تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,721 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,817 |
ساخت و ارزیابی روانسنجی مقیاس دینداری نوجوانان دبیرستانی ایران | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
مقاله 1، دوره 12، شماره 22، فروردین 1397، صفحه 7-28 اصل مقاله (9.39 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2018.1483 | ||
نویسندگان | ||
محمد خدایاریفرد1؛ سعید اکبری زردخانه2؛ رامین هاشمی گشنیگانی3؛ محمد جواد فهیمیفر4 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه تهران | ||
2عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی | ||
3کارشناسیارشد مشاوره دانشگاه تهران | ||
4کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
بر اساس مطالعات انجامشده بسیاری از کششهای مذهبی و تحولات دینی در دوران نوجوانی شکل میگیرد. هدف از پژوهش حاضر ساخت ابزاری روا و معتبر بهمنظور سنجش دینداری نوجوانان بود. روش پژوهش در این مطالعه از نوع توصیفی بود. پژوهش حاضر شامل دو فاز ساخت و استانداردسازی بود. بدین منظور در فاز ساخت 90 گویه به عنوان مخزن آیتم تهیه شد که در انتهای این فاز مقیاس مقدماتی با 42 گویه تهیه شد. در فاز استانداردسازی نسخه نهایی بر اساس دادههای 849 دانشآموز دبیرستانی 6 منطقۀ شهر تهران -که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند- با 36 گویه فراهم شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی گروه مدرجسازی بیانگر وجود سه عامل باور دینی، عواطف دینی و رفتار دینی بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی گروه روایییابی نیز حاکی از برازش مناسبتر ساختاری با سه عامل نظری است. بررسی اعتبار آیتمها، زیرمقیاسها و کل مقیاس مدل نهایی نشان داد دامنۀ ضرایب همگونی درونی زیرمقیاسها بین 92/0 تا 88/0 است. ضرایب همبستگی نمرۀ آیتمها با نمرۀ کل زیرمقیاس مربوطه 46/0 تا 76/0 است. بحث در نتایج نیز مشخص کرد مقیاس دینداری نوجوانان از ویژگیهای روانسنجی مناسب برخوردار است و میتوان از آن بهعنوان ابزاری مناسب در مجموعههای پژوهشی با نوجوانان مسلمان استفاده کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل آیتم؛ تحلیل عاملی؛ استانداردسازی؛ دینداری؛ مسلمان | ||
مراجع | ||
1. امیری، سیاوش (1385)، سنجش دینداری دانشآموزان و بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر آن، جهاد دانشگاهی دانشگاه کرمانشاه. 2. بازرگان، عباس؛ زهره سرمد، و الهه حجازی (1376)، روش تحقیق در علوم رفتاری، تهران، نشر آگاه. 3. خدایاریفرد، محمد؛ سیما سماواتی و سعید اکبری زردخانه (1388)، «آمادهسازی مقیاس دینداری برای جمعیت دانشآموزی»، فصلنامه اندیشههای نوین تربیتی، ش20، ص107−128. 4. خدایاریفرد، محمد؛ سعید اکبری زردخانه؛ محسن پاکنژاد؛ باقر غباری بناب؛ محسن شکوهی یکتا؛ علینقی فقیهی؛ غلامعلی افروز؛ عباس رحیمینژاد؛ مسعود آذربایجانی؛ خسرو باقری نوعپرست؛ آر. پی نرسیسیانس؛ یونس حمامی لالهزار؛ شیوا خلیلی؛ سیدحسین سراجزاده؛ یونس نوربخش؛ سیدمحسن فاطمی؛ حمید کثیری؛ زهرا قیامی؛ رضا پورحسین و حیدرعلی هومن (1395)، «ساخت مقیاس بینالمللی دینداری با رویکرد مقایسه بین فرهنگی»، مجله روانشناسی، ش1، ص3−20. 