تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,290 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,306 |
بررسی دلالتهای واقعگرایی انتقادی در تدوین دستور کار خطمشیگذاری علم، فناوری و نوآوری؛ موردکاوی اسناد افق 2020 و اقتصاد زیستی 2030 اروپا | ||
روش شناسی علوم انسانی | ||
مقاله 2، دوره 24، شماره 95، تیر 1397، صفحه 21-50 اصل مقاله (2.3 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/mssh.2018.1472 | ||
نویسندگان | ||
حسن دانایی فرد1؛ محمدمهدی ذوالفقارزاده2؛ مصطفی تقوی3؛ مهدی محمدی4؛ پیمان محمدی* 5 | ||
1استاد دانشگاه تربیت مدرس | ||
2استادیار / دانشگاه تهران | ||
3استادیار دانشگاه صنعتی شریف/گروه فلسفه علم | ||
4عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران | ||
5دانشکده مدیریت دانشگاه تهران ؛ دانسجوی دکتری | ||
چکیده | ||
دلالتپژوهی فلسفی یکی از سنتهای پژوهشی متداول در گستره علوم اجتماعی است. در این روششناسی، پژوهشگران در رشتههای مختلف از فلسفههای علوم اجتماعی، دلالتهایی را برای رشته تخصصی خود مییابند. یکی از فلسفههای جدید که به واسطه قدرت تبیینی و رهاییبخش مورد توجه رشتههای مختلف در علوم اجتماعی و انسانی قرار گرفته است، واقعگرایی انتقادی است. هدف این مقاله، برشمردن دلالتهای این رویکرد شناختشناسانه یا سنت پژوهشی برای خطمشیگذاری علم، فناوری و نوآوری است، اگرچه کانون تمرکز بر مرحله «دستورکارگذاری» در چرخه خطمشیگذاری استوار است. این مطالعه با اتکاء به واقعگرایی انتقادی «روی بسکار» به تحلیل محتوایی دو سند افق 2020 و اقتصاد زیستی 2030 اروپا پرداخته است. مجموعه دلالتهای استخراجی پژوهش نشان داد که واقعگرایی انتقادی، نظام خطمشیگذاری علم و فناوری را به فضای واقعبینانهتری رهنمون کرده، مولفههای مهمی همچون فضا-زمان، مفهوم-کنش و نظام معانی را نیز به متغیرهای تصمیم میافزاید. مؤلفه اخیر در کنار مفهوم جوامع زبانی، قدرت تبیین بهتری از خطمشیگذاری در نظام نوآوری بخشی یا فناورانه را در مقایسه با دیگر سنتهای پژوهشی به نمایش میگذارد. | ||
کلیدواژهها | ||
پارادایمهای علم اجتماعی؛ خطمشی-گذاری علم؛ فناوری و نوآوری؛ دستورکار گذاری؛ واقعگرایی انتقادی | ||
مراجع | ||
اسمیت، کوین بی و لاریمر، کریستوفر دابلیو (1392)، درآمدی بر نظریه خطمشیگذاری عمومی؛ تقابل نظری عقلانیتگراها و فرااثباتگراها، ترجمه حسن داناییفرد، تهران: صفار. افروغ، عماد (1394)، شرحی بر دیالکتیک روی بسکار، تهران: نشر علم. الوانی، سید مهدی و محمدحسین هاشمیان (1387)، «بازخوانی دانش سیاستگذاری در زمینه پستمدرنیسم: شکلگیری خطمشی در عصر پستمدرن»، روش شناسی علوم انسانی، 14(56)، 99-122. بارل، گیبسون و مورگان، گارث (1386)، نظریههاى کلان جامعهشناختى و تجزیه و تحلیل سازمان، ترجمه محمدتقی نوروزی، تهران: سمت. بل، وندل (1389)، مبانی آینده پژوهی؛ علم انسانی برای عصر جدید، ترجمه مصطفی تقوی و محسن محقق، جلد اول، تهران: انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی و مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی. بلیکی، نورمن (1393)، پارادایمهای تحقیق در علوم انسانی، ترجمه سیدحمیدرضا حسنی، محمدتقی ایمان و سید مسعود ماجدی، تهران: پژوهشگاه حوزه ودانشگاه. بهاری، مجتبی (1390)، واقعگرایی انتقادی و آینده پژوهی: تاثیر روی بسکر بر سهیل عنایتالله، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه صنعتی شریف. تسوکاس، هریدیموس و چیا، رابرت (1394)، فلسفه و نظریه سازمان، ترجمه حسن دانائیفرد و حسین کاظمی، جلد اول، تهران: نشر مهربان. توحیدی نسب، زینب و مرضیه فروزنده (1392)، رئالیسم انتقادی؛ هستیشناسی اجتماعی و امکان وارسی تجربی در علوم اجتماعی. قم: بوستان کتاب. تید، جو و بَسَنت، جان (1391)، مدیریت نوآوری (ویراست چهارم)، ترجمه محمدرضا آراستی، سید کامران باقری، مرضیه رستمی، سیاوش ملکیفر و جواد نوری، جلد اول، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا. جانسون، فیل