2,186 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,687,933 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,294,344 |
بررسی روابط ساختاری ویژگیهای شخصیتی و مشارکت سیاسی دانشجویان با نقش واسطهای باورهای مذهبی | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
دوره 17، شماره 32، فروردین 1402، صفحه 25-53 اصل مقاله (1.92 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2023.8971.2056 | ||
نویسندگان | ||
حمیدرضا آریانپور* 1؛ عادله ایرانپور2؛ حسین فتاحی اردکانی3 | ||
1استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه اردکان | ||
3استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان | ||
چکیده | ||
مشارکت سیاسی بهعنوان یکی از شاخصهای عمده توسعه، تابع بسیار مهمی از ویژگیهای منحصر به فرد شخصیتی و تعاملی افراد بهویژه دانشجویان است. پژوهش پیشرو با هدف بررسی نقش واسطهای باورهای مذهبی در ارتباط بین ویژگیهای شخصیتی و مشارکت سیاسی دانشجویان انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی−همبستگی به شیوه مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه اردکان در سال تحصیلی 1399−1400 بود که تعداد 300 نفر از آنان با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس، جهت انجام پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه ویژگیهای شخصیتی پنج عاملی نئو فرم کوتاه مککری و کاستا (1992)، پرسشنامه مشارکت سیاسی فرجزاده (1393) و پرسشنامه باورهای مذهبی خدایاریفرد (1374) بهره گرفته شد. دادههای حاصل از پرسشنامهها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد ویژگیهای شخصیتی رواننژندی، برونگرایی، دلپذیر بودن و باوجدان بودن بر مشارکت سیاسی در دانشجویان تأثیر مستقیم معناداری دارند (05/0P<)، اما ویژگی شخصیتی انعطافپذیری بر مشارکت سیاسی در دانشجویان تأثیر مستقیم معنیداری ندارد (05/0<P)؛ همچنین باورهای مذهبی بر مشارکت سیاسی تأثیر مستقیم معناداری دارند (05/0P<). ویژگیهای شخصیتی برونگرایی، دلپذیر بودن، انعطافپذیری و باوجدان بودن نیز بر باورهای مذهبی در دانشجویان تأثیر مستقیم معناداری دارند (05/0P<)، اما ویژگی شخصیتی رواننژندی بر باورهای مذهبی در دانشجویان تأثیر مستقیم معناداری ندارد (05/0<P)؛ همچنین باورهای مذهبی، رابطه بین ویژگیهای شخصیتی برونگرایی، دلپذیر بودن، انعطافپذیری و باوجدان بودن را با مشارکت سیاسی در دانشجویان بهطور معناداری میانجیگری میکند (05/0P<). | ||
کلیدواژهها | ||
باورهای مذهبی؛ ویژگیهای شخصیتی؛ مشارکت سیاسی؛ دانشجو | ||
مراجع | ||
1. آقایوسفی، علیرضا؛ مجید صفارینیا، محمود شرفی و حمیدرضا ایمانیفر (۱۳۹۳)، «پیشبینیکنندههای شخصیتی گرایش به دین»، دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و ارتباطات، س۲۱، ش۴۵، ص5−26. 2. ایمانیفر، حمیدرضا؛ علی مصطفایی و سیروس محمودی (1399)، «تدوین مدل شهادتطلبی براساس ویژگیهای شخصیتی با نقش واسطهای نگرش مذهبی و عمل به باورهای مذهبی در دختران بسیجی»، فصلنامه روانشناسی نظامی، س11، ش43، ص5−16. 3. باقریان، مصطفی و غلامرضا خوشفر (1396)، «بررسی رابطه بین ابعاد دینداری و مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه مازندران»، فصلنامه علوم اجتماعی، س24، ش76، ص175−212. 4. بدریگرگری، رحیم (1393)، «تأثیر جهتگیری مذهبی و روشهای مقابله مذهبی بر اعتیادپذیری دانشجویان دانشگاه تبریز»، فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، س7، ش28، ص153−175. 5. بیرو، آلن (1996)، درآمدی بر دارالمعارف علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی (1396)، تهران: کیهان. 6. جعفری کلاریجانی، احمد؛ احمد آذین و اصغر محمدی (1399)، «بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت سیاسی در بین جوانان استان مازندران»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، س12، ش2 (پیاپی46)، ص33−46. 7. چراغی، اسماعیل و علیاکبر بیاری (1398)، «سازوکار تأثیر باورهای دینی در کاهش آسیبهای اجتماعی مطالعات اسلامی آسیبهای اجتماعی»، س2، ش1، ص89−116. 