پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 8 |
| تعداد شماره‌ها | 291 |
| تعداد مقالات | 2,178 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,679,317 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,285,428 |
«آگاهیِ تاریخی» به‌مثابه بنیادِ ابژکتیوِ علوم انسانی؛ (ملاحظاتی در نقد گادامر بر موضع دیلتای در باب عینیگرایی) | ||
| روش شناسی علوم انسانی | ||
| مقاله 5، دوره 27، شماره 108، مهر 1400، صفحه 65-83 اصل مقاله (574.04 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/mssh.2021.7313.2151 | ||
| نویسنده | ||
| علی فتحی* | ||
| گروه فسلفه پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| دیلتای کوشیده است «نقد عقل محض» کانت را به «نقد عقل تاریخی» در عرصۀ علوم انسانی تبدیل کند تا از قِبَل این رهیافتِ خاص، هم شأن مستقلی برای علوم انسانی تدارک و هم معنای جدیدی از ابژکتیویته را در این ساحت آشکار کند. گادامر با نقدهای خویش او را ملامت کرده و مدعی شده است دیلتای در دام ابژکتیو علمی افتاده و با سنت نوکانتی که در عصر او جریانِ غالب و شایع بوده، ناخودآگاه همراهی کرده است؛ نیز اینکه دیلتای با وجود تفکر تاریخی، در نظام فکری خویش به همۀ لوازم و نتایج این تفکر وفادار نبوده است. در این جستار برای اینکه بنیاد ابژکتیو علوم انسانی را در نظرگاه دیلتای نشان دهیم، از تناظر میان سهگانۀ «تاریخ» «جهانِ زیسته» و«هرمنوتیک» سخن گفتهایم. ادعا این است که تاریخ، بنیادِ زیستجهان و بالمآل بنیادِ هرمنوتیک است، که به موجب نسبتهای انسان در این عرصه، حیات تاریخی او رقم میخورد، «تاریخ» همان «زیستجهان» است در مقام فروبستگی و «زیستجهان» همان «تاریخ» است در ساحت انفتاح و گشودگی؛ «هرمنوتیک» نیز به‌مثابه منطقِ این نسبت و دانشی است که این دو ساحت را از مقام «اجمال و حضور» به مقام «تفصیل و حصول» درآورده است. البته در سایۀ چنین نگاهی آنچه ضامن عینیت و شأن ابژکتیو علوم (انسانی) میشود نه انسان است، نه زیستجهان و نه تاریخ؛ بلکه کل این فرایند و جریانِ آگاهی است که از آن میتوان به «آگاهی تاریخی» یاد کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دیلتای؛ تاریخ؛ آگاهی تاریخی؛ زیستجهان؛ هرمنوتیک؛ علوم انسانی | ||
| مراجع | ||
|
1. پالمر، ریچارد (1384)، علم هرمنوتیک، ترجمۀ محمدسعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس. 2. دیلتای، ویلهلم (1388)، مقدمهای بر علوم انسانی، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: ققنوس. 3. ________ (1389)، تشکل جهان تاریخی در علوم انسانی، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: ققنوس. 4. Dilthey, Wilhelm (1989), Selected Works, Introductin to the Human Sciences, R. A. Makkreel and F. Rodi (eds.), Vol. 1, Princeton.nj: Princeton University Press.
5. _________ ( 1959-68), Gesammelte Schriften, 14 vols, Stuttgart: Teubner.
6. _________ (1996), Selected Works, Hemeneutics and the Study of History, R. A. Makkreel and F. Rodi (eds.), Vol. 4, Princeton.nj: Princeton University Press.
7. _________ (2002), Selected Works, Formation of the Historical World in the Human Sciences, R. A. Makkreel and F. Rodi (eds.), Vol. 3, Princeton.nj: Princeton University Press.
8. Gadamer, H.-G. (1975), Truth and method, Translated by W. Glen-Doepel. London: Sheed and Ward.
9. Harrington, A. (1999), “Some problems with Gadamer’s and Habermas’ dialogical model of sociological understanding”, Journal for the Theory of Social Behaviour, 29(4):371-84.
10. Hegel, G.W.F. (1971), The philosophy of mind, encyclopaedia of the philosophical sciences, partIII), Translated by W. Wallace. Oxford: Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,148 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 762 |
||