و دوبرلی، ژوان (1391)، فهم مبانی فلسفی پژوهشهای مدیریت، ترجمه دکتر حسن داناییفرد، علی نوری و سیدحسین کاظمی، تهران: موسسه کتاب مهربان نشر. چمینید، کریستینا و ادکوئیست، چارلز (1393)، مبانی منطقی برای مداخلات سیاستگذاری عمومی در فرآیند نوآوری: رویکرد سیستمهای نوآوری، در راد اسمیتز، استفان کوهلمان و فیلیپ شپیرا (ویراستاران)، سیاست نوآوری در تئوری و عمل (ص142-170)، ترجمه سیدسروش قاض نوری و ماندانا آزادگان مهر، اصفهان: انتشارات دارخوین. داناییفرد، حسن (1386)، «پارادایمهای رقیب در علم سازمان و مدیریت: رویکرد تطبیقی به هستیشناسی، شناختشناسی و روششناسی»، دوفصلنامه راهبردهای بازرگانی (دانشور رفتار)، 1(26)، 89-104. __________ (1395)، «روششناسی مطالعات دلالتپژوهی در علوم اجتماعی و انسانی: بنیانها، تعاریف، اهمیت، رویکردها و مراحل اجرا»، روششناسی علوم انسانی، 22(86)، 39-72. دنکبار، بن. و ویسرز، جیرت (1393)، نقش در حال تغییر بنگاهها، در راد اسمیتز، استفان کوهلمان و فیلیپ شپیرا (ویراستاران)، سیاست نوآوری در تئوری و عمل (ص 79-115)، ترجمه سیدسروش قاض نوری و ماندانا آزادگان مهر، اصفهان: انتشارات دارخوین. ساباتیه، پل. ای. و ویبل، کریستوفر ام. (1393)، چارچوب ائتلاف مدافع، در پل. ای. ساباتیه، نظریههای فرآیند خطمشی عمومی (ص351-406)، ترجمه حسن داناییفرد، تهران: انتشارات صفار. سایر، آندرو (1393)، روش در علوم اجتماعی، رویکردی رئالیستی، ترجمه عماد افروغ، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. شفریتز، جی ام. و بوریک، کریستوفر پی. (1390)، سیاستگذاری عمومی در ایالت متحده امریکا، ترجمه دکتر حمیدرضا ملکمحمدی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع). کوزنز، سوزان. ای. (1393)، نوآوری و نابرابری، در راد اسمیتز، استفان کوهلمان و فیلیپ شپیرا (ویراستاران)، سیاست نوآوری در تئوری و عمل (ص502-536)، ترجمه سیدسروش قاض نوری و ماندانا آزادگان مهر، اصفهان: انتشارات دارخوین. کوهلمان، استفان، شپیرا، فیلیپ و اسمیتز، راد. (1393)، مقدمه: دیدگاه سیستمی به سیاست نوآوری، در راد اسمیتز، استفان کوهلمان و فیلیپ شپیرا (ویراستاران)، سیاست نوآوری در تئوری و عمل (ص9-41)، ترجمه سیدسروش قاض نوری و ماندانا آزادگان مهر، اصفهان: انتشارات دارخوین. گائینی، ابوالفضل و امیر حسینزاده (1391)، «پارادایمهای سهگانه اثباتگرایی، تفسیری و هرمنوتیک در مطالعات مدیریت و سازمان»، راهبرد فرهنگ، ش19، 103-138. مارتین، بن آر. (1392)، سیر تطوری سیاست علم و مطالعات نوآوری، ترجمه فریبا نیکسیرت، تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور. مارتین، بن آر. (1393)، درون سیستم علمی عمومی: مدهای در حال تغییر دانش، در راد اسمیتز، استفان کوهلمان و فیلیپ شپیرا (ویراستاران)، سیاست نوآوری در تئوری و عمل (ص44-78)، ترجمه سیدسروش قاض نوری و ماندانا آزادگان مهر، اصفهان: انتشارات دارخوین. محمدپور، احمد (1389)، روشدرروش:دربارهساختمعرفتدرعلوم انسانی. تهران: جامعهشناسان. Anderson, P., (1999), “Perspective: Complexity Theory and Organization Science, Organization Science, 10(3), 216-232.
Atkinson, C. & Lucas, R., (2013), “Policy and Gender in Adult Social Care Work”, Public Administration, 91(1), 159-173.
Benton, T., & Craib, I., (2011), Philosophy of Social Science: The Philosophical Foundations of Social Thought (2nd edition), New York, NY: Palgrave Macmillan.
Bhaskar, R. & Lawson, T., (2013), Introduction: Basic texts and developments in M. Archer, R. Bhaskar, A. Collier, T. Lawson & A. Norrie (2013), Critical Realism: Essential Readings (pp.3-15), London: Routledge.
Bhaskar, R., (1975), A Realist Theory of Science, London: Routledge.
Bhaskar, R., (1979), The Possibility of Naturalism, a Philosophical Critique of the Contemporary Human Science (3rd edition), London: Routledge.
