پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 8 |
| تعداد شماره‌ها | 289 |
| تعداد مقالات | 2,172 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,607,684 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,791 |
موقعیتسازهای شریعتمدارانۀ هرمنوتیکی در سیاست‌گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
| مقاله 11، دوره 11، شماره 22، مهر 1398، صفحه 71-97 اصل مقاله (487.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2019.5070.1320 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین پرکان* 1؛ آرزو نیکوییان2 | ||
| 1دکتری سیاست‌گذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم | ||
| 2کارشناسی ارشد علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم | ||
| چکیده | ||
| روح حاکم بر اسناد بالادستی نظام، تأکید بر شریعت اسلام و جهتدهی به سمت حکومت و جامعه اسلامی است. لیکن با وجود تأکید کلی اسناد بالادستی بر شریعتمداری، در عمل به سبب اینکه این معنا در طبقاتِ پسینی، جریان نیافته، اقسام رویاروییها و سرگشتگیها، سیاستگذاران فرهنگی را آزار میدهد. ثمرۀ موضعگیری سیاستگذار، چیزی جز موقعیتسازهرمنوتیکی نیست و دریافتهای پسینیِ وی تحتِ تأثیر این گزینش است. شماری از موقعیتسازها کلیدی هستند و با هر گزینش، سلسلهای از موقعیت‌های هرمنوتیکی ایجاد خواهد شد. در این پژوهش با بهرهگیری از استراتژی تحلیل مضمون، موقعیت‌های تقابلی در حیطه شریعتمداری، مبتنی بر شش منبع مختلف استحصال و نیز با استفاده از روش ISM، موقعیتسازهای کلیدی هرمنوتیکی حاوی: «تعبد و تعقل در فهم شریعت»، «رابطه همسازی اخلاق و فرهنگ یا رابطه آمرانه اخلاق و فرهنگ؟»، «فقه فردی و فقه حکومتی»، «هنر ارزشی و هنر عام»، «حدود و ثغور شادی حقیقی و لهو و لعب» و «تقابل در اجباری یا غیراجباری بودن حجاب» مشخص و تبیین شده است. در انتها اهمّ مسائل هرمنوتیکی در حیطه شریعتمداری بررسی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| موقعیتسازهای کلیدی هرمنوتیکی؛ سیاست‌گذاری فرهنگی؛ شریعتمداری | ||
| مراجع | ||
|
1. الوانی، سیدمهدی و فتاح شریفزاده (1386)، فرایند خطمشیگذاری عمومی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. 2. اسمیت، فیلیپ (1383)، درآمدی بر نظریه فرهنگی، ترجمه حسن پویان، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. 3. اشتریان، کیومرث (1391)، مقدمهای بر روش سیاست‌گذاری فرهنگی، تهران: جامعهشناسان. 4. بدیعی، محمد (1385)، معنویت تشیع، مقدمه حسنزاده آملی، قم: تشیع. 5. بوطی، محمد و سعید رمضان (1384)، مبانی، ضوابط و جایگاه مصلحت در اسلام، ترجمه اصغر افتخاری، تهران: انتشارات گام نو. 6. بنیانیان، حسن (1386)، فرهنگ و توسعه: خطمشیگذاری برای تقویت فرهنگ توسعه در ایران، تهران: امیرکبیر. 7. بهادری، افسانه (1376)، درآمدی بر سیاست‌گذاری و برنامهریزی فرهنگی، تهران: مرکز پژوهشهای بنیادی. 8. پارسونز، واین (1385)، مبانی سیاست‌گذاری عمومی و تحلیل سیاستها، ج1، ترجمه حمیدرضا ملک محمدی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی غیرانتفاعی. 9. پرکان، حسین (1397)، «صورتبندی و تحلیل موقعیتسازهای کلیدی هرمنوتیکی در سیاست‌گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر حوزه خانواده»، پایاننامه دکتری، قم: دانشگاه باقرالعلومg، دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری. 10. پهلوان، چنگیز (1390)، فرهنگشناسی: گفتارهایی در زمینه فرهنگ و تمدن، تهران: نشر قطره. 11. پیروزمند، علیرضا (1393)، رابطه منطقی دین و علوم کاربردى، انتشارات فردا. 12. خاشعی، وحید (1390)، طراحی مدل خطمشیگذاری فرهنگی در آموزش عالی، تهران: دفتر مطالعات فرهنگی و برنامهریزی اجتماعی (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت فرهنگی و اجتماعی). 13. الخمینی، سیدروحالله، کتاب البیع، ج۲، ص۴۰۶−۴۱۵، دسترسی در 14/6/1397: http://lib.eshia.ir/10116/2/406 14. خنیفر، حسین و ناهید مسلمی (1396)، اصول و مبانی روشهای پژوهش کیفی: رویکردی نو و کاربردی، چاپ اول، تهران: انتشارات نگاه دانش. 15. داناییفرد، حسن؛ سیدمهدی الوانی و عادل آذر (1387)، روششناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: صفار. 16. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج1، ص۲۵۸، مادّه «شرع»، دسترسی در 14/6/1397: http://lib.eshia.ir/15362/1/258/الطریق
