تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,613 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,684 |
بررسی ارتباط «خودپنداره» با «خداپنداره» در درمان مذهبی (معنوی) اختلالات روانی | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 19، شهریور 1395، صفحه 119-134 اصل مقاله (270.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2016.1265 | ||
نویسندگان | ||
حسن انصاری1؛ مسعود جانبزرگی2 | ||
1دانشجوی دکتری روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
2دانشیار گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط «خودپنداره» با «خداپنداره» در درمان مذهبی (معنوی) اختلالات روانی است. روش کار بررسی ارتباط مفاهیم مربوط به خودپنداره و خداپنداره در منابع اسلامی و تحقیقات تجربی بوده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد در درمان مذهبی (معنوی)، حضور و غنیشدن شناختها و باورهای مذهبی مربوط به تصور از خدا، در همه افراد منجر به اصلاح خداپنداره و سلامت روانی نمیشود. برخی آیات قران مجید به ساختارهای مقاوم، غیرقابل نفوذ، انعطاف ناپذیر و پایدار در مقابل حضور و نفوذ شناختها و باورهای دینی اشاره دارند. روایات متعددی رشد معنوی و خداپنداره صحیح را تابع اصلاح خودپنداره میدانند. تحقیقات تجربی و مشاهدات بالینی مؤلفان نیز ارتباط این دو را نشان میدهند. بنابراین، در درمان مذهبی (معنوی) به ویژه در اختلالات روانی مزمن و اختلالات شخصیت که در آنها خودپنداره معیوب (فرضهای بنیادین و روانبنههای ناسازگار) وجود دارد، اصلاح و تعدیل خودپنداره، مقدمه و زمینه مهمی برای اصلاح خداپنداره و سلامت روانی افراد است. | ||
کلیدواژهها | ||
درمان مذهبی )معنوی)؛ خودپنداره؛ خداپنداره؛ اختلالات روانی مزمن؛ اختلالات شخصیت | ||
مراجع | ||
قرآن کریم، ترجمه مکارم شیرازی. ابنشعبه حرانی، حسن بن علی (1404)، تحف العقول، چ2، قم: جامعه مدرسین. آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، قم: دفتر تبلیغات. بک، جودیت اس. (1391)، شناختدرمانی: اصول و مفاهیم ماورای آن. ترجمه محمدرضا محمدی، هوشمند کهنزاده، نرگس جوشقانی و عبدالرضا منصوریراد، تهران: ارجمند. جانبزرگی، مسعود (1378)، اثربخشی رواندرمانگری کوتاهمدت (آموزش خودمهارگری) با و بدون جهتگیری مذهبی در مهار اضطراب و تنیدگی، پایاننامه دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. جانبزرگی، مسعود وغرویراد، سیدمحمد(1395)، نظریههای نوین رواندرمانگری و مشاوره: اصول، فنون و مطابقتهای فرهنگی، قم وتهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت. جانبزرگی، مسعود و نوری، ناهید (1394)، نظریههای بنیادین رواندرمانگری و مشاوره: اصول، فنون و مطابقتهای فرهنگی، قم وتهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت. جانبزرگی، مسعود و همکاران (1390)، «ارزیابی تحول روانی معنوی در درمانگری مراجعان مذهبی»، دوفصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، س5، ش8، ص49ـ71. رحیمیان، سعید (1384)، «ارتباط خودشناسی با خداشناسی در عرفان ابنعربی»، انجمن معارف اسلامی ایران، س1، ش3. صادقی، منصورهالسادات و همکاران (1387)، «واﻟﺪﻳﻦ، ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان ﻣﻬﻢ: ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺼﻮر از ﺧﺪا»، علوم رفتاری، دوره2، ش1. طبرسى، فضل بن حسن (1360)، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات فراهانى. علیانسب، سیدحسین (1390)، «تصویر ذهنی از خدا و خاستگاه آن»، روانشناسی و دین، س4، ش2، ص63ـ77. غباریبناب، باقر و همکاران (1391)، «رابطه کیفبت دلبستگی به خدا و تصور فرد از خدا با سلامت روانی در والدین کودکان استثنایی»، فصلنامه ایرانی کودکان استثنایی، س12، ش3. غباریبناب، باقر؛ حدادی، علیاکبر(1388)، «رابطۀ اضطراب وافسردگی با تصویر ذهنی ازخدا دردانشجویان»، علوم روانشناختی، دوره8، ش31، ص297-314. کاویانی،محمد(1393)، روانشناسیدرقرآن: مفاهیموآموزهها،قم:پژوهشگاهحوزهودانشگاه. لیثی واسطی، علی بن محمد (1418)، عیون الحکم والمواعظ، قم: موسسه فرهنگی دارالحدیث. مجلسى، محمدباقر (1403)، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی. مکارم شیرازى، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیه. نورعلیزاده میانجی، مسعود و همکاران (1391)، «رابطه خداآگاهی با خودآگاهی»، روانشناسی و دین، س5، ش3، ص5-24. یانگ، جفری و همکاران (1391)، طرحواره درمانی، ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز، چ4، تهران: ارجمند.
Abigail James and Adrian Wells (2003), Religion and mental health: Towards a cognitive- behavioral framework, British Journal of Health Psychology, 8, 359–376.
Hanneke Schaap-Jonker and et.al (2010), Image of God and personality pathology: An exploratory study among psychiatric patients, Mental Health, Religion & Culture, p: 55.
Kezdy, Aniko; Martos, Tamas; Robu, Magda (2013), God image and attachment to God in work addiction risk. Studia Psychologica, vo1./is. 55/3(209-214).
Kressmann, K., Sirgy, M. J., Herrmann, A., Huber, F., Huber, S., Dong-Jin Lee (2006). Direct and indirect effects of self-image congruence on brand loyalty, Journal of Business Research 59, 955–964.
Lawrence, R. T .(1997), Measuring the Image of God: The God image inventory and the God image scales, Journal of Psychology and Theology, 25(2): 214-226.
Leslie J. Francis, Harry M. (2001), Gibson & Mandy Robbins, God images and self-worth among adolescents in Scotland, Mental Health, Religion & Culture Volume4, Issue2, 103-108.
Pargament, kenneth (2007), Spiritually Integrated Psychotherapy Understanding and addressing the sacred, New York: Guilford.
Rogers, T.B., Kuiper, N.A., Kirker, W.S. (1977), Self-Reference and the Encoding of Personal Information, Journal of Personality and Social Psychology, 35, 677-688.
Ryan, juanita R, (2008), Seeing God in New Ways: Recovery from Distorted Images of God, The National Association for Christian Recovery.
Young, J. E., Klosko, J.S., and Weishaar, M. E, (2007). Schema therapy: A practitioner’s guide, NewYork: Guilford.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,388 |