تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,285 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,302 |
جایگاه عقل عملی در علوم انسانی | ||
روش شناسی علوم انسانی | ||
مقاله 6، دوره 27، شماره 106، فروردین 1400، صفحه 91-111 اصل مقاله (1.05 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/mssh.2021.7670.2213 | ||
نویسنده | ||
محمد فتحعلیخانی* | ||
عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
جایگاه عقل در علم از منظر نظریههای مختلف علوم انسانی یکسان نیست. میتوان با در نظر گرفتن مؤلفههای تشکیلدهنده علوم انسانی و اجتماعی، آنگونهکه در نظریههای علوم انسانی بیان شده است، و با توجه به حدود و قلمرو عقل، آنگونهکه در نظریههای عقل بیان شده است، جایگاه عقل در هریک از تصاویر ارائه شده از علوم انسانی و اجتماعی را سنجید. بخشی از این تحقیق گسترده مربوط است به سنجش اعتبار تصاویر مختلف این علوم براساس حدود و قلمروی است که برای عقل عملی در نظریههای عقل گفته شده است. مقاله حاضر درصدد بررسی عقلانیت علوم انسانی و اجتماعی با استفاده از این بخش از نظریههای عقل است. روش انجام این بررسی تحلیل نظریههای علوم انسانی به منظور سنجش جایگاه عقل عملی در هریک از این نظریههاست. بدین منظورنخست با استفاده از برخی نظریههای علوم انسانی، مؤلفههای گوناگون دخیل در تحقق علوم انسانی شناسایی و سپس با استفاده از نظریههای عقل عملی، احتمالات مختلف درباره حدود و قلمرو عقل عملی بیان شده است، و درنهایت بنابر احتمالات مختلفی که درباره حدود و قلمرو عقل عملی وجود دارد، جایگاه عقل عملی در در نظریههای تحلیل شده علوم انسانی، نتیجهگیری شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
علوم انسانی؛ علوم انسانی دینی؛ علوم انسانی اسلامی؛ نظریههای عقل؛ عقل عملی؛ احکام هنجاری | ||
مراجع | ||
1. استیس، والتر ترنس (1390)، دین و نگرش نوین، ترجمه احمدرضا جلیلی، تهران: انتشارات حکمت. 2. اوث ویت، ویلیام (1386)، هابرماس، معرفی انتقادی، ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، تهران: نشر اختران. 3. بروبیکر، راجرز (1395)، مرزهای عقلانیت، رسالهای درباره اندیشه اجتماعی و اخلاقی ماکس وبر، ترجمه شهناز مسمّیپرست؛ تهران: کتاب پارسه. 4. پاتنم، هیلری (1385)، دوگانگی واقعیت/ارزش، ترجمه فریدون فاطمی، تهران: نشر مرکز. 5. پوپر، کارل (1384)، اسطوره چارچوب: در دفاع از علم و عقلانیت، ترجمۀ علی پایا، تهران: طرح نو. 6. پوپر، کارل (1369)، جامعه باز و دشمنان آن، ج4، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران: خوارزمی. 7. جوادی آملی، عبدالله (1387)، نسبت دین و دنیا، تحقیق علیرضا روغنی موفق، چاپ پنجم، قم: اسراء. 8. رورتی، ریچارد (1397)، اخلاقی برای زندگی امروز، ترجمه علی سیاح، تهران، نشر چشمه. 9. شرت، ایون (1387)، فلسفه علوم اجتماعی قارهای: هرمنوتیک، تبارشناسی و نظریه انتقادی از یونان باستان تا قرن بیست و یکم، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی. 10. عابدی شاهرودی، علی (1395)، قانون اخلاق بر پایه نقد عقل به عقل، قم: کتاب طه. 11. کرچین، سایمون ( 1397)، فراخلاق، ترجمه مسلم قربانبابایی و محمد زندی، قم: کتاب طه. 12. نیومن، ویلیام لورنس (1389)، شیوههای پژوهش اجتماعی، رویکردهای کیفی و کمّی، ترجمه دکتر حسن دانایی فرد و سید حسین کاظمی، تهران: مهربان نشر. 13. Audi, Robert (1998), Cambridge Dictionary of Philosophy, second edition, General Editor: Robert Audi.
14. Borchert, Donald M., (2006), Mcmilan Encyclopedia of Philosophy, vol.4, 2nd edition; Thomson Gale, USA.
15. Braybrooke, David (1998), "Social science, contemporary philosophy of", in: Routledge Encyclopedia of Philosophy, Version 1.0, London and New York: Routledge.
16. Deigh, John (1998), "motivational internalism", in: Audi.
17. Habermas, Jurgen (1974), Theory and Practice, translated by John Viertal, London, Heinemann.
18. Heuer, Ulrike (2005), "internalism and externalism in ethics"; in: Borchert (2006)
19. Kant, Immanuel (1997), The Critique of Practical Reason, translated by Mary Gregor.
20. O’neill, Onora (1998 a), "Constructivism in ethics", in: Routledge Encyclopedia of Philosophy, Version 1.0, London and New York: Routledge.
21. O’neill, Onora (1998), "Practical reason and ethics", in: Routledge Encyclopedia of Philosophy, Version 1.0, London and New York: Routledge.
22. Wallace, R. Jay (2014), "Practical Reason" [First published Mon Oct 13, 2003; substantive revision Wed Mar 26, 2014], in: Stanford Encyclopedia of Philosophy. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,019 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 954 |