تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,170 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,597,445 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,222,522 |
تحلیل میراث اجتماعی بیماری کرونا با نگاهی به الزامات فقهی حقوقی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 8، دوره 13، شماره 26، مهر 1400، صفحه 193-215 اصل مقاله (451.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2021.7064.1602 | ||
نویسندگان | ||
زهرا محدثی1؛ حسین ناصری مقدم* 2؛ علیرضا عابدی سرآسیا2 | ||
1دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی؛ دانشکده الهیات و معارف اسلامی؛ دانشگاه فردوسی مشهد؛ مشهد؛ ایران. | ||
2گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی؛ دانشکده الهیات و معارف اسلامی؛ دانشگاه فردوسی مشهد؛ مشهد؛ ایران. | ||
چکیده | ||
عوامل متعددی در جهان موجب شکلگیری میراث اجتماعی برای ابناءِ بشر میشود، یکی از این عوامل حسب شرایط وضعی میتواند بیماریها باشد، که بیماری کرونا از جملۀ آن مصادیق است امّا اینکه چطور بیماری کرونا میتواند زمینهساز میراثاجتماعی باشد ابهامی است که در پاسخ به آن مبادرت به انجام پژوهشی نمودیم، در این پژوهش که به شیوه توصیفی−تحلیلی با توجّه به قواعد علومشناختی و بالاخص نظریّات زبانشناختی که دلالت بر تغییر مفاهیم نظری دارد، انجام گردید، نویسندگان به این نتیجه رسیدند که بیماری کرونا از آن حیث که میتواند مفاهیم مختلف رایج در عرصه فقهی و حقوقی را تغییر دهد، میتواند از دو طریق زمینهساز ایجاد میراثاجتماعی گردد، نخست آنکه بیماری یادشده موجب توجّه فقها و حقوقدانان به تاریخ اجتماعی برای تطبیق نمونههای مشابه در جهت صدور احکام و فتاوی و وضع قوانین میگردد که حسب مورد، منکعسکننده توالی یا تبدیل رفتار اجتماعی خواهد بود، یا آنکه برحسب اقتضای شرایط، فقها و حقوقدانان الزامات فقهی حقوقی را ایجاد میکنند که زمینهساز رفتارهای مشابه برای افراد در نسلهای بعد در مقابل بیماریهای واگیردار میگردد که در این صورت بیماری کرونا بهمعنای واقعی کلمه زمینهساز میراثاجتماعی خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
میراثفرهنگی؛ بیماری کرونا؛ دستورالعملهای بهداشتی؛ الزامات قانونی؛ الزامات فقهی | ||
مراجع | ||
* قرآن مجید 1. آصفی، احمدعلی و امیر قنبرپور نصرتی (1397)، «نقش خانواده در نهادینه کردن فعالیت بدنی در کودکان»، پژوهشهای فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، دوره 10، ش1، ص55−65. 2. آقاجانی نصرالله (1381)، «مشارکتپذیری اعضای خانواده»، مطالعات راهبردی زنان، ش16. 3. ابراهیمآبادی، فرشته؛ امیرحمزه سالارزایی و پژمان برزعلی (1396)، «کاربرد اصول و قواعد فقهی در پیشگیری از اختلال اضطرابی وسواس فکری−عملی»، پژوهشهای فقهی، دوره 13، ش4، ص863−887. 4. ابراهیمی، فرزانه؛ مریم قاسمی، ناهید کیوانمنش و زهرا فتوت (1397)، «سیری بر نحوه شکلگیری هویت و تربیت جنسی در کودکان پیش دبستانی»، همایش ملی هویت کودکان ایران اسلامی در دوره پیشدبستانی، دوره 1، ص1−10. 5. اسلامیتنها، اصغر و نعمتالله کرماللهی (1397)، «روش تحقیقی اقدامپژوهشی در علوم اجتماعی»، عیار پژوهش در علوم انسانی، س6، شماره دوم پیاپی 12، پاییز و زمستان 1394، ص27−40. 6. ادیبیمهر، محمد (1390)، «بررسی و تحلیل احکام ثانوی فقهی در قلمرو احکام ثابت و متغیر»، پژوهشهای فقهی، دوره 7، ش1، ص155−188. 7. افراسیابی، حسین، محسن سعیدی مدنی ، کاوه شکوهیفر (1395)، «زمینههای اجتماعی حسادت در تعاملات روزمره؛ مطالعه کیفی دانشجویان دانشگاه یزد»، جامعهشناسی کاربردی، دوره 27، ش4 (پیاپی 64)، ص133−152. 8. توکلی، احمد؛ کتایون وحدت و محسن کشاورز (1398)، «کرونا ویروس جدید 2019 (covid-19) بیماری عفونی نوظهور در قرن 21»، دو ماهنامه طب جنوب، س22، ش6، ص432−450. 9. جانعلیزاده چوبدستی، حیدر؛ اکبر علیوردینیا و محمدمهدی فرزبد (1396)، «جامعه شناسی حافظه جمعی: حوزه مطالعاتی پارادایمیک یا تاپارادایمیک؟»