تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 291 |
تعداد مقالات | 2,192 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,709,315 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,313,936 |
جایگاه تربیت فکری کودکان در آرای فلسفی و تربیتی ابنسینا | ||
فصلنامه علمی تربیت اسلامی | ||
مقاله 6، دوره 13، شماره 26، فروردین 1397، صفحه 117-136 اصل مقاله (464.6 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/edu.2018.1406 | ||
نویسندگان | ||
سیده الهام آقایی ابرندآبادی* 1؛ اکبر رهنما2 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه الزهرا (نویسنده مسئول) | ||
2دانشیار دانشگاه شاهد | ||
چکیده | ||
هدف این مقاله، بررسی دلالتهای تربیتی عقل نظری و عملی و مباحث تربیت کودک در نزد ابنسینا برای درک جایگاه تربیت فکری کودکان نزد وی میباشد. با نظر به کمبود پژوهشها در زمینه میزان هماهنگی مبانی برنامههایی مانند فلسفه برای کودکان با مبانی فلسفه اسلامی، انجام این مقاله برای دستیابی به دیدگاه اسلامی برگرفته از آرای ابنسینا در زمینه انتخاب نوع تربیت مناسب برای کودکان ضروری به نظر میرسد. روش این مقاله توصیفی−تحلیلی است و سؤالات آن عبارت است از اینکه دلالتهای تربیتی عقل نظری و عملی و مباحث تربیت کودک ابنسینا چیست و براساس این دلالتها، تربیت فکری کودکان در اندیشه ابنسینا چه جایگاهی دارد؟ نتایج این مقاله نشان میدهد که ابنسینا با اینکه به تربیت عقلی و فکری انسان در جهت نیل به سعادت نهایی تأکید بسیار دارد؛ ولی با بررسی دلالتهای تربیتی عقل نظری و عملی و نیز آرای تربیتی وی، دلیلی بر اختصاص زمان شروع این نوع تربیت به دوره کودکی وجود ندارد و دلالتها نشان از لزوم بهکارگیری تربیت اخلاقی در دوره کودکی است؛ زیرا تربیت اخلاقی و تأدیب در دوران کودکی زمینهساز پرورش عقل الهی و تربیت فکری صحیح در بزرگسالی خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
تربیت فکری کودک؛ آرای فلسفی و تربیتی ابنسینا؛ فلسفه برای کودکان؛ لیپمن؛ دلالتهای تربیتی؛ عقل نظری؛ عقل عملی | ||
مراجع | ||
* قرآن کریم. * نهجالبلاغه، گردآوری سیدرضی، ترجمه سیدجعفر شهیدی (1373)، تهران: سازمان انتشارات آموزش انقلاب اسلامی. 1. آقاجعفری، زهرا (1391)، ارزیابی اهداف و محتوای آموزش فلسفه به کودکان از دیدگاه تفکر در اندیشه اسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی. 2. ابنسینا، حسین بن عبدالله (1319)، ابنسینا و تدبیر منزل، ترجمه محمد نجمی زنجانی، تهران: مجتمع ناشر کتاب. 3. ـــــــــــ (1400ق)، رسائل الشیخ الرئیس ابوعلی الحسین بن عبدالله بن سینا، رساله فی السعاده، قم: بیدار. 4. ـــــــــــ (1385)، اشارات و تنبیهات، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، تهران: نشر سروش. 5. ـــــــــــ (1404ق)، الشفاء (الطبیعیات؛ الالهیات)، با مقدمه ابراهیم مدکور، قم: مکتبه آیتالله المرعشی النجفی. 6. ـــــــــــ (1383)، رساله نفس، با مقدمه و حواشی دکتر موسی عمید، همدان: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. 7. ـــــــــــ (1368)، قانون در طب، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی (ههژار)، تهران: سروش. 8. احدی، حسن و شکوه السادات بنیجمالی (1387)، علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی و تطبیق آن با روانشناسی جدید، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. 