تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,609 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,679 |
نماز جمعه و بسط قدرتنرم اجتماع سیاسی مسلمانان | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 1، دوره 10، شماره 20، بهمن 1397، صفحه 1-20 اصل مقاله (13.91 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2019.1506 | ||
نویسندگان | ||
سید محمود طیب حسینی1؛ محمد شجاعیان* 2؛ عبدالرسول حسینی زاده3؛ فاطمه لطفی4 | ||
1عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
2استادیار گروه علوم سیاسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
3استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم قم | ||
4دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی | ||
چکیده | ||
نماز جمعه، یکی از مهمترین نهادهای سیاسی اجتماعی تاسیس شده از جانب اسلام به عنوان یکی از منابع معنابخش به حیات دینی- اجتماعی مسلمانان و تولید کننده قدرت محسوب میشود. هدف نوشتار حاضر، تبیین کارکردهای سیاسی نماز جمعه با تاکید بر ایده قدرت نرم است. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش حاضر آن است که نماز جمعه چه تأثیری در قدرت نرم اجتماع سیاسی مسلمانان دارد؟ برای پاسخ به پرسش محوری که در عرصه جامعه شناسی سیاسی اسلامی قابل طبقهبندی است با روشی توصیفی تحلیلی، ابتدا مفهوم قدرت نرم مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است. سپس با توجه به پیوند نظری و تاریخی نماز جمعه و سیاست، کارکردهای سیاسی نماز جمعه از منظر تأثیر آن در تولید و بسط قدرت نرم اجتماع مسلمانان، با تاکید بر متون دینی معطوف به نماز جمعه، تبیین شده است. بر این اساس و از منظری سیاسی، حداقل می توان سه کارکرد برجسته را برای نماز جمعه در زمینه ایجاد و ارتقاء قدرت نرم در نظر گرفت. طبق نتایج استحصال شده از پژوهش حاضر، نماز جمعه با توجه به خصائصی که به لحاظ محتوایی و شرایط برگزاری دارد؛ میتواند در ایجاد و ارتقاء حداقل سه دسته ازمنابع قدرت نرم موثر باشد. این منابع عبارتند: مشروعیت سیاسی، افزایش سرمایه اجتماعی، ارتقاء دینداری و بصیرت. | ||
کلیدواژهها | ||
قدرت؛ قدرت نرم؛ نماز جمعه؛ سرمایه اجتماعی؛ مشروعیت | ||
مراجع | ||
قرآنکریم. ترجمه: ناصر مکارم شیرازی. قم: دار القرآن الکریم. دوم: 1373. 2) آرکلگ، استوارت. چهارچوبهای قدرت. ترجمه مطصفی یونسی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. اول: 1379. 3) ابن بابویه، محمدبنعلى. عللالشرائع. قم: کتاب فروشى داورى. اول:1385. 4) ابن بابویه، محمدبنعلى. من لایحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی. دوم: 1413ق. 5) اسکندری، محمد حسین و دارابکلایی، اسماعیل. پژوهشی در موضوع قدرت: انواع، منابع، پیامدها و کنترل آن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. دوم: 1391. 6) بیتهام، دیوید. مشروع سازی قدرت. ترجمه محمد عابدی اردکانی. یزد: دانشگاه یزد. دوم: 1390. 7) پوراحمدی، حسین. قدرت نرم و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. قم: بوستان کتاب. اول: 1389. 8) جعفریان، رسول. تاریخ تحول دولت و خلافت: از برآمدن اسلام تا برافتادن سفیانیان. قم: بوستان کتاب. چهارم: 1386. 9) حرعاملى، محمدبنحسن. وسائل الشیعه. قم:مؤسسة آلالبیت(ع). اول: 1409 ق. 10) خمینی، روح اللهالموسوی. تحریرالوسیله. قم: دفتر انتشارات اسلامی. بیتا. 11) دلیرپور، پرویز.زوالقدرتنرمایالاتمتحدهآمریکا.تهران: دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم.شماره7: 1391. 12) طباطبایی، محمدحسین. المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: جامعه مدرسین. پنجم: 1417ق. 13) طبرسی، فضلبنحسن. مجمعالبیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو. سوم: 1372. 14) طبری، محمدبنجریر.جامع البیان فیتفسیرالقرآن. بیروت: دارالمعرفه. اول: 1412ق. 15) طوسی، محمدبنحسن. تهذیبالاحکام. تهران: دارالکتب اسلامیه. چهارم: 1407ق. 16)عالم، عبدالرحمان. بنیادهای علم سیاست.تهران، نشرنی. بیستم: 1388. 17)علیبابایی، غلامرضا. فرهنگ سیاسی آرش. تهران: آشیان. چهارم: 1391. 18) فخررازی،محمدبنعمر. مفاتیح الغیب. بیروت: دار احیاء التراث العربی.سوم:1420ق. 19) فیض کاشانی، محمدمحسن. الوافی. اصفهان: کتابخانه امیرالمومنین.اول: 1406ق. 20) قرطبی، محمدبناحمد. الجامعلاحکامالقرآن. تهران: ناصرخسرو. اول:1364. 21) قهرمانپور، عسگر( به کوشش). دانش نامه قدرت نرم. تهران: دانشگاه امام صادق(ع). اول: 1393. 22) قوام، عبدالعلی.سیاست شناسی، مبانی علم سیاست.تهران:سمت. اول: 1389. 23) کلینى، محمدبنیعقوب.الکافی.تهران: دارالکتب الإسلامیه. چهارم: 1407ق. 24) گلشن پژوه، محمودرضا. جمهوری اسلامی و قدرت نرم. تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد. اول: 1387. 25) محمدی، منوچهر. دستاوردهای کلان انقلاب اسلامی در سطوح ملی، منطقه ای، جهانی و تاریخی. قم: نشر معارف. سوم: 1393. 26) مسجد جامعی، محمد. زمینه های تفکر سیاسی در قلمرو تشیع و تسنن. تهران: نشر ادیان. چاپ اول: 1385. 27) مجلسی، محمدباقر. بحارالانوارالجامعة لدررالاخبار الائمة الاطهار. بیروت: دارالاحیاءالتراثالعربی. دوم: 1403ق. 28) مسعودی، علیبنالحسین. مروج الذهب و معادن الجوهر. بیروت: بیجا.1970م. 29) نای، جوزف.اس. قدرت در عصر اطلاعات از واقعگرایی تا جهانیشدن. ترجمه سعید میرترابی.تهران ، پژوهشگاه مطالعات راهبردی. اول:1387. 30) نای، جوزف. اس. آینده قدرت. ترجمه احمد عزیزی. تهران: نشرنی. اول: 1392. 31) نبوی، سید عباس. فلسفه قدرت. تهران: سمت؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. چاپ چهارم: 1388. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,607 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,770 |