، راهبرد فرهنگ، ش40، ص37−70. 10. حسینزاده، علی (1389). «نقش قناعت در بهرهمندی از زندگی»، معرفت اخلاقی، س1، ش4، ص115−135. 11. حقدوست، علیاکبر (1389)، «تفاوت مدل مدیریت بیماری واگیر و غیرواگیر، از تئوری تا عمل»، دانش و تندرستی، دوره 5، شماره ویژه ششمین کنگره اپیدمیولوژی ایران، کرمان، ص192. 12. حقیاورتاکند، ملکه (1395)، «اعتیاد اینترنتی دلایل و انگیزهها»، سومین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی، گرجستان، ص1−21. 13. خدابخشی کولایی، آناهیتا (1399)، «زندگی در قرنطینه خانگی: واکاوی تجارب روانشناختی دانشجویان در همهگیری کووید19»، مجله طب نظامی، دوره 22، ش2، ص30−38. 14. خواجه سروی، غلامرضا و اقبال، اقدس و طباخی ممقانی، جواد(1392)،«مختصات سبک زندگی مطلوب در نظام مردم سالاری اسلامی»، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، دوره: 4، شماره: 13، ص35-55. 15. خوشصفا، حسن و مجید کفاشی (1396)، «بررسی رابطه شبکههای اجتماعی مجازی و ارزشهای خانواده»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، س6، ش23، ص173−200. 16. خوشنیت، محمد (1392)، «بررسی مفهوم و ماهیت گردشگری الکترونیکی و توسعه پایدار»، سپهر، دوره 22، ش1، پیاپی 85، ص102−109. 17. درویشی، بابک و امیرعلی زینالیاقدم (1393)، «ماهیت ضمانت اجراهای اداری در نظام حقوقی ایران»، تحقیقات حقوقی آزاد، ص1−23. 18. رستمی، ولی و محمد برزگرخسروی (1393)، «ماهیت حقوقی بودجه (سند یا قانون)»، پژوهشنامۀ حقوق اسلامی، س15، ش2 (پیاپی 40)، ص79−100. 19. سالارینهند، ابراهیم؛ حیدر مغنی و مصطفی کاظمی (1394)، «نقش یادگیری در رفتار مصرفکننده با تأکید بر روش شرطیسازی کلاسیک: یک مطالعه مروری»، دومین کنفرانس ملی تحقیقات بازاریابی، تهران: مؤسسه اطلاعرسانی نارکیش. 20. شاکرین، محمدرضا (1392)، «رابطه دنیا و آخرت از منظر قرآن و حدیث»، ماهنامه اطلاعرسانی معارف، ش98، ص30−34. 21. شهیاد، شیما و محمدتقی محمدی (1399)، «آثار روانشناختی گسترش بیماری کووید19 بر وضیعت سلامت روان افراد جامعه: مطالعه مروری»، مجله طب نظامی، دوره 22، ش2، ص184−219. 22. صالحی، حمیدرضا (1392)، «مفهوم بیماری و تأثیر آن در مسئولیت اطباء در ادوار تاریخ»، دوره 5، ش15، ص75−97. 23. عبدالصمدی، راضیه؛ احمد هنردوست و صدیقه جوان (1395)، «ماهیت تعهدات طبیعی و ارتباط آنها با تعهدات اخلاقی»، مجله حقوقی دادگستری، ش93، ص191−216. 24. عزتی، نایله (1391)، «تأثیر آگاهی از رفتارهای خودمراقبتی بر میزان ترس و اضطراب بیماران عروقی قلبی (زن و مرد)»، زن و مطالعات خانواده، دوره 5، ش17، ص107−129. 25. علیاکبریان، حسنعلی و رسول نادری (1392)، «بررسی عنصر احتیاط در فقه دورههای پیش و پس از اندیشه اخباری»، فقه، دوره 20، ش76، ص71−95. 26. غباریبناب، باقر؛ علینقی فقهیی و یدالله قاسمیپور (1386)، «آثار صله رحم از دیدگاه اسلام و روانشناسی و کاربردهای تربیتی آن»، دوفصلنامه تربیت اسلامی، س3، ش5، ص81−114. 27. غلامی، حسین (1381)، «پذیرش فرهنگ زندان»، پژوهش حقوق عمومی، دوره 4، ش7، ص159−175. 28. فدایینژاد، سمیه و پیروز حناچی (1393)، «بررسی و تبیین سیر تحول سیاستها و برنامههای حفاظت از میراث فرهنگی، بازه زمانی سال 1375 تا 1391»، مطالعات معماری ایران، دوفصلنامه معماری ایرانی، ش5، ص21−37. 29. فرنوش، غلامرضا؛ غلامرضا علیشیری، سیدرضا حسینیذیجود، روحالله درستکار، علیرضا جلالیفراهانی (1399)، «شناخت کرونا ویروس نوین −2019 و کووید 19 براساس شواهد موجود− مطالعه مروری»، مجله طب نظامی، دوره 22، ش1، ص1−11. 30. گودرزی، سعید (1389)، «تغییر ارزشهای جوانان و عوامل مرتبط بر آن»، رفاه اجتماعی، دوره 10، ش39، ص421−444. 31. لوییس، اسکار و سیدمهدی ثریا (1353)، «فرهنگ فقر»، نامه علوم اجتماعی، ش4، ص124−140. 32. محمدیمنظر، سید احمدی زاویه سیدسعید (1396)، «لباس متحد الشکل: بازنمایی قدرت مدرنیته (دوران پهلوی اول)»، تاریخ ایران، دوره 10، ش3، ص75−102. 