تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,664 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,768 |
امکانسنجی تبیین ظهور و سقوط حکومتهای معاصر براساس نظریه ابنخلدون | ||
روش شناسی علوم انسانی | ||
دوره 28، شماره 111، تیر 1401، صفحه 27-41 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/mssh.2021.7356.2156 | ||
نویسندگان | ||
محمد مهدی دهقانی* 1؛ اکبر اشرفی2؛ عباسعلی رهبر3؛ حبیباله ابوالحسن شیرازی1 | ||
1دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
2نویسنده مسئول، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
3دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
بررسی و علتیابی چگونگی پدیدآمدن حکومتها و نیز زوال و سقوط آنها از جمله مهمترین موضوعات مورد توجه اندیشمندان علوم انسانی بوده است. یکی از این اندیشمندان، ابنخلدون، متفکر مسلمان قرن هشتم هجری است که پس از مطالعات گستردۀ تاریخی، نظریۀ خود را با عنوان «علم جدید عمران» ارائه کرد. با این نظریه میتوان ظهور و سقوط حکومتهای گذشته را تبیین نمود؛ ولی آیا با این نظریه میتوان ظهور و سقوط حکومتهای معاصر را هم تبیین کرد؟ در پاسخ میتوان گفت با وجود اینکه شاخصهای (عوامل) تعیینشده از سوی ابنخلدون در مورد ظهور و سقوط حکومتها که با نگاه واقعگرایانه تدوینشده، فرازمانی بوده است و امروزه هم کاربرد دارد؛ ولی با توجه به تغییر عصبیتها و ظهور عصبیتهای نوین و نیز نقش سازمانهای بینالمللی و دولتهای خارجی و فناوریهای جدید، بهویژه رسانهها در ظهور، ثبات و سقوط حکومتها میبایست این نظریه بازبینیشده و اصلاحاتی را در کاربرد این نظریه بهکار گرفت تا امکان تبیین دقیقتر و واقعیتر ظهور و سقوط حکومتهای معاصر براساس این نظریه فراهم شود. | ||
کلیدواژهها | ||
علم عمران؛ عصبیت؛ تجملگرایی؛ فساد | ||
مراجع | ||
1. آذربخش، پروانه (1392)، «بررسی دورههای شکلگیری، ثبات و ضعف دولتهای شمال آفریقا با توجه به نظریه ابنخلدون»، تهران: پایاننامه ارشد، دانشگاه الزهرا. 2. آزاد ارمکی، تقی (1376)، جامعهشناسی ابنخلدون، چ1، تهران: انتشارت تبیان. 3. ابنخلدون، عبدالرحمن (1335)، مقدمه ابنخلدون، ج1 و 2، ترجمۀ محمد پروین گنابادی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 4. ابنخلدون، عبدالرحمن (1383)، العبر تاریخ ابنخلدون، ج1−6، چ2، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 5. اسمیت، دنیس (1386)، برآمدن جامعهشناسی تاریخی، چ1، ترجمه سیدهاشم آقاجری، تهران: انتشارات مروارید. 6. بصیرتی، منیره و حمید پارسانیا (1398)، «تحلیل بعد انسانشناختی رئالیسم انتقادی از ساحت اجتماعی دین و نقد آن»، دوفصلنامه علمی انسانپژوهی دینی، س16، ش41، بهار و تابستان، ص43−54. 7. بنیفاطمه و همکاران، حسین (1397)، «مبانی هستیشناسی و معرفتشناسی اجتماعی رئالیسم انتقادی؛ با تأکید بر آراء روی بسکار»، مجله راهبرد فرهنگ، ش44، زمستان، ص29−57. 8. تانزی، ویتو و حمید داودی (1386)، اقتصاد سیاسی فساد (فساد، رشد اقتصادی و مالیۀ عمومی)، چ1، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 9. جانستون، میکائیل (1386)، اقتصاد سیاسی فساد (اندازهگیری فساد)، چ1، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 10. خدیوی، غلامرضا، (1391)،بررسی علل ناپایداری ... با تاکید بر نظریه ابن خلدون، تهران، پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. 11. داناییفر و همکاران، حسن (1399)، «روششناسی پژوهشی رئالیسم انتقادی؛ فهم مبانی، فرایند و اسلوب اجرا»، فصلنامه روششناسی علوم انسانی، س26، ش102، بهار، ص1−22. 12. رسایی، داوود (1347)، حاکمیت در اسلام و نظر ابنخلدون دربارۀ آن، دانشگاه تهران: رساله دکتری. 13. روزنتال، اروین (1388)، اندیشۀ سیاسی اسلام در سدههای میانه، چ2، تهران: قومس. 14. شیخ، محمدعلی (1371)، پژوهشی در اندیشههای ابنخلدون، چ3، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. 15. طالبان، محمدرضا (1398)، «آزمون فیصلهبخش، جامعهشناسی دین و رئالیسم انتقادی»، مجله مطالعات و بیست تحقیقات اجتماعی در ایران، دورۀ9، ش4، زمستان، ص773−792. 16. عالم، عبدالرحمن (1389)، بنیادهای علم سیاست، چ21، تهران: نشر نی. 17. فیرحی، داوود (1389)، قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، چ10، تهران: نشر نی. 18. قادری، حاتم، (1386)، اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران، تهران، چاپ ششم، سمت. 19. قاضیمرادی، حسن (1390)، استبداد در ایران، چ5، تهران: انتشارات کتاب آمه. 20. کی.جین، آرویند (1386)، اقتصاد سیاسی فساد (قدرت، سیاست و فساد)، چ1، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 21. لمبتون، ان.کی.اس (1379)، دولت و حکومت در دوره میانۀ اسلام، چ1، ترجمۀ علی مرشدیزاده، تهران: نشر تبیان. 22. مارش و استوکر، دیوید و جری (1378)، روش و نظریه در علوم سیاسی، چ1، ترجمه امیرمحمد حاجییوسفی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. 23. محمدپور و همکاران، احمد (1390)، «مقدمهای بر بنیانهای فلسفی و روششناختی رئالیسم انتقادی»، دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، س3، ش5، بهار و تابستان، ص79−106. 24. موسوی، سیدمحمد (1387)، اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران، چ1، تهران: دانشگاه پیام نور. 25. مهدی، محسن (1390)، فلسفه تاریخ ابنخلدون، چ5، ترجمۀ مجید مسعودی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 26. مهربان، احمد و منصور میراحمدی (1397)، «نوعصبیت؛ توسعۀ مفهوم اینخلدون با نگاه به روند شکلگیری گروه داعش»، دوفصلنامه پژوهش سیاست نظری، ش24، پاییز و زمستان، ص139−172.