5. خدایاریفرد، محمد؛ باقر غباری بناب؛ علینقی فقیهی؛ محسن شکوهی یکتا و احمد بهپژوه (1387)، «آمادهسازی و هنجاریابی مقیاس سنجش دینداری در جامعۀ دانشجویی»، فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، ش80، ص23−46. 6. خدایاریفرد، محمد؛ عباس رحیمینژاد؛ باقر غباری بناب؛ محسن شکوهی یکتا؛ علینقی فقیهی؛ مسعود آذربایجانی؛ غلامعلی افروز؛ حیدرعلی هومن؛ مرتضی منطقی؛ محسن پاکنژاد؛ سیدحسین سراجزاده؛ سیدمحسن فاطمی؛ سعید اکبری زردخانه؛ ولیالله فرزاد؛ خسرو باقری نوعپرست؛ بهپژوه، احمد؛ بهرامی احسان، هادی (1389)، «مدل سنجش دینداری و ساخت مقیاس آن در سطح ملی»، فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی، ش1، ص1−24. 7. خدایاریفرد، محمد؛ عباس رحیمینژاد؛ باقر غباری بناب؛ محسن شکوهی یکتا؛ علینقی فقیهی؛ مسعود آذربایجانی؛ غلامعلی افروز؛ حیدرعلی هومن؛ مرتضی منطقی؛ محسن پاکنژاد؛ سیدحسین سراجزاده؛ سیدمحسن فاطمی؛ سعید اکبری زردخانه؛ ولیالله فرزاد؛ خسرو باقری نوعپرست؛ احمد بهپژوه؛ بهرامی احسان، هادی (1388)، «آمادهسازی مقیاس دینداری و ارزیابی سطوح دینداری اقشار مختلف جامعۀ ایران»، گزارش پژوهشی، سازمان ملی جوانان، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران. 8. زارع، مریم (1384)، بررسی تغییر نگرشها و رفتارهای دینی نوجوانان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. 9. سراجزاده، حسین (1375)، بررسی تغییر نگرشها و رفتارهای دینی جوانان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. 10. سیف، علیاکبر (1386)، روشهای اندازهگیری و ارزشیابی آموزشی، چ7، تهران: دوران. 11. غیاثوند، احمد (1380)، بررسی فرایند جامعهپذیری دینی جوانان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. 12. قاسمی، وحید (1392)، مدلسازی معادله ساختاری در پژوهشهای اجتماعی با کاربرد AmosGraphics، تهران: جامعهشناسان. 13. لطفآبادی، حسین (1381)، «روانشناسی رشد اخلاقی ارزشی و دینی در نوجوانی و جوانی» (قسمت دوم)، فصلنامه علوم انسانی−اجتماعی حوزه و دانشگاه، ش31، ص4−35. 14. محسنی تبریزی، علیرضا و مهدی نوروزی گودرزی (1389)، «بررسی تأثیر میزان دینداری در کاهش ارتکاب رفتار مجرمانه جوانان»، مجله مطالعات جامعهشناختی جوانان، ش2، ص169−188. 15. مکارم، سپیده و زهرا زنجانی (1392)، «رابطه دینداری فرد، خانواده و اعتقاد به پیامدهای مصرف مواد با میزان مصرف مواد مخدر»، فصلنامه اعتیادپژوهی سوءمصرف مواد، س7، ش28، ص75−88. 16. مهدوی، مهدی (1383)، سنجههای دینداری بررسی تجربۀ دینداری کاربران اینترنتی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. 17. میرزایی، حسنعلی (1381)، بررسی نگرش فرهنگی دانشجویان کارشناسی روزانۀ دانشگاه تبریز و برخی عوامل مرتبط بر آن، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز. 18. هومن، حیدرعلی (1391)، مدلیابی معادلات ساختاری با کاربرد نرمافزار لیزرل، تهران: سمت. 19. Abdel-Khalek. A. M. (2012), Happiness, health, and religiosity: significant associations among Lebanese adolescents. Mental Health, Religion & Culture, 17 (1), 30–38.
20. Abu Raiya, H (2006), A psychological measure of Islamic religiousness: Evidence for relevance, reliability, and validity. Bowling Green, OH: Unpublished doctoral dissertation, Bowling Green State University.
