تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,342 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,332 |
مبانی روانشناختی «حجاب» و «عفاف» با تأکید بر متون اسلامی | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
مقاله 4، دوره 11، شماره 21، اسفند 1396، صفحه 77-106 اصل مقاله (345.61 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2018.1425 | ||
نویسنده | ||
محمدرضا سالاریفر | ||
عضو هیئت علمی گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه ودانشگاه | ||
چکیده | ||
هدف این پژوهش عبارت بود از کشف و دسته بندی «مبانی روانی لزوم رعایت عفاف». «عفاف» عبارت است از خویشتنداری از رفتار جنسی و عاطفی خارج از حدود شرعی؛ و «حجاب»، نمود ظاهری و از ابعاد مهم عفاف است. پرسش این تحقیق عبارت بود از اینکه «چه صفات روان شناختی در زن و مرد مقتضی رعایت چارچوب هایی در روابط عاطفی جنسی بین زن و مرد نامحرم است؟» در این پژوهش از «روش کیفی تحلیل متون» در بررسی آثار روان شناسی و از «روش های متعارف در علوم اسلامی» برای فهم و برداشت از احادیث و تفسیر قرآن استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق، امور زیر در روابط انسانی مقتضی رعایت عفاف و پوشش مناسب زن و مرد نامحرم در مقابل هم است: «حیا»، «حریم طلبی»، «پیشگیری از نگاه جسمی و جنسی به زن»، «تعدیل نیاز جنسی در روابط انسان»، «لزوم مهار نیاز خودآرایی زنان» و «نیاز به سلامت روانی و جسمی» | ||
کلیدواژهها | ||
عفاف؛ حیا؛ حریم طلبی؛ خودآرایی و سلامت روانی | ||
مراجع | ||
قرآن حکیم (1371)، ترجمه جلالالدین مجتبوی، ویرایش از حسین استادولی، تهران: حکمت. قرآن مجید (1411ق)، ترجمه محیالدین مهدی الهیقمشهای، قم: هجرت. قرآن مجید (بیتا)، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، تهران: دارالقرآن الکریم، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی. قرآن مجید (1373)، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران: دارالقرآن الکریم. کتاب مقدس (۱۹۳۲)، عهد عتیق یعنی تورات و عهد جدید یعنی انجیل مقدس، [بیجا: بینا]. آماده، مهدی (۱۳۹۲)، حمایت از حریم خصوصی، تهران: دادگستر. ابنبابویه، محمد بن علی (1413)، من لایحضره الفقیه، تحقیق علیاکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامی. ابنبابویه، محمد بن على (1385)، علل الشرائع، چ1، قم: [بیجا: بینا]. . ابنبابویه، محمد بن على(۱۳۸۳)، عیون أخبار الرضا(ع)، قم: مکتبه الحیدریه. اسحاقی، سیدحسین(1387)، گوهر عفاف، چ1، ناشر: بوستان کتاب. انصاری، باقر (۱۳۸۶)، حقوق حریم خصوصی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). بارون، رابرت، دان بیرن و برنسکامب نایلا (1388)، روانشناسی اجتماعی، ترجمه یوسف کریمی، تهران: نشر روان. بروجردی، مرتضی (1430ق/۱۳۸۸)، المستند فی شرح العروه الوثقی: تقریر الابحاث السید ابوالقاسم الموسوی الخوئی(قده): الصلاه، قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی(قده). پسندیده، عباس (۱۳۸۳)، پژوهشی در فرهنگ حیا، قم: دارالحدیث. پوررحیمی مرنی، مریم، علی سلیمانی، علیرضا مهدویان و نعیمه بزمی (1388)، بررسی احساس پوشیدگی، هوش هیجانی و سلامت روانی، اسلام و پژوهشهای تربیتی، بهار و تابستان ش1، ص95ـ106. جاوید، محمدجواد (۱۳۸۹)، تأملی بر مفهوم حجاب در ادیان الهی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۴۲۸ق)، الصحاح فی اللغه و العلوم، معجم الصحاح، قاموس عربیـ عربی/ اعتنی به خلیل مامون شیحا، بیروت: دارالمعرفه. حداد عادل، غلامعلی (۱۳۷۴)، فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، تهران: سروش. حر عاملى محمدبن الحسن(۴۱۲۱ق)، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه/ عنی بتصحیحه و تحقیقه و تذییله عبدالرحیم الربانی الشیرازی، بیروت: داراحیاء التراث العربی. حر عاملى، محمد بن حسن (1416)، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه، تحقیق مؤسسة آلالبیت(ع)، قم: مؤسسة آلالبیت(ع) لاحیاء التراث. حرّانى (ابنشعبه)، حسن بن علی (1404)، تحف العقول عن آلالرسول، تحقیق علىاکبر غفارى، قم: کتابفروشى اسلامیه. حلی، حسن بن یوسف (1368)، تذکرةالفقهاء، قم: آلالبیت لاحیاء التراث. دورانت، ویلیام جیمز (۱۳۵۴). تاریخ تمدن، ترجمه: عباس زریاب خوئی، تهران: اندیشه؛ فرانکلین. دورانت، ویلیام جیمز (1369)، لذات فلسفه، ترجمه عباس زریاب، تهران، انتشارات سازمان آموزش انقلاب اسلامی. دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۳)، لغتنامه دهخدا، زیرنظر محمد معین و جعفر شهیدی، تهران: داشگاه تهران، مؤسسه لغتنامه دهخدا. راسل، برتراند (بیتا)، زناشویی و اخلاق، برگزیده افکار راسل: روانشناسی رابطه زناشویی، گردآوری: رابرتا. اکنر؛ نقد و بررسی مطالب از محمدتقی جعفری؛ ترجمه از متن انگلیسی عبدالرحیم گواهی. [ایران]: امیر. راغب اصفهانی (۱۳۷۶)، مفردات الفاظ القرآن الکریم، تحقیق ندیم مرعشلی، تهران: مرتضوی. رجبی، عباس (۱۳۸۵)، حجاب و نقش آن در سلامت روان، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). رودز، اس.