تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 293 |
تعداد مقالات | 2,213 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,815,002 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,384,445 |
نقد و بررسی قرائت طه حسین از اندیشههای ابنخلدون (ابنخلدون؛ جامعهشناسی مدرن یا متفکری اشعری؟) | ||
روش شناسی علوم انسانی | ||
مقاله 2، دوره 26، شماره 105، دی 1399، صفحه 19-33 اصل مقاله (560.07 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/mssh.2020.6591.2050 | ||
نویسندگان | ||
رضا تسلیمی طهرانی* 1؛ حمید پارسانیا2 | ||
1پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات | ||
2استاد دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
این مقاله به دنبال بررسی و تحلیل قرائت اجتماعی و معرفتی طه حسین از اندیشه ابنخلدون و نقد و ارزیابی آن است. در این راستا، با استفاده از روش اسنادی و تاریخی، پس از تحلیل دیدگاهها و نقدهای طه حسین در مورد اندیشه ابنخلدون، نقدهای او در چند محور برجسته و تلاش میشود تا با عنایت به پیشزمینههای نظری طه حسین و با بررسی جهانبینی و سنت نظری ابنخلدون، دیدگاههای طه حسین در مورد اندیشه ابنخلدون نقد و ارزیابی شود. این تحقیق نشان میدهد که طه حسین از دریچۀ نگاه اثباتگرای خویش و براساس جهانبینی علم مدرن به نقد دیدگاههای ابنخلدون پرداخته است؛ در حالی که ابنخلدون در سنت فکری کلامی اشعری بوده و از جهانبینی کاملاً متمایزی برخوردار بوده است. در نتیجه، به نظر میرسد، نقدهای طه حسین بر اندیشههای ابنخلدون در بسیاری موارد بیتوجه به پیشزمینههای نظری او صورت گرفتهاند و به همین دلیل نمیتوانند درست باشند. | ||
کلیدواژهها | ||
طه حسین؛ ابن خلدون؛ اثبات گرایی؛ کلام اشعری؛ تفکر اجتماعی | ||
مراجع | ||
1. آزاد ارمکی، تقی (1376)، جامعهشناسی ابنخلدون، تهران: تبیان. 2. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1377)، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، جلد دوم، تهران: طرح نو. 3. ابنخلدون، عبدالرحمن (1382)، مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، جلد اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 4. ابنخلدون، عبدالرحمن (1382)، مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، جلد دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 5. ارسطو (1398)، سیاست، ترجمه حمید عنایت، تهران: انتشارات نیل. 6. اشمیت، ناتانیل (1396)، ابنخلدون، مورخ، جامعهشناس و فیلسوف، ترجمه غلامرضا جمشیدیها، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 7. افلاطون (1380)، دوره کامل آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی، جلد دوم، تهران: خوارزمی. 8. امه طلب، مصطفی (1391)، ابنخلدون نظریه پرداز عصبیت اموی: بررسی مواضع ابنخلدون در قبال اهلالبیتb، شیعیان و خلفا، تهران: دلیل ما. 9. بهنام، علیرضا (1392)، زندگی و اندیشه ابنخلدون "اولین جامعهشناس مسلمان"، تهران: صالح. 10. پارسانیا، حمید (1390)، روششناسی انتقادی حکمت صدرایی، قم: کتاب فردا. 11. پارساییفر، امید (1391)، ابنخلدون، تهران: سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی. 12. ثقفی، سیدمحمد (1396)، ابنخلدون نخستین جامعهشناس مسلمان، تهران: جامعهشناسان. 13. جابری، محمدعابد (1395)، عصبیت و دولت؛ اندیشۀ ابنخلدون (مهمترین نظریۀ ابنخلدون در تاریخِ اسلامی)، ترجمه بهروز حسننژاد، تبریز: انتشارات نباتی. 14. جمشیدنژاد، غلامرضا؛ اکبر ایرانی و علیرضا مختارپور (1380)، سرچشمههای جامعهشناسی [بررسی مقدمه و کتاب العبر اثر ابنخلدون]، تهران: اهل قلم. 15. حبیبالهی، مهدی (1396)، ابنخلدون و آینده جهان مدرن، تهران: شفاف. 16. حسین، طه (1319)، پیشوایان فکر، محمدحسین استخر، شیراز: چاپخانه مرکزی. 17. حسین، طه (1344)، وعده راست، ترجمه احمد آرام، تهران: فجر. 18. حسین، طه (1346)، آیینه اسلام، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، تهران: انتشار. 19. حسین، طه (1363a)، آن روزها، ترجمه حسین خدیوجم، تهران: سروش. 20. حسین، طه (1382)، فلسفه اجتماعی ابنخلدون، ترجمه امیرهوشنگ دانایی، تهران: انتشارات نگاه. 21. خوشرو، غلامعلی (1372)، شناخت انواع اجتماعات از دیدگاه فارابی و ابنخلدون، تهران: انتشارات اطلاعات. 22. دانایی، امیرهوشنگ (1384)، دکتر طه حسین و اندیشههایش، پایاننامه دکتری علوم قرآن و حدیث، تهران: دانشکده الهیات دانشگاه تهران. 23. رسایی، داوود (1348)، حکومت اسلامی و نظر ابنخلدون، بیجا: چاپخانه خواندنیها. 24. روزنتال، اروین (1388)، اندیشه اسلامی در سدههای میانه، ترجمه علی اردستانی، تهران: قومس. 25. شیخ، سعید (1365)، غزالی: مابعدالطبیعه، ترجمه محسن جهانگیری، مندرج در: شریف، میان محمد، 1362، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه نصرالله پورجوادی، جلد اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 26. شیخ، محمد علی (1396)، پژوهشی در اندیشه ابنخلدون، تهران: علمی و فرهنگی. 27. صادقی فسائی، سهیلا (1379)، )، بررسی جامعهشناختی "تئوری انحطاط" در نظریات ابنخلدون، تهران: امیرکبیر. 28. صداقت ثمر حسینی، کامیار (1392)، ابنخلدون، انتشارات آفتاب توسعه. 29. طالبی، محمد (1391)، ابنخلدون و تاریخ، ترجمه محسن حسنی و سپیده رهانجام، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام. 30. طباطبایی، سیدجواد (1390)، ابنخلدون و علوم اجتماعی: گفتار در شرایط امتناع علوم اجتماعی در تمدن اسلامی، تهران: ثالث. 31. عبدالحی، ا.ک. م (1362)، مذهب اشعری، ترجمه نصرالله پورجوادی و عبدالحسین آذرنگ، مندرج در: شریف، میان محمد (1362)، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه نصرالله پورجوادی، جلد اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 32. کربن، هانری و حسین نصر (1361)، تاریخ فلسفه اسلامی، از آغاز تا درگذشت ابنرشد، تهران: انتشارات امیرکبیر. 33. لاکوست، ایو (1386)، جهانبینی ابنخلدون، ترجمه مهدی مظفری، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. 34. محدثی گیلوانی، حسن (1397)، ابنخلدون در بنبستها و فقدانهای ایرانی اسلامی؛ معضل افقزدایی از فرهنگ و اندیشه در جوامع اسلامی، تهران: نوید صبح. 35. ممدپور، محمد (1389)، حکمت دینی و یونانزدگی در عالم اسلامی از آغاز تا عصر ابنخلدون، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. 36. مهدی، محسن (1383)، فلسفه تاریخ ابنخلدون، ترجمه مجید مسعودی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,421 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 789 |