تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,170 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,597,468 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,222,530 |
اولویتبندی و وزندهی ابعاد شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی جهت سنجش آن در جمهوری اسلامی ایران | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 5، دوره 13، شماره 26، مهر 1400، صفحه 113-143 اصل مقاله (765.97 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2021.7146.1616 | ||
نویسندگان | ||
علی مصطفوی ثانی* 1؛ حسین سرآبادانی1؛ سید احسان خاندوزی2 | ||
1دانشگاه امام صادق | ||
2استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
ارزیابی وضعیت عینی تحقق عدالت اجتماعی در جامعه، ازجمله الزامات مهم حکمرانی ملی در جمهوری اسلامی ایران است. یکی از روشهای متداول جهانی در این زمینه، بهرهگیری از فناوری «شاخص ترکیبی» است. شاخصهای ترکیبی امروز به نحو گسترده در دنیای معاصر متداول شده و عملاً به جهت ماهیت ارزشی و جهتگیرانه آن، بهعنوان یکی از سازوکارهای حکمرانی جهانی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند. پژوهش حاضر حسب یک نظریه مبنا و شاخص ترکیبی مستخرج از آن پیرامون عدالت اجتماعی در ایران، به اولویتبندی بخشهای مختلف شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی در ایران پرداخته است. «وزندهی» یکی از ارکان حیاتی شاخصهای ترکیبی متداول بوده که به طور عمده مبتنی بر یک نظریه مشخص یا دیدگاه خبرگانی، سامان میپذیرد. در این مقاله با بهرهگیری از روش تحلیل سلسلهمراتبی بهبودیافته فازی (FAHP) ابعاد شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی براساس نظر خبرگان حوزه عدالت وزندهی و اولویتبندی شده است. نتایج این مطالعه حاکی است در 5 طبقه و سه حوزه اصلی شاخص ترکیبی، بخشهای بازار کار، فقر و آموزش (در حوزه تبادلات اقتصادی)، بخش روابط خانوادگی (در حوزه تعاملات اجتماعی) و بخش عدالت سیاسی و مدنی (در حوزه حکمرانی سیاسی) از بالاترین وزن اهمیت از دیدگاه خبرگان جهت تحقق عدالت اجتماعی در ایران برخوردار هستند. حسب این وزندهی، نتایج شاخص در 5 طبقه اصلی برای سالهای 1385 تا 1397 در جمهوری اسلامی ایران، گزارش شده است. حسب این نتایج، بالاترین کاهش نمره در طبقه «عدالت در تعاملات اجتماعی» و بالاترین افزایش نمره در طبقه «ضمان اجتماعی» (عدالت در سلامت و آموزش) بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
عدالت اجتماعی؛ شاخص ترکیبی؛ عدالت اقتصادی؛ تحلیل سلسلهمراتبی فازی | ||
مراجع | ||
1. امامی، سیدمجتبی؛ مسعود بنافی و سیدعلیرضا سجادیه (1389)، «تحلیلی انتقادی بر بهکارگیری شاخصهای مرسوم جهانی توسعه»، دو فصلنامه برنامهوبودجه، ش110. 2. بنافی، مسعود (1395)، نقش شاخصها در حکمرانی جهانی: کاوشی برای فهم دستور کار جمهوری اسلامی ایران در عرصه شاخصها، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح. 3. پیغامی، عادل (1394)، «درآمدی بر اهمیت اندازهگیری و سنجهها در الگوی اسلامی−ایرانی پیشرفت، سلسلهنشست تکنگاشتهای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت»، ش41، مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. 4. پیله فروش، میثم (1387)، «شاخصهای عدالت اقتصادی و اندازهگیری آن»، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته اقتصاد دانشگاه امام صادقj. 5. ترابزاده، محمدصادق؛ سیدعلیرضا سجادیه، علی مصطفوی و حسین سرآبادانی (1399)، نظریه اسلامی عدالت اجتماعی در اندیشه متفکران دینی معاصر، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقj. 6. خامنه ای، سید علی (1396)، بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، برگرفته از https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=36775 7. خامنه ای، سید علی (1397)، بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی، برگرفته از https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=41740 8. خامنه ای،سیدعلی (1397)، بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، برگرفته ازhttps://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=39272 9. خاکی، غلامرضا (1378)، روش تحقیق، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات علمی کشور. 10. خاندوزی، احسان و سیدمحمدرضا سیدنورانی (1391)، «شاخصسازی عدالت اقتصادی با رویکرد اسلامی در اقتصاد ایران (با استفاده از روش نماگرهای ترکیبی)، رساله دکتری دانشگاه علامه طباطبایی. 11. خاندوزی، سیداحسان؛ علی مصطفویثانی و حسین سرآبادانی تفرشی (1398)، شاخصی برای عدالت، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقj. 12. خاندوزی، سیداحسان؛ علی مصطفویثانی و حسین سرآبادانی تفرشی (تابستان 1399)، «طراحی و برآورد شاخص ترکیبی عدالت در ایران»، فصلنامه مجلس و راهبرد، دوره 27، ش102، ص5−41. 13. رمضانیان، محمدرحیم؛ میثم شاوردی و رضا پورجهانی (1391)، «ارائه مدل انتخاب تأمینکننده به کمک فرایند تحلیل سلسلهمراتبی فازی»، فصلنامه مدیریت زنجیره تأمین، سال چهاردهم، ش3، ص3−15. 14. عزتی، مرتضی (1393)، «تدوین شاخص ترکیبی عدالت بر پایه قانون اساسی ج.ا ایران و سنجش آن طی یک دوره هشتساله»، فصلنامه راهبرد اقتصادی، ش10، ص205−241. 15. عیوضلو، حسین (1386)، شاخصهای عدالت اقتصادی، گزارش پژوهشی مجمع تشخیص مصلحت نظام. 16. مصطفویثانی، علی و حسین سرآبادانی تفرشی (بهار و تابستان 1398)، «سنجش و کاربست شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی اتحادیه اروپا (SJI) در ایران»، دوفصلنامه مطالعات علمی و سیاستهای اقتصادی، س15، ش1، شماره پیاپی 111. 17. موسوی و مدیری (1394)، «اولویتسنجی شاخصهای عدالت اسلامی−ایرانی در تحقق آمایش سرزمین و توسعهای متعادل در ایران»، فصلنامه اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، دوره 24، ش95، ص17−38. 18. Helmy, H. E. (2013), An approach to quantifying social justice in selected developing countries. International Journal of Development Issues, 12(1), 67-84.
19. Helmy, H. E. (2017), Three years after their first social justice index: how well did LDCs perform? . International Journal of Development Issues, 16(1), 107-128.
20. Merkel, W. (2002), Social justice and the three worlds of welfare capitalism. European Journal of Sociology/Archives Européennes de Sociologie, 43 (1), 59-91.
21. Merkel, W., & Giebler, H. (2009), Measuring social justice and sustainable governance in the OECD. Sustainable governance indicators, 187-215.
22. Nardo, M., Saisana, M., Saltelli, A., Tarantola, S., Hoffman, A., & Giovannini, E. (2005), Handbook on constructing composite indicators.
23. Schraad-Tischler, D. (2011), Social Justice in the OECD: How Do the Member States Compare? : Sustainable Governance Indicators 2011. Bertelsmann Stiftung. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,144 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 749 |