تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,722 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,817 |
اثربخشی الگوی کوتاه مدت «درمانگری چندبعدی معنوی(SMP)» بر «مهار نشانگان افسردگی» | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
مقاله 7، دوره 12، شماره 22، فروردین 1397، صفحه 135-168 اصل مقاله (12.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2018.1489 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی روحانی1؛ مسعود جانبزرگی2؛ حسن احدی3؛ محمدرضا بلیاد4 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی | ||
2عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
3عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد کرج | ||
4عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر «الگوی کوتاه مدت درمانگری چندبعدی معنوی» بر «مهار نشانگان افسردگی» شکل گرفت. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی، با روش پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را مبتلایان به افسردگی مراجع کننده به «مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی مشهد» و «مرکز مشاوره با رویکرد دینی» حرم مطهر تشکیل دادند. که با رعایت ملاک های ورود و خروج، 40 مراجع انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای گرفتند. ابزار پژوهش «پرسشنامه افسردگی بک» و «پرسشنامه خودپنداره- خداپنداره جان بزرگی» بود. گروه آزمایش در 12 جلسه یک و نیم ساعته مداخله را دریافت کردند. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد بین دو گروه در نشانگان افسردگی، کاهش معناداری وجود داشت. این مداخله با اصلاح خودپنداره (تصویر ساختگی از خود) و خداپنداره (تصویر ساختگی از خدا) زمینه تقویت و ایجاد تصویر واقعی از خود و تصویر واقعی از خدا را نیز فراهم کرده و مکانیزم درمان و پایداری نتایج را تامین می کند | ||
کلیدواژهها | ||
درمانگری چند بعدی معنوی؛ افسردگی؛ خداپنداره؛ خداپنداشت؛ خودپنداره؛ خودپنداشت. معنویت درمانی | ||
مراجع | ||
1. آرون تی. بک، دیوید ای. کلارک (1393)، کتابکار نگرانی و اضطراب (راهحل شناختی رفتاری)، ترجمه فرزین رضاعی، تهران: ارجمند. 2. آقاخانی، نادر؛ مهدی ترابی؛ افشین حضرتی؛ وحید علینژاد؛ غلامرضا اسمحسینی و علیرضا نیکونژاد (1395)، «ارتباط بین سلامت معنوی و افسردگی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه»، مجله پزشکی ارومیه، س27، ش8، ص642−649. 3. ابنشعبه حرانی، حسن (1404ق)، تحف العقول، قم: جامعه مدرسین حوزه. 4. اکوچکیان، شهلا؛ اکبر حسنزاده و حمیده محمدشریفی (1387)، «ارتباط حمایت اجتماعی با راهبردهای مقابله با استرس در پرستاران بخش روانپزشکی»، مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، ش69، ص41−46. 5. الیس، آلبرت (1382)، هیچ چیز نمیتواند ناراحتم کند آره هیچ چیز، ترجمه مهرداد فیروزبخت و وحیده عرفانی، تهران: مؤسسه خدمات رسا. 6. بهرامی دشتکی، هاجر؛ حمید علیزاده؛ باقر غباریبناب و ابوالفضل کرمی (1385)، «اثربخشی آموزش معنویت به شیوه گروهی بر کاهش افسردگی دانشجویان»، پژوهشهای مشاوره (تازهها و پژوهشهای مشاوره)، س5، ش19، ص49−72. 7. بهرامی احسان، هادی (1381)، «رابطه بین جهتگیری مذهبی، اضطراب و حرکت خود»، مجله روانشناسی 24، س6، ش4، ص336−347. 8. پروچسکا، ج. و نورکراس، جی. سی (1395)، نظریههای رواندرمانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: ویرایش، (انتشار به زبان اصلی، 2010). 9. جانبزرگی، مسعود (1395)، «رواندرمانگری چندبعدی معنوی، فعالسازی عمل معنوی و اثربخشی آن بر مشکلات روانشناختی مراجعان مضطرب»، پژوهشنامه روانشناسی اسلامی، س2، ش3، ص۸−39. 