تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,610 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,680 |
فقه و شکلگیری مسائل زنان در بافت مدرن؛ صورتبندی مفهومی از مسائل نوپدید زنان در استفتائات | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 53، دوره 13، شماره 26، مهر 1400، صفحه 317-351 اصل مقاله (990.2 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2021.6747.1557 | ||
نویسندگان | ||
معصومه زارعی* 1؛ مهراب صادق نیا2؛ منصوره زارعان3؛ سید علی اصغر سلطانی4 | ||
1دانشجوی دکتری مطالعات زنان در دانشگاه ادیان و مذاهب | ||
2دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب | ||
3عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا | ||
4عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم | ||
چکیده | ||
پیدایش و شکلگیری مسائلِ جدید زنان در بافت مدرن از دریچه استفتائات موضوع این مقاله است. مدرنیته و تحولات متأثر از آن مسائل زنان را که در بافت سنتی دین فهم میشد با پرسشهایی جدی از سوی کنشگران دینی مواجه ساخت و فقها را در موضع جدیدی برای پاسخگویی قرار داد. پژوهش حاضر با تمرکز بر استفتائات شش تن از مراجع در موضوعاتِ نوپدید زنان در بافت مدرن درپی پاسخ به این سؤال است که مدرنیته و تحولات اجتماعی پس از آنچه تغییری، نسبت به موضوعات و پرسشهای راجع به زنان ایجاد کرده است و چه صورتبندی از این مسائل در استفتائات بازتاب یافته است؟ به نظر میرسد روند پرسشهای کنشگران دینی از تعبّد به سوی دریافت راهحل از نهاد دین تغییر یافته و پرسشها نشاندهندۀ نوعی بازاندیشی، گذر از تعبّدِ محض و تلاش برای یافتن پاسخی متفاوت برای چالشهای اجتماعی است که به صورت روزمره با آن روبهرو میشوند. نتایج این پژوهش که به روش تحلیل محتوای کیفی متعارف (عرفی) انجام شده است شش صورتبندی از استفتائات؛ استفتاء بهمثابه فهم و آگاهی (متعبّد شدن)؛ استفتاء بهمثابه یافتن راهحل و رفع استیصال؛ استفتاء بهمثابه رفع تنازع (همراهی علم و دین)؛ استفتاء بهمثابه رفع تعارض (دوگانه عین و ذهن)؛ استفتائات بهمثابه تعیین موضع جنسیتی؛ استفتاء بهمثابه کنش متقابل مؤثر در جهان مدرن را از این سؤالات نشان میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
مدرنیته؛ فقه؛ مراجع تقلید؛ استفتائات؛ مسائل زنان | ||
مراجع | ||
1. بلیکی، نورمن (1392)، طراحی پژوهشهای اجتماعی؛ ترجمه حسن چاووشیان، چ8، تهران: نی. 2.تانگ، رزمری (1393)، درآمدی جامع بر نظریههای فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران: نشر نی. 3.جنّاتی، محمدابراهیم (بیتا)، رساله توضیحالمسائل، قم: مؤسسه فرهنگی اجتهاد (دانلود از سایت مرجع). 4.جنکینز، ریچارد (1391)، هویت اجتماعی، ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: نشر پردیس دانش. 5.خمینی، روحالله (1392)، استفتائات، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe (موجود در نرمافزار جامع فقه اهلبیت 3). 6.ــــــــــــ (1383)،ترجمه تحریرالوسیله، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی (موجود در نرمافزار جامع فقه اهلبیت 3). 7.رضوی، کمال (1397)، دوراهی روحانیت، چ1، اصفهان: آرما. 8.سلیمانیه، مهدی (1395)، «مرجعیت و خانواده، استفتاء بهمثابه کنش اجتماعی»، ارائه در همایش کنکاشهای مفهومی و نظری درباره جامعه ایران، انجمن جامعهشناسی ایران، دوره 3 (نسخه دریافتی از نویسنده). 9.صانعی، یوسف (آ1387)، استفتائات پزشکی، چ12، قم: میثم تمار (دانلود از سایت مرجع). 10. ــــــــــــ (ب1387)، استفتائات، ج1، 2 و 3، چ10، قم: میثم تمار (دانلود از سایت مرجع). 11.طباطبایی، محمدحسین (1417)، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. 12.گیدنز، آنتونی (1394)، جامعهشناسی، ترجمه حسن چاووشیان، تهران: نشر نی. 13. ــــــــــــ (1388)، پیامدهای مدرنیت، محسن ثلاثی، تهران: مرکز. 14.محمدپور، احمد (1390)، روش تحقیق کیفی، ضدروش 1؛ چ1، تهران: جامعهشناسان. 15.مشیرزاده، حمیرا (1381)، از جنبش تا نظریه اجتماعی، تهران: شیرازه. 16.مکارمشیرازی، ناصر (1427)، استفتائات، ابوالقاسم علیاننژادی، قم: مدرسة الإمام علیبنأبیطالبj (موجود در نرمافزار جامع فقه اهلبیت 3). 17. ــــــــــــ (1393)، احکام خانواده در پرتو فقه اسلامی، تنظیم، وحید علیاننژاد، قم: مدرسة الإمام علیبنأبیطالبj. 18.مطهری، مرتضی، بی تا، مجموعه آثار، تهران: صدرا. 19.منتظری، حسینعلی (1384)، استفتائات، تهران: نشر سایه (موجود در نرمافزار جامع فقه اهلبیت 3). منتظری، حسینعلی (1385)، احکام پزشکی، چاپ سوم، تهران: سایه. 20.واترز، مالکوم (1383)، جامعه سنتی و جامعه مدرن، منصور انصاری، تهران: نقش جهان. 21.هولمز، ماری (1387) جنسیت و زندگی روزمره، ترجمه محمدمهدی لبیبی، چاپ سوم، تهران: افکار. 22.یان، رابرستون (1372)، درآمدی بر جامعهشناسی، حسین بهروان، مشهد: آستان قدس رضوی. 23.Jaggar, M. Alison, Young, Iris Marion, (1998), A companion to Feminist Philosophy, Black well.
24.Jane Pilcher and Imelda Whelehan (2004), fifty key concepts in Gender, London, SAGE Publications, SAGE Publications.
25. Joseph, Norma Baumel (1995), Separate spheres : women in the responsa of Rabbi Moses Feinstein. PhD thesis, Concordia University.
26.Oakley, Anne, (1972), Sex, Gender and Society,London:Temple Smith.
آدرس سایت 27.سایت آیتالله خامنهای به آدرس: .https://www.leader.ir/fa/book/2 28.سایت آیتالله جنّاتی، محمدابراهیم به آدرس: http://www.jannaati.com | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,146 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 682 |