9. افضلی، لیلا (1389)، بررسی تطبیقی مجموعه دیدگاهها و آموزههای تربیتی دانشمندان مسلمان (غزالی، ابنسینا، مطهری) و تحلیل و کاربرد آنها بر فعالیتهای معلمان و مربیان کشورمان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی. 10. باجلان، مهدیه (1394)، بررسی مبانی فلسفی برنامه آموزش فلسفه به کودکان و نقد آن براساس اندیشههای ابنسینا، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد. 11. بادکوبه هزاوه، احمد (1383)، خلاصه مقالات همایش بینالمللی ابنسینا، گردآورنده: اصغر بیات و عرفان یونسی، همدان. 12. باقری، خسرو (1389)، رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت، با همکاری نرگس سجادیه و طیبه توسلی، تهران: نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 13. پژوهشکده حوزه و دانشگاه (1383)، درآمدی بر تعلیم و تربیت اسلامی، جلد اول: فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: نشر سمت. 14. جاویدی، طاهره و جعفرآبادی، کلاته (1384)، «رویکردهای فلسفه اسلامی به نفس و دلالتهای تربیتی آن (ابنسینا، شیخ اشراق و ملاصدرا)»، انسانشناسی، ش7، ص5−27. 15. خوانساری، محمد (1394)، منطق صوری (جلد اول و دوم)، تهران: آگاه. 16. داوودی، محمد (1393)، فلسفه تعلیم و تربیت مشاء، ج1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 17. ذبیحی، محمد (1386)، فلسفه مشاء با تکیه بر آراء ابنسینا، تهران: سمت. 18. ربیعی، هادی (1388)، جستارهایی در چیستی هنر اسلامی، دفتر اول، تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری. 19. زیباکلام مفرد، فاطمه و سمیرا حیدری (1387)، «بررسی دیدگاه ابنسینا در باب تعلیم و تربیت (مبانی، اصول، اهداف، محتوا، روش)»، نشریه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، ش80، ص89−114. 20. ستاری، علی (1393)، نقد مبانی فلسفی فلسفه برای کودکان، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 21. شهریاری نیستانی، شهناز؛ رضاعلی نوروزی و محمد نجفی (1392)، «مراحل تعلیم و تربیت از دیدگاه ابنسینا با تأکید بر نفس»، آینه معرفت، ش36، ص147−166. 22. صدیق، عیسی (1333)، «نظریات ابنسینا در باب تعلیم و تربیت و مقایسه اجمالی با نظریات ارسطو»، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش13، ص16−23. 23. صدیق، عیسی (1332)، سیر فرهنگ در ایران و مغرب زمین، تهران: دانشگاه تهران. 24. طالبی، محمدحسین (1390)، «نظریه بدیع قانون طبیعی در حکمت اسلامی»، معرفت فلسفی، ش2، ص181−203. 25. عطاران، محمد (1382)، آراء مربیان بزرگ مسلمان درباره تربیت کودک، تهران: مدرسه. 26. فرامرز قراملکی، احد (1385)، روششناسی مطالعات دینی، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. 27. فعالی، محمدتقی (1376)، ادراک حسی از دیدگاه ابنسینا، قم: مرکز دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی. 28. فلاحی، میثم (1394)، بررسی مقایسهای مبانی انسانشناسی ابنسینا و متیو لیپمن در برنامه آموزش فلسفه به کودکان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده فلسفه اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی. 29. قربانی هویه، سعید (1386)، بررسی مقایسهای اهداف و روشهای تعلیم و تربیت از دیدگاه ارسطو و ابنسینا، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد. 30. مظفر، محمدرضا (1384)، منطق، ج2، ترجمه علی شیروانی، قم: دارالعلم. 31. نجاتی، محمدعثمان (1385)، روانشناسی از دیدگاه دانشمندان مسلمان، ترجمۀ سعید بهشتی، تهران: رشد. 32. نوروزی، رضاعلی؛ حسنعلی بختیار نصرآبادی؛ کمال نصرتی هشی و محمد شاهی (1392)، «درآمدی بر آرای ابنسینا و جاحظ در باب اصول تربیت»، معرفت، 191، ص91−104. 33. نوروزی، رضاعلی و شهناز شهریاری (1391)، «تحلیلی بر پیامدهای تربیتی عقل نظری از دیدگاه ابنسینا»، آینه معرفت، 32، ص57−84. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,179 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,986 |