10. جانبزرگی، مسعود (1397)، درمان چندبعدی معنوی: یک رویکرد مشاوره و درمان خداسو، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 11. جانبزرگی، مسعود (1386)، «جهتگیری مذهبی و سلامت روانم»، پژوهش در پزشکی، ش4، ص345−350. 12. جانبزرگی، مسعود (1394)، «اصول رواندرمانگری چندبعدی معنوی»، پژوهشنامه روانشناسی اسلامی، س1، ش1، ص9−45. 13. حسنآبادی، حسین (1385)، بررسی اثربخشی گروه درمانی معنوی−مذهبی در افزایش عزت نفس زندانیان مرد زندان مرکزی مشهد، رساله دکتری، دانشگاه تربیت معلم تهران. 14. حسنپور، معصومه و علیاکبر میرنادری (1386)، «بررسی تأثیر هشت هفته حرکات ایروبیک بر میزان افسردگی و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر سال اول دوره متوسطه ناحیه 2 خرم آباد»، مجله حرکت، ش52، ص44−51. 15. حجتی، حمید؛ شمسالملوک جلالمنش و محمد فشارکی (1387)، «اثر بیخوابی بر سلامت عمومی پرستاران شیفت شب شاغل در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی گلستان»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان، س11، ش3، ص70−75. 16. حمید، نجمه و اکرم کاویانی بروجنی (1395)، «اثر رواندرمانی شناختی−رفتاری مذهبمحور بر افسردگی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ایدز»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان، س18، ش2، ص69−76. 17. حسینیان، سیمین؛ کاترین منوچهری و زهرا علوی (1383)، بررسی و مقایسه رابطه سلامت روان و احساس معناجویی در دانشجویان دختر خوابگاهی مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا، مقاله ارائه شده در دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. 18. شولتز، دوآن و شولتس، سیدنی آلن (1396)، نظریههای شخصیت، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: ویرایش. 19. سلیگمن، م. پ. و روزنهان، د. (1379)، آسیبشناسی روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: مؤسسه نشر دلاوران (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1996). 20. روحانی، مرتضی؛ علیرضا رجایی؛ سیدعلی کیمیایی؛ جواد ملکزاده و حمیدرضا بهنام وشانی (1392)، «تأثیر آموزش شناختی−رفتاری دینی بر احساس ناامیدی، بیارزشی و نارضایتی از زندگی در پرستاران»، فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، س2، ش3، ص45−55. 21. روحانی، مرتضی؛ مسعود آذربایجانی؛ مسعود جانبزرگی؛ عباس پسندیده؛ سیدمحمد ضیایی؛ کاظم رسولزاده طباطبایی؛ محمدحسن حسنزاده و جواد بهادرخان (1396)، الگوی راهبردی مشاوره با رویکرد دینی، مشهد: انتشارات قدس رضوی. 22. سبکتکین، مریم؛ بهرام پورقاسم گرگری؛ سلطانعلی محبوب و نصرتالله پورافکاری (1386)، «بررسی وضعیت اسید فولیک و ویتامین 12B در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی»، مجله پزشکی ارومیه، ش2، ص112−119. 23. ساعدی، داریوش؛ مجتبی یکرنگ صفاکار و کیقباد فرید اراکی (1383)، «بررسی قطر عرضی بطن سوم مغز در تصویرهای توموگرافی کامپیوتری بیماران مبتلا به اختلال افسردگی عمده»، مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران، س11، ش43، ص771−780. 24. سرآبادانی تفرشی، لیلا (1396)، «رابطه خداپنداره و تحول روانی معنوی با افسردگی، اضطراب و استرس در دانشجویان»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد قزوین. 25. شیلینگ، لوئیس (1391)، نظریههای مشاوره، ترجمه سیده خدیجه آرین، چ10، تهران: مؤسسه اطلاعات. 26. طهماسیان، کارینه؛ آسیه اناری؛ سمیرا کرملو و مهدیه شفیعیتبار (1388)، «تجربه افسردگی و طردشدگی از سوی همسالان در نوجوانان دارای بیماری مزمن»، فصلنامه روانشناسان ایرانی، ش21، ص7−14. 27. غباریبناب، باقر (1384)، استفاده از روش عفو و گذشت در اصلاح روابط بین فردی، تهران: معاونت دانشجویی و فرهنگی. 