پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 8 |
| تعداد شماره‌ها | 290 |
| تعداد مقالات | 2,172 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,607,947 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,939 |
مهارت‌های عقل‌ورزی در قرآن کریم و استلزامات آن برای اصلاح یا تکمیل «برنامۀ فلسفه برای کودکان» | ||
| فصلنامه علمی تربیت اسلامی | ||
| مقاله 8، دوره 14، شماره 28، فروردین 1398، صفحه 139-157 اصل مقاله (433.45 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/edu.2019.1525 | ||
| نویسنده | ||
| محمدعلی زینلی | ||
| طلبه سطح چهار حوزه علمیه قم | ||
| چکیده | ||
| هدف این مقاله، استنباط مهارت‌های عقل‌ورزی در قرآن کریم و ارائۀ پیشنهادهایی برای اصلاح یا تکمیل برنامۀ رایج «فلسفه برای کودکان» است. روش پژوهش، معناشناسی واژۀ عقل با استفاده از روابط همنشینی و جانشینی و استخراج مهارت‌های عقل‌ورزی براساس آن است. دستاورد این پژوهش، به‌دست دادن اصول و شیوه‌هایی برای پرورش مهارت‌های عقل‌ورزی است که ذیل سه عنوان کلی «هوشیاری نسبت به علامت‌ها و فهم دلالت آنها»، «علم و شناخت» و «هدایت» ارائه شد. براساس این نتایج، پیشنهادهایی برای اصلاح یا تکمیل برنامۀ «فلسفه برای کودکان» مطرح شد؛ مانند علامت‌شناسی فعال، توجه به ارزشمندی علوم نافع، اهمیت یقین در علوم سرنوشت‌ساز، آشنایی با مراتب شناخت و عوامل رشد یا نقصان آنها، شناخت قلب معنوی، شناخت عقل و جهل و جنودشان و اتصاف به صفات ریشه‌ای، دقت بسیار در موازین سخن، رعایت آداب کلاس و درس، تشویق دانش‌آموزان به احسان و ایثار و... . همچنین، پیشنهاد شد پژوهش‌های مشابهی برای همه واژه‌های مربوط به عقل در قرآن انجام شود تا نقشۀ راه جامع درباره عقل‌ورزی از دیدگاه اسلام به‌دست آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن؛ عقل؛ معناشناسی؛ فلسفه برای کودکان؛ تربیت عقلانی | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم. ابن‌بابویه، محمد بن على (1362)، الخصال، چ1، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ایمانی، معصومه؛ فرزانه تاج‌بخش و لعیا رحیم‌زاده (1394)، روش تدریس فلسفه و کودک، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. تمیمی‌آمدی، عبدالواحد بن محمد (1410ق)، غرر الحکم و درر الکلم، چ2، قم: دارالکتاب الإسلامی. حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (1393)، طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، چ4، تهران: مؤسسه فرهنگی ایمان جهادی. خلعتبری، حسام‌الدین و زهرا آقاجعفری (1393)، «ارزیابی اهداف برنامه آموزش فلسفه به کودکان از دیدگاه تفکر در اندیشه اسلامی»، فلسفه و کودک، س2، ش1 و 2، ص45−70. خمینی، سیدروح‌الله (1377)، شرح حدیث «جنود عقل و جهل»، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (بی‌تا)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم. رشتچی، مژگان (1394)، اصول تسهیل‌گری و ویژگی‌های تسهیل‌گر حلقه کندوکاو، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ستاری، علی (1391)، «بررسی و نقد برنامه فلسفه برای کودکان از منظر حکمت متعالیه»، تفکر و کودک، س3، ش6، ص88−113. سلیمانی ابهری، هادی (1387)، «آموزش فلسفی کودکان درنظام تعلیم و تربیت اسلامی»، فصلنامه علمی−پژوهشی دانشگاه قم، س10، ش1، ص199−218. صادقی هاشم‌آبادی، محمد و سیدمحمدکاظم علوی (1393)، «فلسفه برای کودکان»، اسلام و پژوهش‌های تربیتی، س6، ش2، ص59−78. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، چ5، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم. کرمانی، سعید (1391)، معنی‌شناسی عقل در قرآن کریم، با تکیه بر نظریۀ حوزه‌های معنایی، تهران: دانشگاه امام صادقg. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، چ4، تهران: دارالکتب الإسلامیة. کم، فیلیپ (1389)، با هم فکر کردن، ترجمه مژگان رشتچی و فرزانه شهرتاش، تهران: شهرتاش. لیثی واسطی، علی بن محمد (1376)، عیون الحکم و المواعظ، محقق/ مصحح: حسین حسنی بیرجندی، قم: دارالحدیث. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. مصطفوی، حسن (1430ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، چ3، بیروت: دارالکتب العلمیه. مطهری، مرتضی (1384)، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، چ12، تهران: صدرا. منطقی، مرتضی (1372)، روان‌شناسی تربیتی، تهران: جهاد دانشگاهی. نوری، حسین بن محمد تقى (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسة آل‌البیتb. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,614 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,060 |
||