Bhaskar, R., (1983), Dialecical Materialism and Human Emancipation, London: New Left Books.
Bhaskar, R., (1986), Scientific Realism and Human Emancipation, London: Verso.
Collier, A., (1994), Critical Realism: An Introduction to Roy Bhaskar's Philosophy, London: Verso.
Crotty, M., (1998), The Foundations of Social Research: Meaning and Perspective in the Research Process, London: Sage Publications.
Danermark, B., EkstrÖm, M., Jakobsen, L., & karlsson, J. CH., (2002), Explaining Society: An Introduction to Critical Realism in the Social Sciences, London: Routledge.
Dixon, J. & Dogan, R., (2005), “The Contending Perspectives on Public Management: A Philosophical Investigation”, International Public Management Journal, 8(1), 1–22.
Durkheim, É., (1953), Sociology and Philosophy, London: Cohen & West.
Easton, G., (2010), “Critical Realism in Case Study Research”, Industrial Marketing Management, 39(1), 118-128.
Frowe, I., (2001), “Language and Educational Research”, Journal of Philosophy and Education, 35(2), 175-186.
Harré, R., (1970), The Principles of Scientific Thinking, London: McMillian.
Higgs, J., (2001), Charting Standpoints in Qualitative Research, In H. Byrne-Armstrong, J. Higgs & D. Horsefall (eds), Critical Moments in Qualitative Research (pp. 44-67). Oxford: Butterworth-Heinemann.
Jann, W. & Wegrich, K., (2007), Theories of the Policy Cycle. In F. Fischer, G. J. Miller & Sidney, M.S. (Eds.), Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, And Methods (pp. 43-62), Ohio: CRC Press.
Kiel, L. D., & Elliott, E. W., (1996), Chaos Theory in the Social Sciences: Foundations and Applications, Michigan: university of Michigan Press.
Leca, B., & Naccache, P., (2006), “A Critical Realist Approach to Institutional Entrepreneurship”, Organization, 13(5), 627-651.
Lincoln, Y.S. & Guba, E. G., (1985), Naturalistic Inquiry, Newbury Park, CA: Sage Publications Inc.
Mingers, J., Mutch, A., & Willcocks, L., (2013), “Critical Realism in Information Systems Research”, MIS Quarterly, 37(3), 795-802.
Neuman, W. L., (2006), Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches (Sixth edition), Boston: Allyn and Bacon.
Outhwaite, W., (1987), New Philosophies of Social Science: Realism, Hermeneutics, and Critical Theory, London: McMillan.
Patomäki, H. (2006), “Realist Ontology for Futures Studies”, Journal of Critical Realism, 5(1), 1-31.
Sayer, A., (2000), Realism and Social Science, London: Sage publication ltd.
Schneider, M., & Somers, M., (2006), “Organizations as Complex Adaptive Systems: Implications Of Complexity Theory For Leadership Research”, The Leadership Quarterly, 17(4), 351-365.
Stockdale, M. S., & Crosby, F. J., (2004), The Psychology and Management of Workplace Diversity, Blackwell Publishing.
Tapio, P. & Hietanen, O., (2002), “Epistemology and Public Policy: Using a New Typology to Analyze the Paradigm shift in Finnish Transport Futures Studies”, Futures, 34, 597–620.
Tsoukas, H. & Knudsen, C., (Eds) (2003), The Oxford Handbook of Organization Theory: Meta-theoretical Perspectives, New York: Oxford University Press.
Whetsell, T. A., & Shields, P. M., (2015), “The dynamics of Positivism in the Study of Public Administration: A Brief Intellectual History and Reappraisal”, Administration & Society, 47(4): 416-446.
Bach, L., & Matt, M., (2005), From Economic Foundations to S&T Policy Tools: a Comparative Analysis of the Dominant Paradigms, In M. matt and P. Lierena (Eds), Innovation Policy in a Knowledge-Based Economy: Theory and Practice (pp. 17-45), Berlin Heidelberg: Springer-verlag.
Loff, B., (2003), “Debate that "This house believes the essential drug concept hinders the effective deployment of drugs in developing countries"-Patents and access to essential drugs”, Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene, 97(1), 6-9.
European Commission, (2010), Commission Staff Working Document. Lisbon Strategy Evaluation Document, SEC 114 final. Brussels. 2 February 2010, Accessed at http://ec.europa.eu/europe2020/pdf/lisbon_strategy_evaluation_en.pdf
OECD (2009), The Bioeconomy to 2030: Designing a Policy Agenda, Paris: OECD.
Bell, W., & Olick, J. K., (1989), “An Epistemology for The Futures Field: Problems and Possibilities of Prediction”, Futures, 21(2), 115-135.
Hjern, B., & Hull, C., (1982), “Implementation Research as Empirical Constitutionalism”, European Journal of Political Research, 10(2), 105-115.
DeLeon, P., (1999), “The Missing Link Revisited: Contemporary Implementation Research”, Policy Studies Review, 16, 311–339. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,973 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,221 |