21. Adamczyk, A. & Palmer, I. (2008), Religion and initiation into marijuana use: The deterring role of religious friends. Journal of Drug Issues. 38 (3): 717-741. 22. Barton, A. L., Snider, J., Vazsonyi, A. T., & Cox, J. L. (2014), Adolescent Religiosity as a Mediator of the Relationship Between Parental Religiosity and Adolescent Health Outcomes. Journal of religion and health. 53 (1): 86-94. 23. Bentler, P. M. & Bonnet, D. C. (1980), Significance Tests and Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88 (3), 588-606.
24. Bentler, P. M. (1990), Comparative fit indexes in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238-246.
25. Byrne, B. M. (1998), Structural Equation Modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic Concepts, Applications and Programming. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
26. Delva, J., Andrade, F. H., Sanhueza, G., & Han, Y. (2013), Associations of maternal and adolescent religiosity and spirituality with adolescent alcohol use in Chile. Implications for social work practice. 58 (2) 249–260. 27. Diamantopoulos, A., & Siguaw, J. A. (2000), Introducing LISREL. London: Sage Publications. 28. Dittes, J. E. (1971), Cnceptual drviation and statistical rigor. Journal for the Scientific Study of Religion, 10: 393- 395.
29. Ford, J. A. & T. D. Hill (2012), Religiosity and adolescent substance use: evidence from the national survey on drug use and health. Substance use & misuse. 47 (7): 787-798.
30. Francis, (1992), Christian Moral Values scale, measures of religiosity. chapter 7, 247-243.
31. French, D. C., Purwono, U., & Rodkin, P. C. (2012), Religiosity of adolescents and their friends and network associates: Homophily and associations with antisocial behavior. Journal of Research on Adolescence. 22 (2): 326-332.
32. Glorck & Stark (1966), Dimensions of religion commitment. The measured of religiosity, chapter 8. 279-292.
33. Gorsuch, R. L. (1984), Measurement: The boon and bane of investigation of religion. American Psychologist, 39, 229- 239.
34. Hill, P. C., & Hood, R. W. (1999), Measures of religiosity. Birmingham, AL: Religion Education press.
35. Hu, L., & Bentler, P. M. (1999), Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
36. Hunt, R., & King, M. (1971), The intrinsic-extrinsic concept: A Review and evaluation. Journal for the Scientific Study of Religion, 10: 339-356.
37. Jackson, C. & Francis, L. (2004), Are interactions in Gray's reinforcement sensitivity hypothesis. Personality and individual differences, 36, 1197-1209
38. MacCallum, R.C., Browne, M.W., and Sugawara, H., M. (1996), Power Analysis and Determination of Sample Size for Covariance Structure Modeling. Psychological Methods, 1 (2), 130-49.
39. Maltby, J. (1998), Church attendance and anxiety change. Journal of Social Psycology, 138(4): 537-538.
40. Mulaik, S. A., James, L. R., Van Alstine, J., Bennet, N., Lind, S., & Stilwell, C. D (1989), Evaluation of Goodness-of-Fit Indices for Structural Equation Models. Psychological Bulletin, 105 (3), 430-45.
41. Nunnally, J, O. (1986), Psychometric theory. New York: McGraw- Hill.
42. Sahin, A. & Francis, L. J. (2002), Assessing attitude toward Islam among Muslim adolescents: The psychometric properties of the Sahin-Francis Scale. Muslim Education Quarterly, 19 (4), 35–47.
43. Sciarra, D. T. & Gushue, G. V. (2003), White racial identity development and religious orientation. Journal of Counseling and Development, 81, 473-482.
44. Spilka, B., Hood, R. W., Hunsberger, B. & Gorsuch, R. (2003), The psychology of Religion: An Empirical Approach (3th edition). New York: Guilford pres.
45. Steiger, J. H. (1990), Structural model evaluation and modification. Multivariate Behavioral Research, 25, 214-12.
46. Wheaton, B., Muthen, B., Alwin, D., F., & Summers, G (1977), Assessing Reliability and Stability in Panel Models. Sociological Methodology, 8(1), 84-136.
47. Wilde, A. & Joseph, S. (1997), Religiosity and personality in a Moslem context. Personality and Individual Differences, 23, 899–900. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,730 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,790 |