28. غباریبناب، باقر؛ عباس متولیپور و مجتبی حبیبی عسگرآبادی (1388)، «رابطه اضطراب و افسردگی با میزان معنویت در دانشجویان دانشگاه تهران»، فصلنامه روانشناسی کاربردی، س10، ش2، ص110−123. 29. گنجی، مهدی و حمزه گنجی (1393)، آسیبشناسی روانی براساس DSM5، تهران: نشر ساوالان. 30. مزلو، آبراهام (1386)، زندگی در اینجا و اکنون (هنر زندگی متعالی)، ترجمه مهین میلانی، تهران: انتشارات فراروان. 31. محمودی، فاطمه؛ محمود نجفی؛ شاهرخ مکوند حسینی و رضا پورحسین (1392)، «رابطۀ نخستین روانبنههای سازشنایافته با مفهوم خدا در دانشجویان»، مجله علوم روانشناختی، س12، ش47، ص286−299. 32. فلاحی، معصومه و الهه اسدی (1395)، «اثربخشی مثبتاندیشی و دعا بر اضطراب و افسردگی جوانان 17 تا 19 ساله»، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، س17، ش3، ص118−125. 33. محمدزاده، علی و احمد عاشوری (1396)، «بررسی برخی همبستههای مذهبی افسردگی مرگ در بین دانشجویان»، مجله روانپزشکی و روانشناسی ایران، س23، ش1، ص68−77. 34. مقیمی، جملیه؛ محمدرضا تمدن؛ شیدا ذوالفقاری و مجید میرمحمدخانی (1396)، «ارتباط روزهداری اسلامی با کیفیت زندگی، ناتوانی فیزیکی، فعالیت بیماری و افسردگی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید»، مجله کومش، س19، ش66، ص36−42. 35. نوربالا، احمدعلی؛ بهزاد دماری و سهند ریاضی اصفهانی (1393)، «بررسی روند 36. نظری، طاهره؛ محمدتقی یاسمی؛ مهری دوستمحمدی و کاظم نعمتزاده ماهانی (1381)، «بررسی میزان شیوع افسردگی و اضطراب در بیماران بستری در بخشهای داخلی و جراحی»، مجله اندیشه و رفتار، ش2، ص18−25. 37. نظرپور، شهلا؛ مهناز مهرابیزاده هنرمند و صلاحالدین عنایتی (1386)، «مقایسه سلامت روانی پرستاران زن نوبت کار مختلف»، مجله علمی پزشکی، س6، ش4، ص431−438. 38. ولز، آ. (1391)، فراشناخت درمانی برای اضطراب و افسردگی، ترجمه مهدی اکبری، ابوالفضل محمدی و زهرا اندوز، تهران: ارجمند (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2009). 39. Asrow, A.B., Puchalski, C. M., & Sulmasy, D.P.(2001), Religion, spirituality, and health care: social, ethical, and practical consideration. American Journal of Medicinal, 110(4),283-287.
40. Allport, G. W. (1968), The Person in Psychology, Boston: Beacon Press.
41. Beck, A. T.; Weishar, M. E. (2014), "Cognitive Therapy", In: Corsini, R. J., Wedding, D. (Eds.). Current Psychotherapy (10th), Brooks/ Cole.
42. Desrosiers, A., and Miller, L. (2007), Relational spirituality and depression in adolescent girl .Journal of Clinical Psychology, 63(10), 1021-1037.
43. Erikson, E. H. (1959), Identity and the Life Cycle: Selected Papers, New York: International Universities Press.
44. Exline, J.J.(2008), Beliefs about God and forgiveness in a Baptist church sample, Journal of Psychology and Christianity, 27: 131-139.
45. Fehring, R. J., Miller, J. F., and Shaw, C. (1997), Spiritual well-being, religiosity, hope, depression, and other mood states in elderly people coping with cancer. Oncology Nursing Forum, 24, 663-671.
46. Frankl, V. (1959), Man's Search for Meaning, Boston: MA, Beacon Press.
47. Frankl, V. (1969), The will to Meaning: Foundations and Applications of Logo Therapy, New York: New American Library.
48. Fisher , P.L.,& Wells, A.(2008), Metacognitive therapy for obsessive-compulsive disorder: A case series. Journal of Behavior therapy and Experimental Psychiatry, 39, 117-132.
49. Gielen, P. J.; Draguns, D.; Fish, Jefferson M. (2008), Principles of Multicultural Counselling and Therapy Routledge, Taylor & Francis Group, LLC.