17. ریکور، پل (1393)، درباره ترجمه، ترجمه مدیا کاشیگر، تهران: نشر افق. 18. سرل، جان، آر. (1382)، ذهن، مغز و علم، ترجمه: امیر دیوانی، چاپ اول، قم: بوستان کتاب. 19. سروش، عبدالکریم (1378)، بسط تجربه نبوی، تهران: صراط. 20. سروش، محمد (1378)، دین و دولت در اندیشه اسلامی، قم: بوستان کتاب. 21. سعیدى، فریده، حجاب، دانشنامه جهان اسلام، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، ج1، ص5816، دسترسی در 14/6/1397: http://lib.eshia.ir/23019/1/5816
22. شافریتز، جی. ام و کریستوفر پی. بریک (1390)، سیاست‌گذاری عمومی در ایالات متحده آمریکا، ترجمه حمیدرضا ملکمحمدی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقg. 23. صالحی امیری، سیدرضا و الهه حیدریزاده (1389)، ضرورت برنامهریزی فرهنگی در برنامههای توسعه: مدیریت و برنامهریزی فرهنگی، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک. 24. الصدر، محمدباقر (1411ق)، اقتصادنا، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. 25. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1391ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج5، منشورات اسماعیلیان. 26. علیدوست، ابوالقاسم (1381)، فقهو عقل، اوّل، تهران: مؤسّسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر. 27. غلامرضا کاشی، محمدجواد (1382)، سیاست‌گذاری اقتدارگرایانه و دموکراتیک فرهنگی: طرحی برای یک الگوی جانشین، مرکز بازشناسی اسلام و ایران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. 28. فاضلی، نعمتالله و مرتضی قلیچ (1392)، نگرشی نو به سیاست فرهنگی: سیاست فرهنگی از دیدگاه مطالعات فرهنگی، چاپ اول، نگاشت شهر فرهنگ و اجتماع، تهران: انتشارات تیسا. 29. فقیه شیرازی، محسن (1380)، نقد مقاله حبل المتین، ج۱، ص۲۷۱، در رسول جعفریان، رسائل حجابیه، دفتر ۱، قم: نشر دلیل ما. 30. فکوهی، ناصر (1394)، صد و یک پرسش از فرهنگ: کتاب انسان شناخت (اول)، تهران: انتشارات تیسا. 31. قوامی، سیدصمصامالدین (1394)، فقه الاداره، ج1 و 2، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 32. کاوسی، اسماعیل و فرزانه چاوش باشی (1389)، «دولت و برنامهریزی فرهنگی»، مدیریت و برنامهریزی فرهنگی، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک. 33. گروهی از مؤلفین، المعجم الوسیط، ج۱، ص۴۷۹، مادّه «شرع»: «مورد الماء الّذى یستقى منه بلا رِشاء»، دسترسی در 14/6/1397: http://lib.eshia.ir/40678/1/479/ومورد
34. گلپایگانی، محمدرضا (1364)، مجمع المسائل، ج۳، قم: دارالقرآن الکریم، ص۲۱۰−۲۱۱، ج۲. 35. گوییگان، جیم مک (1388)، بازاندیشی در سیاست فرهنگی، ترجمه نعمتالله فاضلی، تهران: دانشگاه امام صادقg. 36. لطفی، اسدالله، «تعقل و تعبد در احکام شرعی»، کتاب فقه، دفتر تبلیغات اسلامی قم، ج7، دسترسی در 14/6/1397: http://lib.eshia.ir/10257/7/8
37. مکارم شیرازی، ناصر، دائرة المعارف فقه مقارن، ج۱، دسترسی در 14/6/1397: http://lib.eshia.ir/27583/1/43/درگاه
