تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,317 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,323 |
شیوههای کارآمد نظارت اجتماعی در نهجالبلاغه | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 19، فروردین 1397، صفحه 125-145 اصل مقاله (402.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2018.1481 | ||
نویسندگان | ||
محمود کریمی* 1؛ مهناز آل علی2 | ||
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق ع | ||
2دانشجوی دکتری علوم و معارف نهج البلاغه دانشگاه پیام نور تهران | ||
چکیده | ||
اهمیت نظارت اجتماعی به منظور جلوگیری از انحراف افراد و گروهها در جامعه اسلامی است و با توجه به توصیههای موجود در متون دینی و تنوع طرق آن، اعم از نظارت الهی، فردی، سازمانی و همگانی روشن میگردد. نظارت همگانی که برخاسته از مسئولیت آحاد جامعه در قبال یکدیگر میباشد، در قالب دو فریضه «امر به معروف و نهی از منکر» تبلور یافته است. بهرغم اهمیت بحث و تلاش فراوان در این زمینه، به نظر میرسد منحصر بودن امر و نهی به روش سنتی تأثیر لازم به خصوص در میان نسل جوان را ندارد؛ از اینرو پژوهش حاضر به دنبال یافتن شیوههایی بدیع و کارآمد، با توجه به آموزههای نهجالبلاغه است. با واکاوی در نهجالبلاغه درمییابیم افزونبر امر و نهی مستقیم بهعنوان یکی از شیوههای نظارت اجتماعی، امامg به شکل غیرمستقیم، افراد را به خوبیها دعوت و از بدیها منع میکند. روش غیرمستقیم براساس زمان، مکان، و مخاطب، به گونههای مختلف ترغیب، توبیخ، دعا، نفرین، ابراز شگفتی، بیان پرسش، موعظه و... توسط امام علیg مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش به روش توصیفی−تحلیلی و بر مبنای تجزیه و تحلیل اطلاعات، شیوههای مختلف نظارت اجتماعی را در نهجالبلاغه مورد بررسی قرار داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
: نهجالبلاغه؛ امر به معروف؛ نهی از منکر؛ امر و نهی غیرمستقیم؛ نظارت اجتماعی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم 1. ابنفارس زکریا، ابوالحسین احمد (1404ق)، معجم المقاییس اللغه، محقق عبدالسلام محمد هارون، بیجا: مکتبه الاعلام الاسلامی. 2. ابنمنظور الافریقی المصری، محمد ابنمکرم (1405ق)، لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزه. 3. بحرانی،کمالالدین میثم بن علی بن میثم (1375)، شرح نهجالبلاغه، مترجم قربانعلی محمودی مقدم و علیاصغر نوایی یحییزاده، چاپ اول، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. 4. براتلو، فاطمه (1389)، «راهبردهای نظارت همگانی در مدیریت سیاسی جامعه دینبنیان»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال اول، شماره اول، ص51−78. 5. تمیمی آمدی، عبدالواحد (بیتا)، غررالحکم و دررالکلم، مترجم محمدعلی انصاری قمی، چاپ هشتم، تهران: بینا. 6. جاهد، حسینعلی (1376)، اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: بینا. 7. جعفری، محمدتقی (1376)، ترجمه و تفسیر نهجالبلاغه، چاپ هفتم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. 8. جواهری، محمدرضا (1393)، «بررسی علل عدم پذیرش امر به معروف و نهی از منکر»، پژوهشهای اجتماعی اسلامی، سال بیستم، شماره 102، ص51−75. 9. خسروی زادنبه، مهدیه (1386)، شیوههای امر به معروف و نهی از منکر در سیره معصومینb، استاد راهنما علی احمد ناصح، دانشگاه قم. 10. خوانساری، جمالالدین محمد (1366)، شرح غررالحکم و دررالکلم، مصحح میر جلالالدین حسینی ارموی محدث، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 11. دردا، مرضیه (1385)، نگاهی به ابعاد روان شناختی امربه معروف و نهی از منکر، استاد راهنما علی قائمی امیری، دانشگاه آزاد اسلامی مرکز. 12. درویل، لئونور (1370)، روانشناسی در خدمت آموزش، مترجم سیاوش کریمی قوانلو، چاپ اول، تهران: انتشارات چاپخش. 13. راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد (1386)، مفردات الفاظ القرآن،مترجم مصطفی رحیمینیا، چاپ اول، تهران: نشر سبحان. 14. سلمانپور، محمدجواد (1384)، «فرهنگسازی امام سجادg با زبان دعا»، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، پیاپی 17، ص80−106. 15. سیدرضی (1378)، نهجالبلاغه، مترجم سیدجعفر شهیدی، چاپ پانزدهم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 16. شهرستانی، محمد (1344)، روانشناسی تربیتی برای معلم، مشهد: بینا. 17. الطریحی (1367)، مجمع البحرین،محقق السیداحمد الحسینی، چاپ دوم، بیجا: مکتب النشر الثقافیه الاسلامیه. 18. الفراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق)، العین، محقق دکتر مهدی المخزونی و دکتر ابراهیم السامرایی، چاپ دوم، بیجا: مؤسسه دارالهجره. 19. قرائتی، محسن (1377)، امر به معروف و نهی از منکر، چاپ هشتم، قم: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. 20. قرشی بنابی، سیدعلیاکبر (1371)، قاموس قرآن، تهران: چاپ ششم، دارالکتب الاسلامیه. 21. کریمی، یوسف (1377)، روانشناسی اجتماعی، بیجا: نشر ارسباران. 22. کوئن، بروس (1379)، مبانی جامعهشناسی، مترجم رضا فاضل و توسلی، چاپ یازدهم، بیجا: انتشارات سمت. 23. کوک، مایکل (1384)، امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی،مترجم احمد نامی، چاپ اول، مشهد: مؤسسه چاپ آستان قدس رضوی بنیاد پژوهشهای اسلامی. 24. گولد، جولیوس؛ کولب، ویلیام (1376)، فرهنگ علوم اجتماعی، مترجمان زاهدی و دیگران، تهران: نشر مازیار. 25. مردانی نوکنده، محمدحسین (1395)، «چیستی، جایگاه و کارکردهای امر به معروف و نهی از منکر در اسلام»، ماهنامه پژوهشی فرهنگی موج عصر، سال هفتم، شماره 24، ص31−42. 26. مشکینی، علی (1392)، مصطلحات الفقه، چاپ اول، قم: مؤسسه فرهنگی دارالحدیث. 27. مصباح یزدی، محمدتقی (1382)، آذرخش دیگر از آسمان کربلا، چاپ دهم، قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پرورشی امام خمینیe. 28. مصطفوی تبریزی، حسن (1374)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات. 29. مکارم شیرازی، ناصر (1375)، پیام امام شرح تازه و جامعی بر نهجالبلاغه، چاپ اول، بیجا: دارالکتب. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,211 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 828 |