تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,755 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,834 |
دگردیسی نوع نگاه به سگ: از ترحم در گذشته تا تفضل در جامعه امروزی ایران | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
دوره 14، شماره 28، مهر 1401، صفحه 155-173 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2022.8836.1820 | ||
نویسنده | ||
فضل الله خدادادی* | ||
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی ره، قزوین، ایران. | ||
چکیده | ||
داعیۀ پژوهش حاضر تبیین جایگاه سگ در جامعۀ کهن و امروزی با تمسک به متون ادب فارسی است و نگارنده میکوشد ضمن واکاوی این جایگاه در جامعۀ گذشته و امروزی، دلایل این دگرگونی را تشریح نماید. پس از ورود اسلام به ایران، فرهنگ، ادبیات و ایدئولوژی نوینی شکل گرفت، آموزههای اسلام در ادبیات فارسی نیز متجلی شد و درنتیجه جامعۀ ایرانی−اسلامی قائل به نوعی قواعد و شرایط در نگهداری حیوانی نجس مانند سگ شد و تنها نگهداری از سگ مُعَلَم جهت شکار و نگهبانی را با شرایطی بهدور از محل زندگی جایز دانست؛ بهطوریکه تنها با دیدگاه ترحمانگیز و به قصد ثواب براساس رعایت حقوق حیوانات به سگ درمانده غذا یا آبی داده میشد و یا از دیدگاه جامعهشناسی موظف بودند در برابر خدمتی که از حیوان میگرفتند، غذای آن را تأمین کنند، اما در جامعه امروزی این رفتار ترحمی نسبت به سگ به نوعی رفتار تفضّلی تبدیل شده است و آدمی با کاستن از جایگاه خود، تحت تأثیر عوامل گوناگونی مانند مدگرایی، تبعیت از فرهنگ غربی، بیهویتی، ضعف معنویات و... نهتنها سگ را به خانۀ خویش برده، بلکه به نوازشش نیز اقدام کرده و معضلی به نام «سگگردانی» پدیدار شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی−تحلیلی در پی بررسی جامعهشناسانۀ نوع نگاه به سگ براساس متون ادب فارسی در جامعه گذشته و جدید است. | ||
کلیدواژهها | ||
عدول از تعالیم اسلامی؛ ادبیات؛ نگاه ترحمی؛ نگاه تفضّلی؛ سگگردانی | ||
مراجع | ||
1. ابن بابویه، محمد (1404ق)، من لا یحضره الفقیه، تصحیح محمد غفاری، قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی. 2. اسفندیار، ناهید (1387)، مطالعات جامعه شناسی نوین، اطلاعات، تهران. 3. بیهقی، ابوالفضل (1381)، تاریخ بیهقی، تهران: به نشر. 4. حرعاملی، محمدبنحسن (1411ق)، وسائل الشیعه، بیروت: داراحیا تراث العربی. 5. حیدریزاده، امین (1397)، «بررسی تأثیر شبکههای ماهوارهای بر گرایش جوانان شهر بندر عباس به مدگرایی»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس. 6. رضوی، زهراسادات (1397)، «احکام نگهداری حیوان خانگی نجس العین (کلب) در منزل از دیدگاه قرآن کریم و روایات معصومینb و علوم پزشکی»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اشرفی اصفهانی. 7. سعدی، شیخ مصلحالدین (1379)، بوستان، با مقدمه محمد فروغی، تهران: خوارزمی. 8. سعدی، شیخ مصلحالدین (1385)، گلستان، به تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: راه اندیشه. 9. عابدینی، احمد (1383)، «عصر جدید در روابط خانوادگی»، مجله فقه اهلبیت، شماره 17. 10. عطار، شیخ فریدالدین (1384)، منطق الطیر، به تصحیح صادق گوهرین، تهران: اساطیر. 11. عطار، شیخ فریدالدین (1391)، الهینامه، تصحیح فرشته روحانی، تهران: زوار. 12. عنصرالمعالی، کیکاووسبناسکندر (1352)، قابوسنامه، به تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. 13. فردوسی، ابوالقاسم (1376)، شاهنامه، تهران: خوارزمی. 14. گولد، جولیوس (1376)، فرهنگ عمومی اجتماعی، ترجمۀ گروهی از مترجمان، تهران: مازیار. 15. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، بیروت: مؤسسه الوفا. 16. مطهری، مرتضی (1389)، سیری در نهجالبلاغه، تهران: صدرا. 17. مولانا، جلالالدین محمد (1384)، مثنوی معنوی، به تصحیح فروزانفر، تهران: امیرکبیر. 18. مؤذنی، محسن؛ خلیل میرزاده و امیرداور فروزنده (1394)، «اهمیت حیوانات در اسلام»، همایش ملی رهیافتهای علوم کشاورزی در پرتو قرآن. 19. نظام الملک، حسنبنعلی (1386)، سیاستنامه، تهران: فردوس. 20. نظامی، الیاسبنیوسف (1384)، مخزن الاسرار، به تصحیح برات زنجانی، تهران: نگاه. 21. نظامی، الیاسبنیوسف (1386)، خسرو و شیرین، به اهتمام وحید دستگردی، تهران: سخن. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,907 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 501 |