33. مردانی، مسعود؛ مریم کشتار جهرمی و بابک حقیقت (1382−1384)، «مروری بر بیماری سندرم حاد تنفّسی (sars)»، فصلنامه دانشکده بهداشت و آن استیتو تحقیقات بهداشتی، دوره 1، ش4، ص73−83. 34. مزینانی، محمدصادق (1378)، «نگاهی به قاعده لاضرر از دیدگاه امام خمینی»، فقه، دوره 6، ش21 و 22، ص233−264. 35. منانی، فاطمه و غلامرضا دهشیری (1396)، «ترس از پیشرفت بیماری در بیماران مبتلا به سرطان و مولتیپل اسکلروزیس و رابطه آن با مشکلات عاطفی»، روانشناسی سلامت، دوره 6، ش22، ص115−130. 36. مولا، فروغ؛ مهناز سبزی و مژگان پالیزدار (1397)، «دستورالعملهای پیشگیری و کنترل عفونت احتیاطات استاندارد»، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، ص1−15. 37. میرزایی اقبالعلی (1393)، «قانون و اعتبار زمانی آن با تأکید بر مفهوم و اوصاف قانون موقت»، مجله حقوقی دادگستری، دوره 78، ش85، ص145−171. 38. میرصالحیان، اکبر و مصیب دالوند (1397)، «تاریخچه بیماریهای عفونی باکتریایی شایع در ایران»، مجله میکروبشناسی پزشکی ایران، س12، ش4، ص230−238. 39. نظرزاده، عبدالله (1392)، «مصلحت و نقش آن در استنباط احکام شرعی و حکومتی»، سیاست متعالیه، س1، ش1، ص58−78. 40. نوریمحدث، میرزا حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، س1، ج18، بیروت−لبنان: مؤسسه آلالبیتb. 41. نوغانی دختبهمنی، محسن و سیداحمد میرمحمدتبار (1394)، «بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جرم (فراتحلیلی از تحقیقات انجامشده در ایران)»، پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران، دوره 4، ش3، ص85−102. 42. نیکخواه، سمیه و محمدرضا نقیئی (1398−1399)، «خواص دارویی مکمل بورون در پیشگیری و درمان بیماریها: مقاله مروری منظم»، طب مکمل دانشگاه علوم پزشکی اراک، دوره 9، ش3، ص3760−3779. 43. نیکزاد، عباس (1385)، «جایگاه مصلحت در بستر قانونگذاری حکومت اسلامی»، مطالعات راهبردی زنان، ش33. 44. هادیزاده، محبوبه؛ غلامحسین واعظی و میترا باقری (1395)، «مقایسه اثر خوراکی کوتاهمدت ریتالین بر رفتارهای هیجانی (ترس و اضطراب) موش صحرایی نر سالم و دیابتیشده با استرپتوزوتوسین»، مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور، س4، ش2، ص22−31. 45. هوشیاری، جعفر؛ سیدعلی سیدموسوی و محمدمهدی صفورایی پاریزی (1397)، «تحلیل فقهی و کارکردهای روانشناختی صلهرحم»، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، دوره 6، ش3 (پیاپی 12)، ص129−150. 46. یونیسف 2020. 47. Appiah, Kwame Anthony, (1994), Race, Culture, Identity: Misunderstood Connections, (The Tanner Lectures on Human Values), University of California at San Diego
48. Benhabib, Seyla, (2002), The Claims of Culture: Equality and Diversity in the Global Era, Princeton, NJ: Princeton University Press.
49. https://bit.ly/3glt8xa
50. Kersel, Morag M. and Christina Luke, (2015), “Civil Societies? Heritage Diplomacy and Neo-Imperialism”, in Global Heritage: A Reader, edited by Lynn Meskell, Chichester: John Wiley & Sons, Inc.
51. Logan, William S., (2007), “Closing Pandora’s Box: Human Rights Conundrums in Cultural Heritage Protection”, in Cultural Heritage and Human Rights, edited by Helaine Silverman and D. Fairchild Ruggles, New York: Springer, 33–52.
52. Mezey, Naomi, (2007), “The Paradoxes of Cultural Property”, Columbia Law Review, 107: 2004–2046.]
53. Narayan, Uma, 1998, “Essence of Culture and a Sense of History: A Feminist Critique of Cultural Essentialism”, Hypatia, 13(2): 86–106.
54. Okin, Susan Moller, (1997), “Is Multiculturalism Bad for Women”, Boston Review, October/November 1997.
55. Scheffler, Samuel, (2007), “Immigration and the Significance of Culture”, Philosophy & Public Affairs, 35(2): 93–125. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,148 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 728 |