ای. (2004)، تفاوتهای جنسیتی را جدی بگیریم، ترجمه معصومه محمدی (1392)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. زمخشری، محمود بن عمر (۱۴۰۷)، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل، بیروت: دارالکتاب العربی. سالاریفر، محمدرضا (1387)، مبانی روانشناختی حجاب و عفاف با نگاهی به متون اسلامی، طهورا، پاییز و زمستان، ش2، ص11ـ32. شجاعی، محمدصادق (۱۳۸۸)، درآمدی بر روانشناسی تنظیم رفتار با رویکرد اسلامی، قم: دارالحدیث. شولتز، دوان پی؛ شولتز سیدنی الن(1392)، نظریههای شخصیت، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: نشر ویرایش. صبور اردوآبادی، احمد (1368)، بلوغ، انتشارات هدی، چ6، تهران. صدرالمتألهین شیرازی (۱۳۷۸)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، ترجمه اسفار، ترجمه محمد خواجوی، تهران: مولی. صفیپور، عبدالرحیم ابن عبدالکریم (بیتا)، منتهی الارب فی لغه العرب، فرهنگ عربی به فارسی، تهران: سنایی. طباطبایی، محمدحسین (۱۳۷۴)، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسویهمدانی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی. طبرسی، ابیعلی الفضل بن الحسن (۱۴۰۸ق)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح و تعلیق هاشم الرسولی المحلاتی، فضلالله الیزدی الطباطبایی، بیروت: دارالمعرفه. طبرسی، میرزاحسین (۱۴۰۸)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، تحقیق موسسه آلالبیت(ع) لاحیاء التراث، بیروت: مؤسسه آلالبیت(ع) لاحیاء التراث. طریحی (۱۴۰۸)، مجمع البحرین، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. فضلالله، سیدمحمد حسین(1419ق)، من وحى القرآن، بیروت: دارالملاک للطباعة و النشر. قرائتی، محسن (۱۳۷۵)، تفسیر نور، قم: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. کارلسون، استفانی و ایزنستات، زیژورین (۱۳۷۹)، بهداشت روانی زنان، ترجمه خدیجه ابوالمعالی و دیگران، تهران: ساوالان. کلینی، ابیجعفر محمد بن یعقوب (۱۴۱۳)، فروع الکافی؛ تحقیق محمدجواد الفقیه؛ فهرست و تصحیح یوسف البقاعی، بیروت: دارالاضواء. لمبروزو، جینا (1369)، روح زن، ترجمه پری حسام شه رئیس، تهران، دانش. لیپز، هیلاری (1393)، روانشناسی زن از نگاهی نو، جنسیت، فرهنگ و قومیت، ترجمه فاطمه باقریان. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. محسنی، فرید (۱۳۸۹)، حریم خصوصی اطلاعات (مطالعه کیفری در حقوق ایران، ایالات متحده آمریکا و فقه امامیه)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). محمدی ریشهری، محمد(۱۳۷۷)، میزان الحکمه همراه با ترجمه فارسی [ویرایش ۳]. قم: دارالحدیث. مطهری، مرتضی (1379)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران: صدرا. مطهری، مرتضی (1390)، مسئله حجاب، تهران: صدرا. معین، محمد (۱۳۷۱)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر. منتسکیو، روح القوانین (1362)، ترجمه علیاکبر مهتدی، تهران: امیرکبیر. منتظری، حسینعلی (1373)، رساله استفتائات، ج2و3، تهران: نشر تفکر. المودودی، ابوالاعلی (1426)، الحجاب، بیروت: دارالفکر. مهدیزاده، حسین (1390)، فلسفه حجاب، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). ورام بن أبی فراس، المالکی الاشتری (۱۳۶۸)، تنبیه الخواطر و نزههالنواظر المعروف بمجموعه ورام، تهران: دارالکتاب الاسلامیه. الهاشمی الخویی، حبیبالله (بیتا)، منهاج البراعه فی شرح نهجالبلاغه، تصحیح و تهذیب ابراهیم المیانجی، طهران: مکتبه الاسلامیه طهران. هاید؛ جانت شیبلی (۱۳۸۷)، روانشناسی زنان: سهم زنان در تجربه بشری، ترجمه اکرم خمسه، تهران: آگاه و ارجمند.
Forsyth, Donelson. R. (1994), Our Social World. Albany: Brooks Cole.
http://www.asriran.com/fa/news/799. 94/11/4.
http://www.spiegel.de/international/bush-s-massage-gate-rubbing-the-chancellor-s-neck-and-getting-an-earful-a-428852.html.
Rudman, Laurie A. & Peter Gick (2008), The social psychology of gender: how power and intimacy shape gender relations, New York: Guilford Press.
Saderson, C.A. & Hoboken, N.J. (2010), Social Psychology. John Wiley.
The Institute for Youth Development (2008), Benefits of Delaying Sexual Debut.
Wiggins, James A., Bevely B. Wiggins & James Vander Zanden (1994), Social psychology, 5th ed, New York: McGraw-Hil | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,187 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,988 |