38. مصباح یزدی؛ محمدتقی و محمدحسین اسکندری (1397)، اخلاق در قرآن، ج2، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیe، مرکز انتشارات. 39. منتظری، حسینعلی (1408ق)، دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه، قم: المرکز العالمی الدراسات الاسلامیه. 40. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (1372)، کلمات قصار امام خمینی، پندها و حکمتها. 41. نواب، سیدمحمدحسین؛ مهدی همازاده و هادی جهانگشای اباجلو (1395)، مجموعه مقالات فقه هنر، زیر نظر: ابوالقاسم علیدوست، مدرسه اسلامی هنر. 42. هاولت، مایکل، ام پرل رامش و آنتونی پرل (1394)، مطالعه خطمشی عمومی، ترجمه عباس منوریان و ابراهیم گلشن، تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر. 43. واعظی، احمد (1393)، درآمدی بر هرمنوتیک، چاپ هفتم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 44. ـــــــــ (1392)، نظریه تفسیر متن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 45. یوسفی مقدم، محمدصادق (1391)، پژوهشی در غنا (از نگاه قرآن و روایات تفسیری)، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 46. ـــــــــ (1396)، فقه قرائت (فقه ادا و فقه موسیقی ادا)، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
مقالات و سایر منابع فارسی 47. آذر، عادل و کریم بیات (1387)، «طراحی مدل فرایند محوری کسب و کار با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM)»، فصلنامه علمی−پژوهشی مدیریت فناوری اطلاعات، دوره اول، ش1، ص3−18. 48. امامی، مسعود (1385)، «جدال تعبد و تعقل در فهم شریعت 1»، فقه اهلبیتb، ش46، ص155−192. 49. تقوی، سیدمرتضی (1374)، «جایگاه فقه در اندیشه دینی»، فصلنامه فقه اهلبیتb، ش2، قم. 50. جوان، رامبد (1396)، خندوانه، برنامه تلویزیونی (هر شب)، شبکه نسیم، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. 51. جعفریان، رسول (1380)، «کتابشناسى حجاب»، آیینه پژوهش، ش69. 52. حاجیانی، ابراهیم (1391)، «رویکرد ماتریسی در برنامهریزی فرهنگی»، در مجموعه مقالات همایش ماتریس فرهنگی: مدیریت استراتژیک فرهنگی شهر تهران (ماتریس فرهنگی)، ج1، تهران: انتشارات تیسا، ص137−198. 53. حسینی، علییار (تابستان و پاییز 1387)، «عرفان شریعتگرا و شریعتگریز»، کتاب نقد، ش46 و 47، ص207−230. 54. حقیقت، سید صادق (1383)، «گونه شناسی ارتباط دین و سیاست در اندیشه سیاسی شیعه»، نامه مفید، ش44. 55. خسروپناه، عبدالحسین (1381)، «رویکردهاى گستره شریعت»، رواق اندیشه، ش8. 56. رهدار، احمد (1388)، «حجاب عقلانی و عقلانیت حجاب»، پگاه حوزه، ش267. 57. سروش، عبدالکریم (1377)، دین اقلى و اکثرى، ش41، کیان. 58. سیدعرب، حسن (دی 1377)، «شریعت عقل، کتاب ماه ادبیات و فلسفه»، ش15. 59. صادقی رشاد، علیاکبر؛ محمد رجبی؛ حبیبالله آیت اللهی و محمدرضا اسدی (1381)، «جایگاه هنر در گستره شریعت»، سروش اندیشه، ش2. 60. طبرسا، غلامعلی (1382)، «تبیین چالشهای فراروی سیاست‌گذاری در حوزه فرهنگ»، تهران: مجموعه مقالات همایش سیاست‌گذاری و فرهنگ در ایران امروز، مرکز بازشناسی اسلام و ایران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ص89−101. 61. عابدی جعفری، حسن؛ محمدسعید تسلیمی؛ ابوالحسن فقیهی و محمد شیخزاده (پاییز و زمستان 1390)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی»، اندیشه مدیریت راهبردی، ش2 (پیاپی10)، ص151−198. 62. علیدوست، ابوالقاسم (1384)، «فقه و مقاصد شریعت»، مجله فقه اهلبیت، ش41. 63. ـــــــــ (1383)، «گستره شریعت»، قبسات، ش30 و 31. 64. فاضل میبدی، محمدتقی (زمستان 1376)، «شریعت و مصلحت»، نامه مفید، ش12. 65. فخار طوسی، جواد (1380)، «شریعت، قانون، جوانان»، تربیت اسلامی، ش6. 66. فخار طوسی، جواد (1396)، «رابطۀ فقه و اخلاق و طرح دیدگاه امامe»، مجموعه آثار کنگره اندیشه‌های اخلاقی−عرفانی امام خمینیe، جلد 8 مقالات اخلاقی (1)، ص342−382. 67. فیروزجائیان، علیاصغر؛ مجتبی فیروزجائیان؛ سیدحمید هاشمی پطرودی و فاطمه غلامرضازاده (1392)، «کاربرد تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM) در مطالعات گردشگری: تحلیلی با رویکرد آسیبشناسانه»، مجله برنامهریزی و توسعه گردشگری، دوره دوم، ش6، ص129−159. 68. کرباسیان، مهدی؛ اعظم خبوشانی؛ محمد جوانمردی و سیدمحمود زنجیرچی (بهار و تابستان 1390)، «کاربرد مدل (ISM) جهت سطحبندی شاخصهای انتخاب تأمینکنندگان چابک و رتبهبندی تأمینکنندگان با استفاده از روش TOPSIS-AHP فازی»، مجله علمی−پژوهشی مدیریت تولید و عملیات، سال دوم، ش2، ص107−135. 