8. حاجیپور، حسین؛ یوسف امینی و منوچهر کردزنگنه (1399)، «تأثیر سرمایۀ اجتماعی و دینداری بر الگوهای مشارکتپذیری سیاسی در بین شهروندان بالای 18 سال شهر اهواز»، فصلنامه علوم اجتماعی، س14، ش4، ص52−27. 9. حمیدی، رسول و فیروز راد (1396)، «بررسی رابطه سرمایه فرهنگی با مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز»، مطالعات جامعهشناسی، س10، ش35، ص65−81. 10. خدایاریفرد، محمد؛ محسن شکوهییکتا و باقر غباریبناب (1379)، «آمادهسازی مقیاس نگرش مذهبی دانشجویان»، مجله روانشناسی، س4، ش3، ص268−285. 11. رهبرقاضی، محمودرضا؛ ابوالفضل باقری اژیه و سمانه رحمانی (1399)، «گرایشهای محافظهکاری: تأثیر ویژگیهای شخصیتی»، روانشناسی بالینی و شخصیت، س16، ش1، ص57−69. 12. زارعی، غفار (۱۳۹6)، «بررسی عوامل موثر بر مشارکت سیاسی زنان» (مطالعه موردی: معلمان شهرستان پارسیان)، فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، س۸، ش31، ص19−32. 13. سردارنیا، خلیلالله؛ سینا امینیزاده و مظفر حسنوند (1398)، «تأثیر رسانههای جدید با واسطهگری متغیرهای اجتماعی بر مشارکت سیاسی دانشجویان مطالعۀ موردی: دانشگاه شیراز»، جامعهشناسی کاربردی، س30، ش2، ص85−100. 14. شهریاری، حیدر (1395)، «مقایسه مشارکت سیاسی دانشجویان علوم انسانی با سایر گروههای تحصیلی» (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه تهران)، رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، س5، ش4، ص163−189. 15. عبداللهینژاد، علیرضا؛ ابوذر قاسمینژاد و جواد صادقی (1395)، «رسانههای اجتماعی و مشارکت سیاسی در انتخابات» (رابطه استفاده از فیسبوک، تلگرام و اینستاگرام و مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات هفتم اسفند 1394)، مطالعات رسانههای نوین، س2، ش5، ص34−75. 16. فرجزاده، مهدیه (1393)، «نقش شبکه ماهوارهای فارسری زبان بیبیسی در مشارکت سیاسی دانشجویان»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران. 17. فیست، جس و گرگوری فیست (2006)، نظریههای شخصیت (ویراست هشتم)، ترجمه یحیی سیدمحمدی (1397)، تهران: روان. 18. قادرزاده، امید؛ فاطمه شریفی و الناز حسنخانی (1398)، «مشارکت سیاسی و عوامل مرتبط با آن: مطالعه پیمایشی دانشجویان دانشگاه کردستان»، مطالعات توسعه اجتماعی− فرهنگی، س۷، ش۴، ص۹۳−129. 19. گنجی، حمزه (1396)، نظریههای شخصیت، تهران: ساوالان. 20. گودرزیزاده، علی و علیرضا بهرامی (1397)، «تأثیر دین و باورهای دینی بر سلامت روان و کاهش آسیبهای اجتماعی دانشجویان»، پنجمین کنفرانس بینالمللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، قزوین. 21. مدبر، سیف اله؛ اسماعیل صدری و نسیم محمدی (1397)، «پیشبینی سلامت روان دانشآموزان براساس باورهای دینی، خود کارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی»، روانشناسی مدرسه، س7، ش4، ص143−157. 22. مظاهری، امیرمسعود؛ محمود علمی، فیروز راد و حمزه صادقیان (1397)، «بررسی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان شهر تبریز»، مطالعات جامعهشناختی شهری، س8، ش29، ص1−26. 23. مولائی، محمدضا (1397)، «نقش دانش و اعتماد سیاسی در پیشبینی علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی»، نشریه دانش سیاسی، س14، ش1، ص141−163. 24. نادری، احمد (۱۳۹۶)، «فراتحلیل مشارکت سیاسی دانشجویان ایرانی: اثربخشی عوامل تبیینکننده عینی، انگیزشی−ذهنی، فرهنگی، اجتماعی و نهادی»، مجله مطالعات جامعهشناختی، س۳، ش۶، ص۲۴−۵۶. 25. نیازی، محسن؛ زهرا حسنزاده، فاطمه تورنجیپور و ایوب سخایی (1399)، «مطالعات رابطه بین دینداری و مشارکت سیاسی شهروندان در ایران در دهه 1384−1394»، مجلس و راهبرد، س27، ش102، ص213−239. 26. هارلوک، بی. الیزابت (2005)، روانشناسی شخصیت با تأکید بر تحلیل عوامل مؤثر بر رشد شخصیت، ترجمه پرویز شریفی درآمدی و محبوبه حاج نوروزی (1398)، تهران: آوای نور. 27. همیلتون، مالکو. بی (2001)، جامعهشناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی (1396)، تهران: نشر ثالث. 28. Adorno, T., Burnswick, E., Levinson, D. & Sanford, P. (2007), The authotitrian personality. New York: Harper.
