تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,455 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,400 |
تحلیل روانشناختی آیات قرآن بهمَثابه یکی از مؤلفههای مکتب ادبی (معاصر) | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
مقاله 3، دوره 15، شماره 28، فروردین 1400، صفحه 53-73 اصل مقاله (1.26 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2021.6287.1672 | ||
نویسندگان | ||
سیدمحمود طیبحسینی* 1؛ محمد کاویانی2؛ سید ابراهیم مرتضوی3 | ||
1دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه (نویسنده مسئول) | ||
2دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
3پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
امینالخولی با تأثیرپذیری از محمدعبده و طهحسین «مکتب ادبی در تفسیر قرآن» را در مصر بنیاد نهاد. این مکتب بر مؤلفههایی تکیه دارد که یکی از آنها «تفسیر روانشناختی» است که مُلهَم از ادبای متقدم چون جاحظ و مبتنی بر رابطهای میباشد که میان تفسیر ادبی و روانشناسی وجود دارد. هدف این پژوهش عبارت از تعیینِ «گونه»، «کمیت» و «کیفیتِ» آن مؤلفه است. پژوهش حاضر با استفاده از تحلیلمحتوا به این نتیجه رسید که: 1. امروزه مؤلفه روانشناختیِ حاضر در تفسیر قرآن، بسیار گستردهتر از دیدگاه امین الخولی است؛ 2. دیدگاه ایشان ناظر به گونۀ استخدامیِ دوراندیشانۀ تفسیر علمی است؛ 3. تفسیر علمی (روانشناختی) در فضای علمیِ کنونی دارای هفت سطح است؛ 4. دیدگاه امین الخولی ناظر به سطح اول است و به فضای نزول، تجزیه و ترکیب آیات روانشناختی اشاره دارد و به بقیه سطوح اشارهای نمیکند؛ 5. این سطح با توجه به شأن نزول، زمینه پیوند میان علمالنفس و علمالاجتماع را در این مکتب هموار میسازد؛ 6. این نظریه با وجود اینکه محدود به سطح اول از سطوح هفتگانه است، ولی امتیازهای تربیتی و آسیبهای روشی خود را دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآنپژوهی؛ مکتب ادبی؛ امینالخولی؛ تحلیل روانشناختی؛ روانشناسی قرآنی؛ تفسیر روانشناختی | ||
مراجع | ||
* قرآن مجید (1383)، ترجمه حسین انصاریان، قم: اسوه. 1. ابوالفتوحرازی، حسینبنعلی (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان، مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی.
4. اسعدی، محمد و همکاران (1392)، آسیبشناسی جریانهای تفسیری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول.
12. حسین، طه (2012م)، فی الصیف، قاهره: موسسۀ هنداوی للتعلیم و الثقافۀ..
15. الخولی، امین (1961م)، مناهج تجدید فی النحو و البلاغة و التفسیر و الادب (مجموعه مقالات)، بیروت: دار المعرفة.
20. ذکاوتی قراگزلو، علیرضا (1380)، جاحظ، تهران: طرح نو.
22. زرینکوب، عبدالحسین (1373)، نقد ادبی، جستجو در اصول و روشها و مباحث نقادی با بررسی در تاریخ نقد و نقادان، تهران: انتشارات امیرکبیر.
44. گال، مردیت و همکاران (1383)، روشهای تحقیق کمّی و کیفی در علومتربیتی و روششناسی، ترجمه احمدرضا نصر و همکاران، تهران: سمت. 45. گرین، ویلفرد و لیمورگان، ارل لِیبِر و ولینگهم، جان (1391)، مبانی نقد ادبی، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: نیلوفر.
53. ویلانت، رتراود (1383)، «جریانشناسی تفاسیر قرآن در دوره معاصر»، ترجمه مهرداد عباسی، آینه پژوهش، ش86. 54. هاشمی، جمال (1390)، اسطورهشناسی مینوی (تحلیل داستانهای دینی از دیدگاه علمی، فلسفی، عرفانی و روانشناسی)، تهران: شرکت سهامی انتشار با همکاری نشر حریر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,338 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 955 |