تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 290 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,969 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,947 |
بررسی تطبیقی دیدگاه شهید مطهری با دیدگاه متیو لیپمن درباره اهداف تعلیم و تربیت | ||
فصلنامه علمی تربیت اسلامی | ||
مقاله 5، دوره 14، شماره 28، فروردین 1398، صفحه 75-94 اصل مقاله (572.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/edu.2019.1522 | ||
نویسنده | ||
فاطمه صدر | ||
دانش آموخته دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) | ||
چکیده | ||
هدف اصلی این مقاله، بررسی تطبیقی دیدگاه شهید مطهری با دیدگاه لیپمن درباره اهداف تعلیم و تربیت با نظر به نظریه تعلیم و تربیت اسلامی و نظریه تعلیم و تربیت تأملی و برنامه «فلسفه برای کودکان» است. با توجه به این هدف، با مطالعه کتابخانهای، نخست، دیدگاههای هر دو اندیشمند درباره موضوع پژوهش استخراج شد و سپس میان دیدگاههای آنها براساس روش توصیفی استنتاجی، مطالعه تطبیقی انجام شد. مطهری و لیپمن بر تأمل، تفکر، اندیشهورزی و تربیت عقلانی، بهعنوان اهداف تعلیم و تربیت تأکید دارند؛ ولی این اهداف را غایی نمیشمرند؛ بلکه اهداف واسطی برای رسیدن به هدفی عالیتر در نظر میگیرند. مطهری بر آن است که هدف غایی تعلیم و تربیت، رسیدن به درجه بندگی خداوند و کسب مدارج معنوی است که در ذیل نظام ارزشی اسلام مطرح میشود؛ درحالیکه هدف غایی «فلسفه برای کودکان»، آموزش کودکان و نوجوانان بهمنظور دستیابی به زندگی بهتر، با کیفیتتر، با تمدن، و شهروند دموکراتشدن است. نتایج نشان میدهد با وجود برخی اشتراکات تعلیم و تربیتی میان مطهری و لیپمن، ازآنجاکه این دو از نظامهای ارزشی و انسانشناختیِ متفاوت متأثر هستند، دیدگاههای آنها درباره هدف غایی تعلیم و تربیت با یکدیگر تفاوت دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
هدف تعلیم و تربیت؛ تعلیم و تربیت اسلامی؛ فلسفه برای کودکان؛ فبک؛ دموکراسی؛ مطهری؛ لیپمن | ||
مراجع | ||
قرآن کریم (1387)، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، تهران: مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران. اوژیه، فیلیپ (1381)، «تربیت معطوف به دموکراسی»، در بزرگ نادرزاد (گردآورنده و مترجم)، در باب دمکراسی، تربیت و اخلاق، (103−111)، تهران: چشمه. باقری، خسرو (1378)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران: مدرسه. بنوآ، آلن دو (1378)، تأمل در مبانی دموکراسی، ترجمه بزرگ نادرزاد، تهران: چشمه. دال، رابرت. ا (1389)، دربارۀ دموکراسی: سیر تحول و شرایط تحقق، ترجمه فیروز سالاریان، تهران: چشمه. شاو، ران (1389)، فلسفه در کلاس درس: پرورش مهارتهای فکری دانشآموزان و ایجاد انگیزه در آنان برای یادگیری، ترجمه مراد یاری دهنوی و روحالله حیدری، تهران: آوای نور. صدر، فاطمه و قاسم پورحسن (1395)، «نقد نسبیتگرایی نظریه تربیتی لیپمن در مقایسه با نسبیت در هرمنوتیک فلسفی گادامر»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، ش31، ص1۳۷−1۶۳. لیپمن، متیو (1389)، کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان (گفتگو با پیشگامان برنامه فبک)، ج1، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. _______ (1388)، «فلسفه برای کودکان رویکرد جدیدی در فلسفه و تعلیم و تربیت»، فرهنگ، ترجمه سعید ناجی، ش69، ص151−176. مطهری، مرتضی (1386الف)، مجموعه آثار (جلد دوم از بخش اصول عقاید)، ج2، تهران: صدرا. _______ (1386ب)، حکمت و اندرزها، ج1، تهران: صدرا. _______ (1388)، مجموعه آثار (جلد اول از بخش اصول عقاید)، ج1، تهران: صدرا. _______ (1389الف)، مجموعه آثار (جلد سوم از بخش اصول عقاید)، ج3، تهران: صدرا. _______ (1389ب)، مجموعه آثار، ج23، تهران: صدرا. _______ (۱۳۸۹ج)، مجموعه آثار (اسلام و نیازهای زمان)، ج21، تهران: صدرا. _______ (1390الف)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا. _______ (1390ب)، مجموعه آثار (نهضتهای اسلامی در صد ساله اخیر، آینده انقلاب اسلامی و...)، ج24، تهران: صدرا. _______ (1393الف)، هدف زندگی، تهران: صدرا. _______ (1393ب)، مسئله شناخت، تهران: صدرا. نقیبزاده، میرعبدالحسین (1387)، نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش. تهران: طهوری. Cam, Philip, (2011), “Pragmatism and the Community of Inquiry”, Childhood & Philosophy: rio de janeiro, Vol. 7 (13), 103-119.
Davey Chester, Sarah, (2012), The Socratic Classroom (Reflective Thinking Through Collaborative Inquiry), Rotterdam (Netherlands): Sense Publishers.
Gardner, Susan T, (2012), “Teaching Children to Think Ethically”, Analytic Teaching and Philosophical Praxis,Vol. 32 (2), 75-81.
Golding, Clinton, (2007), “Pragmatism, Constructivism and Socratic Objectivity: The Pragmatic Epistemic aim of Philosophy for Children”, Conference Presentation © 2007 Philosophy of Education Society of Australasia.
Fieser, James & Dowden, Bradley (eds), (2007), “John Dewey”, In American Pragmatism- 2.The Internet Encyclopedia of Philosophy (2007), in text as (IEP), From:http://www.iep.utm.edu/dewey/.
Lipman, Mathew (1988), Philosophy Goes to School, Philadelphia: Temple University Press.
_______ (2003), Thinking in Education, 2nd edition, Cambridge: Cambridge University Press.
_______ (2005) “Interview with Matthew Lipman / Interviewer: Saeed Naji”, Thinking: The Journal of Philosophy for Children. Retrieved 01 feb, 2017, 23-29, Vol. 17 (4), From https://www.pdcnet.org/pdc/bvdb.nsf/purchase?openform&fp=thinking&id=thinking_2005_0017_0004_0023_0029.
_______ (2008), “Philosophy for Children's Debt to Dewey”, Michael Taylor & Helmut Schreier ( ed), Pragmatism, education & children: International philosophical perspectives. (143-152), Amsterdam/New York.
_______, Sharp, Ann Margaret & Oscanyon, F. S., (1980), Philosophy in the Classroom, Philadelphia: Temple University Press.
Murris, Karin, (2008), “Philosophy with Children, the Stingray and the Educative Value of Disequilibrium”, Journal of Philosophy of Education, 42 (3-4), 667-685.
Venter, Elza & Higgs, Leonie G., (2014), “Philosophy for Children in a Democratic Classroom”, Jornal of social sciences: Interdisciplinary reflection of contemporary society (J Soc Sci) 41 (1), 11-16 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,175 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,514 |