29. Bahrami, E. & Tashk, A. (2004), Dimension of correlation between religion orientation and mental health and assessment of religion orientation scale. Journal of Psychology and Training Sciences, 4(1), 41−63. [In Persian].
30. Costa, P. T. & McCrae, R. R. (1985), The NEO personality inventory: Psychological assessment resources Odessa, FL.
31. Cuevas, J. A. & Dawson, B. L. (2021), An Integrated Review of Recent Research on the Relationships between Religious Belief, Political Ideology, Authoritarianism, and Prejudice. Psychological Reports, 124(3), 977−1014.
32. De−Benoist, A. (2016), The current crisis of democracy. Telos, New York.
33. Duriez, B. & Soenens, B. (2006), Personality, identity styles, and religiosity: An integrative study among late and middle adolescents", Journal of Adolescence, 29,119−147.
34. Eysenck, M. W. (1998), Personality and the psychology of religion, Mental Health, Religion & Culture. 1(1), 11–19.
35. Flores, W., Ruano, A. L. & Funchal, D. P. (2009), Social participation within a context of Political violence: Implications for the promotion and exercise of the right to Health in Guatemala. Health and Human Rights,11(1), 37−48.
36. Gerber, A. S., Huber, G. A., Doherty, D., Dowling, C. M. & Ha, S. E. (2012), Personality and political attitudes: Relationships across issue domains and political contexts. American Political Science Review, 104(1), 111−133.
37. Ghaffari, A. (2012), Explanation of social participation in the central region of Iran, Case study: Markazi province, Journal of Iranian Association for Cultural Studies and Communication, 27(8), 116− 141. [In Persian].
38. Gosling, S. D. (2008), Snoop: What your stuff says about you, New York: Basic Books.
39. Hardwick, J. (2009), Family business: litigation and the political economies of daily life in early modern France: Oxford University Press on Demand.
40. Jones, M. A. & Leal, D. L. (2011), Political participation: Does religion matter? Political Research Quarterly, 54(4), 751−770.
41. Kaplan, H. & Sadock, J. (2003), Comprehensive textbook of psychiatry. Baltimore: Williams & Wilkins.
42. Mager, U. & Nowak, P. (2018), Effects of student participation in decision making at School.A systematic review and synthesis of empirical research.Educational Research Review, 13(2), 38–61.
43. Meyers, L. S., Gamst, G. & Guarino, A. J. (2006), Applied multivariate research: Design and interpretation: Sage publications.
44. O’Bradovic, J. & Masten, A. S. (2017), Developmental antecedents of young adult civic engagement, Applied Developmental Science, 11(1), 2–19.
45. O'Donnell, V. L. & Tobbell, J. (2007), The transition of adult students to higher education: legitimate peripheral participation in a community of practice? Adult education quarterly, 57(4), 312−328.
46. Pye, L. W. (2015), Political culture and Political Development: Princeton University Press.
47. Roberts, B. W., Wood, D. & Caspi, A. (2008), The development of personality traits in adulthood.
48. Rush, M. (2014), Politics & Society. New York: Routledge.
49. Saroglou V. (2017), Religion and the five factors of personality: A meta−analytic review. Personality and Individual Differences, 32(1), 15–25.
50. Sauerheber, J. D., Hughey, A. W., Wolf, C. P., Ginn, B. & Stethen, A. (2021), The Relationship Among and Between Marital Satisfaction, Religious Faith, and Political Orientation. The Family Journal, 29(1), 41−49.
51. Stronge, S., Bulbulia, J., Davis, D. E. & Sibley, C. G. (2021), Religion and the development of character: Personality changes before and after religious conversion and deconversion, Social Psychological and Personality Science, 12(5), 801−811.
52. Verma, B. & Sheikh, C. (1996), Cognitive style, personality and psychogenic needs, Journal of the psychological researches, 40, 62−68.
53. Xu, X., Soto, C. J. & Plaks, J. (2021), Beyond openness to experience and conscientiousness: Testing links between lower level personality traits and american political orientation, Journal of personality. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 931 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 807 |