50. Heider, D., Matschinger, H., Bernert, S., Alonso, J., Brugha, T. S., Bruffaerts, R., de Girolamo, G., Dietrich, S., & Angermeyer, M. C. (2008), Adverse parenting as a risk factor in the occurrence of anxiety disorders. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 43(4), 266-272.
51. Haaga, D. A. F.,Dryden, W., Dancey, C.P., (1991), Measurement of rational-emotive therapy in outcome studies. Journal of rational-motive and Cognitive-behavior Therapy,9, 73-93.
52. Huffman, J.C., DuBois, C.M., et al., (2014), Feasibility and utility of positive psychology exercises for suicidal interpatients. Gen Hosp Psychiatry ; 36(1), 88-94.
53. Julien, D., O’Connor, K. P., Aardema, F., & Todorov, C. (2006), The specificity of belief domains in obsessive-compulsive disorder subtypes. Personality and Individual Differences, 41, 1205-1216.
54. Kendler, K. S., Liu, X. Q., Gardner, C. O., McCullough, M.E., Larson, D., & Prescott, C.A.(2003), Dimensions of religiosity and their relationship to lifetime psychiatric and substance use disorders. Am J Psychiatry. 2003 Mar;160(3):496-503
55. Krok,D.(2008), The role of spirituality in coping: Examining the relationships between spiritual dimensions and coping styles. Mental Health, Religion & Culture,11, 643-653.
56. koening , H. G. (2007), Spirituality and depression. Southern medical journal , 7 , 737 – 739.
57. Koenig H., McCullough، M.E. & Larson, D.B. (2001), Handbook of religion and healt,، University Press، Oxford. pp. 43–55.
58. Keeley, M.L., Storch, E.A., Merlo, L. J., Geffken, G.R. (2008), Clinical predictors of response to cognitive-behavioral therapy for obsessive-compulsive disorder. Clin Psychol Rev, 28, 118 – 130.
59. Noferesty, A., Rimaz,S., Fata,L., Asmar,M., Pasandideh,A., Shaeiri Mohhamad,R.(2015), The effectiveness of Positive psychotherapy in increasing happiness and psychlogical well-deing in people with depression symptoms: A multiple-baseline study. Positive Psychology Research. 2015; 1(1): 1-18. [In Persion]. 60. Priester, P. E.(2001), Cognitive behavioral treatment of obsessive-compulsive disorder with religious feature. Proceedings of the international congress on Religion and Mental Health, 24-47, Tehran, Iran 2001. P. 139.
61. Paragament, K.I.(1997), The psychology of religion and coping. New York: Guilford Press.
62. Rosal, M. C.,Ockene, I. S.,Ockene, J. K.,Barrett, S. V.,Ma, Y., andHebert, J. R. (1997), A longitudinal study of students depression at one medical school.Cad Amed,6, 542-546.
63. Ryan, M.E., and Twibell, R.S. (2000), Concerns, values, stress,coping, health and educational outcomes of college students who studied abroad. Journal of International Intercultural Relation, 24, 409-435.
64. Salsman, J.M.; Tramara, L.; Brechting; E.H. & Carlson, C.R.(2005), The link between religion and spirituality and psychological adjustment: The mediating role of optiomism and social support. Journal of Society for Personality and Social Psychology, 31(4), 522-535.
65. Tolin, D. F., Brady, R. E., & Hannan, S. E. (2008), Obsessional beliefs and symptoms of obsessive-compulsive disorder in clinical sample. Journal of Pschopathology and Behavioral Assessment, 30, 31-42.
66. Taylor, shelley E. (2016), Health Psychology, Published by McGraw-Hill Education, 2 Penn Plaza, New York, NY 10121. Copyright © 2015 by McGraw-Hill Education.
67. Vaccaro, B.(2007), Spirituality in the Treatment of a Man with Anxiety and Depression. Southern Medical Journal, 100(6),626-628
68. Wells, A.(2009), Metacognitive Therapy for Anxiety and Depression. New York: Guilford.
Yong, J.E., Weinberger, A.D., & Beck, A.T. (2001), Cognitive therapy for depression. In D.Barlow (Ed.), linical handbook of psychological disorders (3rd ed., pp.264-308). New York: Guilford press | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,373 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,512 |