69. کمالی، محمد؛ هاشم رضایی و محمدسعید کاشانی (1381)، «سیاست شرعیه یا تدابیر حکومت اسلامی»، خبرنامه دینپژوهان، ش12، قم: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، (دبیرخانه دینپژوهان). 70. گودرزی، زهرا (1386)، «حجاب، شریعت، جامعه»، ش25، حوراء. 71. مدیری، مهران، دورهمی (1396)، برنامه تلویزونی (شبهای پنجشنبه، جمعه و شنبه)، شبکه نسیم، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. 72. موسیقی در برزخ، ماهنامه رسائل؛ اندیشه حوزه علمیه عصر انقلاب، ش3، بهمن ماه 1395، ص13−103. 73. مهدوی، رضا، نقدی بر اظهارات کاندیداهای انتخابات درباره موسیقی، 18/2/1396، خبرگزاری ایسنا، دسترسی در 14/6/1397: https://www.isna.ir/news/96021710804
74. مهریزی، مهدی (1389)، «فقه حکومتی»، مجله نقد و نظر، ش12. 75. ویکی فقه، شریعت، دسترسی در 14/6/1397: http://wikifeqh.ir 76. هاشمی، حسین (پاییز 1386)، «نقدی بر ماده ۶۳۸ در جرمانگاری بدحجابی»، مطالعات راهبردی زنان، ش37، ص133−160. 77. یوسفینژاد، سامان (تابستان 1386)، «مصلحت و شریعت»، فروغ وحدت، ش8. 78. یثربى، سیدیحیی (1384)، «جایگاه شریعت در قلمرو عرفان»، فصلنامه کتاب نقد، ش35، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
کتب انگلیسی 79. Boyatzis, Richard E. Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development, Sage Publications, 1998.
80. Cochran, Charles L. and Eloise F. Malone. Public policy: Perspectives and choices. 3. ed. Boulder, Colorado: Lynne Rienner, 2005.
81. Dye, Thomas R. Understanding public policy. 14 ed., internat. ed. Boston, Mass. [u.a.]: Pearson, 2013.
82. Gadamer, Hans-Georg. Truth and Method (Continuum Impacts), 1st ed. Continuum, 2004.
83. Habermas, Jürgen. The theory of communicative action: A critique of functionalist reason. Boston: Beacon Press, 1989.
84. Matarasso, François and Charles Landry, Balancing act: twenty-one strategic dilemmasin cultural policy. vols4. Belgium: Council of Europe Publishing, 1999.
85. Mayers, James and Stephen Bass, eds, Policy that works for forests and people: Real prospects for governance and livelihoods. Sterling, VA: Earthscan, 2004.
86. Medawar, Peter B, Induction and Intuition in Scientific Thought, Taylor & Francis, 2013.
87. Palmer, Richard E. Hermeneutics: Interpretation theory in Schleiermacher, Dilthey, Heidegger, and Gadamer. [Reprinted 2000], Northwestern University studies in phenomenology & existential philosophy. Evanston [Ill.]: Northwestern University Press, 2000.
88. Shafritz, Jay M. and Christopher P. Borick. Introducing public policy, New York [u.a.]: Pearson Longman, 2008.
مقالات انگلیسی 89. Braun, Virginia and Victoria Clarke, Using thematic analysis in psychology, Qualitative Research in Psychology, 3 (2). 2006, pp. 77-101”. available online at:
http://www.informaworld.com/smpp/content~db=all~content=a795127197~frm=titlelink.
90. Kannan, G., Pokharel, Sh. and Sasi Kumar, P. A hybrid approach using ISM and fuzzy TOPSIS for the selection of reverse logistics provider, Resources, Conservation and Recycling, 54 (1), 2009: 28-36.
91. Warfield, John, N. “Developing Interconnection Matrices in Structural Modeling”, IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics SMC-4, no.1, 1974[سید1] : 81-87. doi:10.1109/TSMC.1974.5408524.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 982 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 670 |
||