تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,614 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,685 |
بررسی چالش میان اخلاق مراقبت و بیطرفی اخلاقی در روابط والدین و فرزندان از منظر اسلامی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 26، مهر 1400، صفحه 55-78 اصل مقاله (557.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2021.5782.1414 | ||
نویسندگان | ||
سمیه السادات موسوی* 1؛ مسعود آذربایجانی2 | ||
1دانشگاه معارف اسلامی/قم/ایران | ||
2پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
اگر افراد در یک انتخاب بین کمک به نزدیکان خود و کمک به دیگران قرار گیرند، آیا اخلاقاً مجازند نزدیکان خود را ترجیح دهند یا باید انتخابی بیطرفانه داشته باشند؟ این چالشی است که بین دو دیدگاه بیطرفی اخلاقی و اخلاق مراقبت در مورد روابط اجتماعی وجود دارد. بر اساس بیطرفی اخلاقی، همه انسانها با هم برابرند و عملی اخلاقی است که بیطرفانه صورت گیرد. اما اخلاق مراقبت میگوید مهمترین مسئولیت اخلاقی ما در قبال نزدیکان و کسانی است که توانایی مراقبت از آنها را داریم. این پژوهش با تمرکز بر روابط والدین و فرزندان، با هدف دستیابی به راه حل تعارض، به بررسی ادله موافقان و مخالفان دو دیدگاه پرداخته و در این مسیر از روش تحلیل تطبیقی بر اساس الگوی جورج بردی بهره جسته است. نتایج نشان میدهد دلایل هر دو دیدگاه، اتقان کافی ندارد. راهکارهای پیشنهادی این دو دیدگاه غربی نیز یا منطقی نبوده و یا بیملاک و محدود به امور مادی هستند؛ اما راهکار به دست آمده از آموزههای اسلام بیان میدارد تعهدات خاص والدین و جانبداری آنها از فرزندان، صرفاً منحصر در وظایفی است که دین برای آنها تعیین کرده؛ اما خارج از محدوده این وظایف، ملزم به رعایت بیطرفی بین فرزندان خود و سایر کودکان در همه امور مادی و معنوی هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
بیطرفی اخلاقی؛ اخلاق مراقبت؛ برابری کامل؛ نقش اجتماعی؛ جانبداری جزئی | ||
مراجع | ||
* قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی. * نهجالبلاغه، ترجمه فیضالاسلام، تهران: مؤسسه چاپ و نشر تالیفات فیضالاسلام. 1. ابنبابویه، محمد بن علی (1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم: جامعه مدرسین. 2. ابنشعبه حرانى، حسن بن على (1404ق)، تحف العقول عن آل الرسولn، قم: جامعه مدرسین. 3. اعرافی، علیرضا (1393)، تربیت فرزند با رویکرد فقهی، قم: مؤسسه اشراق و عرفان. 4. باقری، فریبرز (1392)، «الگوی ارتباط والد−فرزند، مدل نظری فرزندپروری بر مبنای هستیشناسی و انسانشناسی اسلامی»، مطالعات معارف اسلامی و علوم تربیتی، سال اول، ش1، ص5−38. 5. تانگ، رزماری؛ نانسی ویلیامز و آن دانچین (1395)، اخلاق زنانهنگر، تهران: ققنوس. 6. تمیمیآمدی، عبدالواحد (1410ق)، غررالحکم و دررالکلم، قم: دار الکتاب الاسلامی. 7. خمینی، سیدروحالله (بیتا)، تحریرالوسیله، قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم. 8. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات أالفاظ القرآن، بیروت−دمشق: دارالقلم−الدار الشامیه. 9. رالز، جان (1390)، نظریه عدالت، ترجمه سیدمحمدکمال سروریان و مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 10. ریچلز، جیمز (1392)، عناصر فلسفه اخلاق، ترجمه محمود فتحعلی و علیرضا آلبویه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 11. کانت، ایمانوئل (1393)، فلسفه فضیلت، ترجمه منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: نقش و نگار. 12. کوئن، بروس (1386)، مبانی جامعهشناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: توتیا. 13. مندوس، سوزان (1395)، بیطرفی در فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسی، ترجمه فاطمه سادات حسینی، قم: کتاب طه. 14. میل، جان استیوارت (1392)، فایدهگرایی، ترجمه مرتضی مردیها، تهران: نشر نی. 15. Baron, Marcia (1991), “Impartiality and Friendship”, Ethics; 101/4: 836 – 57.
16. Bereday, G. Z. F. (1964), Comparative Method in Education, New York: Holt, Rinehart & Winston Inc.
17. Cottingham, John (2000), Caring at a Distance: (Im)partiality, Moral Motivation and the Ethics of Representation - Partiality, Distance and Moral Obligation, Ethics, Place & Environment, A Journal of Philosophy & Geography, 3/3, pp 309-313.
18. Gilligan, Carol (1993), In a Different Voice: Psychological Theory and Women’s Development. Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts; London, England.
19. Held, Virginia (2006), The ethics of care: personal, political, and global. Oxford University Press, New York.
20. Juujärvi, Soile (2003), The Ethic of Care and Its Development. Department of Social Psychology, University of Helsinki, Finland.
21. Keller, H (2011), Kinderalltag, Kulturen der Kindheit und ihre Bedeutung fuer Bindung, Bildung und Erziehung, Springer, Berlin.
22. Myers, D. G (2008), Psychologie,zweiteerweiterte und aktualisierte Auflage, Heidelberg: Springer Medizin Verlag Nunner - Winkler, G (1991). Ende des Individuums oder autonomes Subjekt? In: Helsper, Werner (Hrsg.), Jugendzwischen Moderne und Postmoderne. Opladen: Leske&Budrich, S. 113-130.
23. Noddings, Nel (1984), Caring: A Feminine Approach to Ethics & Moral Education, Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press.
24. Noddings, Nel (1998), philosophy of Education, Colorado: Westview Press.
25. Rachels, James (2008), “Morality, Parents, and Children”. Ethics in Practice, edited: Hugh La Follette. 3rd ed, Blackwell Publishing, Oxford.
26. Robinson, Fiona (1997), Globalizing Care: Ethics, Feminist Theory, and International Relations, Alternatives: Global, Local, Political, 22/1, pp 113-133
27. Robinson, Fiona (2013), Discourses of Motherhood and the Ethics of Care: Maternal Thinking as Feminist Politics’, Journal of International Political Theory, 10/1, pp 94-108.
28. Scanlon, Thomas (1998), What We Owe to Each Other. Harvard University Press, Cambridge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,075 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 692 |