تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,608,116 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,231,002 |
تحلیل انتقادی چارچوب اخلاقی سرمایه اجتماعی؛ دلالتهایی برای مطالعات اسلامی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 40، دوره 14، شماره 27، فروردین 1401، صفحه 91-103 اصل مقاله (1.15 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2020.6914.1580 | ||
نویسندگان | ||
سعید فراهانی فرد* 1؛ حمیدرضا مقصودی2؛ علی اکبر ابراهیم نژاد3 | ||
1دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه قم | ||
2گروه اقتصاد اسلامی دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه قم | ||
3گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه قم | ||
چکیده | ||
امروزه چارچوب اخلاقی بهعنوان یکی از مختصات اساسی برای درک مفاهیم، در علوم اجتماعی نقش ویژهای یافته است؛ اگر فلسفه اخلاق را معیار روایی یا ناروایی یک فعل بدانیم در این صورت دانش فلسفه اخلاق، متولی بررسی نظریات اخلاقی خواهد بود. پژوهش حاضر که با شیوهای تحلیلی و در بستر تقسیمبندی رایج از فلسفه اخلاق تدوین شده است به تحلیل مفهوم سرمایه اجتماعی میپردازد. در این پژوهش ضمن تقسیمبندی مطالعات دینی حوزه سرمایه اجتماعی، با استخراج چارچوب اخلاقی سرمایه اجتماعی، انتقادات وارد بر مفهوم سرمایه اجتماعی که به واسطه چارچوب «فایدهگرایی» آن پدیدار شده است، مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافتههای این پژوهش، به علت درک ناقص از فلسفه دینداری و عدم توجه به خاستگاه اخلاقی سرمایه اجتماعی، دین به موضوعی برای مطالعات سرمایه اجتماعی تنزل داده شده است. هرچند مقاله درصدد تحلیل سرمایه اجتماعی از مبنای فلسفۀ اخلاق اسلام نیست، اما دلالتهای آن برای مطالعات دینی به واسطه توجه به مختصات مفاهیم وارداتی در علوم انسانی، راهگشا خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
سرمایه اجتماعی؛ مطالعات دینی؛ فلسفه اخلاق | ||
مراجع | ||
1. افسری، علی (بهار و تابستان 1392)، «سرمایه اجتماعی در اسلام»، پژوهشهای میانرشتهای قرآن کریم، 3 (1). 2. افشانی، سید علیرضا؛ عباس عسگری ندوشن؛ محمد حیدری و محمد نوریان نجف آبادی (1391)، «رابطه دینداری با سرمایه اجتماعی در شهر نجفآباد»، رفاه اجتماعی، ۱۲ (۴۴)، ص259−۲۸۴. 3. بیدختی، علیاکبر و نوید شریفی (1392)، «دینداری و سرمایه اجتماعی حامی امنیت اجتماعی»، فصلنامهمطالعاتامنیتاجتماعی، ش۳۳. 4. پیران، پرویز (1392)، مبانی مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. 5. توتونچیان، ایرج (تابستان و پاییز 1382)، پژوهشنامه حقوق اسلامی، ش11 و 12، ص80−85. 6. جلایی اسفندآبادی، عبدالمجید و حکیمه آرامش (1396)، «بررسی رابطه بین آزادی اقتصادی و نابرابری درآمد: مطالعه موردی کشورهای عضو و غیرعضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه»، مدلسازی اقتصادسنجی، 3 (1)، ص55−84. 7. حمیدیزاده، علی؛ هادی ظفری و سلمان بابایی گواری (1398)، «سرمایهٔ اجتماعی از منظر قرآن؛ مؤلفهها، عوامل، راهبردها»، مجله علمی مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 6، ش2، ص149−168. 8. راسخ، کرامتاله و احسان شعبانپور حقیقی (پاییز 1391)، «بررسی رابطه بین میزان سرمایه اجتماعی و دینداری»، پژوهشهای جامعهشناختی، س6، ش3، ص39−56. 9. ربانی خوراسگانی، علی؛ غلامرضا صدیق اورعی و مهدی خنده رو (پاییز و زمستان 1388)، «بررسی سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر بر شکلگیری آن در سطح محله»، علوم اجتماعی فردوسی مشهد، ش2 (پیاپی 14). 10. زاهدیوفا، محمدهادی؛ محمدمهدی عسکری، محمد نعمتی و مهدی موحدی بکنظر (1395)، «نقد ابتنای اقتصاد اسلامی بر مطلوبیتگرایی دوساحته؛ درآمدی بر تکلیفگرایی دینی، مطالعات اقتصاد اسلامی، ۹ (۱)، ص۵۹−۸۴. 11. سلیمانی، مجید؛ علی باقی نصرآبادی و رضا فاضل (1394)، «دینداری و تأثیر آن در سرمایه اجتماعی خانواده (مورد مطالعه: خانوادههای ساکن شهر قم)»، مجله علمی مدیریت سرمایه اجتماعی. 