1. آذربخش، پروانه (1392)، «بررسی دورههای شکلگیری، ثبات و ضعف دولتهای شمال آفریقا با توجه به نظریه ابنخلدون»، تهران: پایاننامه ارشد، دانشگاه الزهرا. 2. آزاد ارمکی، تقی (1376)، جامعهشناسی ابنخلدون، چ1، تهران: انتشارت تبیان. 3. ابنخلدون، عبدالرحمن (1335)، مقدمه ابنخلدون، ج1 و 2، ترجمۀ محمد پروین گنابادی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 4. ابنخلدون، عبدالرحمن (1383)، العبر تاریخ ابنخلدون، ج1−6، چ2، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 5. اسمیت، دنیس (1386)، برآمدن جامعهشناسی تاریخی، چ1، ترجمه سیدهاشم آقاجری، تهران: انتشارات مروارید. 6. بصیرتی، منیره و حمید پارسانیا (1398)، «تحلیل بعد انسانشناختی رئالیسم انتقادی از ساحت اجتماعی دین و نقد آن»، دوفصلنامه علمی انسانپژوهی دینی، س16، ش41، بهار و تابستان، ص43−54. 7. بنیفاطمه و همکاران، حسین (1397)، «مبانی هستیشناسی و معرفتشناسی اجتماعی رئالیسم انتقادی؛ با تأکید بر آراء روی بسکار»، مجله راهبرد فرهنگ، ش44، زمستان، ص29−57. 8. تانزی، ویتو و حمید داودی (1386)، اقتصاد سیاسی فساد (فساد، رشد اقتصادی و مالیۀ عمومی)، چ1، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 9. جانستون، میکائیل (1386)، اقتصاد سیاسی فساد (اندازهگیری فساد)، چ1، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 10. خدیوی، غلامرضا، (1391)،بررسی علل ناپایداری ... با تاکید بر نظریه ابن خلدون، تهران، پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. 11. داناییفر و همکاران، حسن (1399)، «روششناسی پژوهشی رئالیسم انتقادی؛ فهم مبانی، فرایند و اسلوب اجرا»، فصلنامه روششناسی علوم انسانی، س26، ش102، بهار، ص1−22. 12. رسایی، داوود (1347)، حاکمیت در اسلام و نظر ابنخلدون دربارۀ آن، دانشگاه تهران: رساله دکتری. 13. روزنتال، اروین (1388)، اندیشۀ سیاسی اسلام در سدههای میانه، چ2، تهران: قومس. 14. شیخ، محمدعلی (1371)، پژوهشی در اندیشههای ابنخلدون، چ3، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. 15. طالبان، محمدرضا (1398)، «آزمون فیصلهبخش، جامعهشناسی دین و رئالیسم انتقادی»، مجله مطالعات و بیست تحقیقات اجتماعی در ایران، دورۀ9، ش4، زمستان، ص773−792. 16. عالم، عبدالرحمن (1389)، بنیادهای علم سیاست، چ21، تهران: نشر نی. 17. فیرحی، داوود (1389)، قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، چ10، تهران: نشر نی. 18. قادری، حاتم، (1386)، اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران، تهران، چاپ ششم، سمت. 19. قاضیمرادی، حسن (1390)، استبداد در ایران، چ5، تهران: انتشارات کتاب آمه. 20. کی.جین، آرویند (1386)، اقتصاد سیاسی فساد (قدرت، سیاست و فساد)، چ1، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 21. لمبتون، ان.کی.اس (1379)، دولت و حکومت در دوره میانۀ اسلام، چ1، ترجمۀ علی مرشدیزاده، تهران: نشر تبیان. 22. مارش و استوکر، دیوید و جری (1378)، روش و نظریه در علوم سیاسی، چ1، ترجمه امیرمحمد حاجییوسفی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. 23. محمدپور و همکاران، احمد (1390)، «مقدمهای بر بنیانهای فلسفی و روششناختی رئالیسم انتقادی»، دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، س3، ش5، بهار و تابستان، ص79−106. 24. موسوی، سیدمحمد (1387)، اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران، چ1، تهران: دانشگاه پیام نور. 25. مهدی، محسن (1390)، فلسفه تاریخ ابنخلدون، چ5، ترجمۀ مجید مسعودی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 26. مهربان، احمد و منصور میراحمدی (1397)، «نوعصبیت؛ توسعۀ مفهوم اینخلدون با نگاه به روند شکلگیری گروه داعش»، دوفصلنامه پژوهش سیاست نظری، ش24، پاییز و زمستان، ص139−172.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,222 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 789 |