12. عباسی شوازی، محمدتقی و فرشاد کرمی (1394)، «دین و سرمایه اجتماعی: مطالعه رابطه مشارکت در اجتماعات دینی و سرمایه اجتماعی»، فصلنامهمطالعاتتوسعهاجتماعی−فرهنگی، دوره چهارم، ش1، ص1−121. 13. عباسی شوازی، محمدتقی و فرشاد کرمی (۱۳۹۴)، «دین و سرمایه اجتماعی: مطالعه رابطه مشارکت در اجتماعات دینی و سرمایه اجتماعی»، مطالعات توسعه اجتماعی−فرهنگی، ۴ (۱)، ص۹۷−۱۲۱. 14. عربی، سید هادی؛ محمدجواد رضایی و مهدی موحدی بکنظر (بهار و تابستان 1392)، «نظریه «اخلاق هنجاری» و دلالت های آن در سیاستگذاری اقتصادی؛ درسهایی برای اقتصاد اسلامی»، معرفت اقتصاد اسلامی، س4، شماره 2 (پیاپی 8). 15. علینی، محمد و غلامرضا غفاری (1394)، «تحلیل فضای مفهومی سازه سرمایه اجتماعی در کلام امام علیj»، اسلام و مطالعات اجتماعی، ش4، (پیاپی 8)، ص92−120. 16. فاضلی کبریا، حامد (1391)، سرمایه اجتماعی در نهجالبلاغه؛ رویکرد مدیریتی، تهران: دانشگاه امام صادقj. 17. قاسمی، وحید و زهرا امیری اسفرجانی (1390)، «تبیین جامعهشناختی تأثیر دینداری بر سرمایه اجتماعی درونگروهی، مطالعه مورد شهر اصفهان»، فصلنامهجامعهشناسی کاربردی سال بیستودوم، پیاپی 42، ش2. 18. قاسمی، وحید و زهرا امیری اسفرجانی (1390)، «تبیین جامعهشناختی تأثیر دینداری بر سرمایه اجتماعی درونگروهی (مطالعه موردی شهر اصفهان)»، جامعهشناسی کاربردی،۲۲ (۲)، ص۲۱−۴۶. 19. قلیچ، وهاب (1389)، دولت اسلامی و نظام توزیع درآمد، تهران: دانشگاه امام صادقg. 20. نعمتالهی، زهرا؛ امیرحمزه فرجالهی، محمدحسین میرجلیلی و حسین مؤمنیفرد (1392)، «بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی )اعتماد، انسجام و مشارکت اجتماعی) دانشجویان دانشگاه افسری امام علیj»، فصلنامهمدیریتنظامی، سال سیزدهم، ش50. 21. نیازی، محسن؛ محسن شاطریان و محمدامین پاکزمان قمی (1395)، «فراتحلیل مطالعات دینداری و سرمایه اجتماعی در ایران»، دوفصلنامه علمی پژوهشی دین و سیاست فرهنگی، 3 (1)، ص81−110. 22. نیلی، مسعود و علی فرحبخش(1377)، «ارتباط رشد اقتصادی و توزیع درآمد»، فصلنامه برنامهریزی و بودجه، 3 (10-11)، ص121-154. 23. هاسمن، دانیل و مایک مک فرسون (۱۳۹۸)، تحلیل اقتصادی فلسفه اخلاق و سیاست عمومی، مترجم: سیدهادی عربی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 24. الویری، محسن (تابستان و پاییز 1382)، «سند چشمانداز توسعه و سرمایه اجتماعی (سرمقاله)»، ش11−12، ص2−7. 25. Aldridge, S, Halpern, D, & Fitzpatrick, S. (2002), Social Capital: A Discussion Paper: Performance and Innovation Unit. 26. Bourdieu, P, & Passeron, J. (1977), Reproduction in Education: Society and Culture. London: Sage. 27. Bourdieu, P. (1986), The forms of capital: Handbook of Theory and Research for Sociology of Education. Westport, CT: Green Wood Press. 28. Coleman, J. (1994), Foundations of Social Theory. cambrige: Belknap press. 29. Fukuyama, Francis. (2001), Social capital, civil society and development. Journal of Third World Quarterly، Volume 22, 2001 -eIssue 1. 30. Greely, A. (2016), Coleman Revisited. American Behavioral Scientist, 40(5), 5875ican Jorgensen. 31. Keele Luke (2004), Macro Measures And Mechanics of Social Capital, Department of Politics and International Relations, Nueld College and Oxford University 32. Kuznets, S. (1955), Economic growth and income inequality, The American economic review 28-1 (1) 45. 33. Laitinen, Arto. (2015), MacIntyre and Taylor: Traditions, Rationality, and Modernity. The Routledge Companion to Hermeneutics. Edited by Jeff Malpas، Hans-Helmuth Gander. London and New York: Routledge. pp 204-215, 2015. 34. Montgomery John D(2000), social capital as a policy resource, Kluwer Academic Publisher, Volume 33, Nos. 3&4. 35. Warde, A, & Tampubolon, G. (2008), Social Capital, Networks and Leisure Consumption. The Sociological Review, 50(2), 1552Soci. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 982 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 556 |