تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,172 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,607,325 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,230,323 |
سطوح خلاقیت براساس حکمت متعالیه | ||
مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 20، فروردین 1396، صفحه 59-87 اصل مقاله (875.74 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2017.1254 | ||
نویسندگان | ||
جواد مداحی1؛ سیدعلی حسینیزاده2؛ محمد داودی2؛ محمد فتحعلیخانی3 | ||
1دانشجوی دکتری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
2استادیار گروه علوم تربیتی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
3استادیار گروه فلسفه و کلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
هدف از نوشتار حاضر، بررسی سطوح خلاقیت بر اساس حکمت متعالیه است. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. در دیدگاه صدرا، خلاقیت، بخشی از توانایی نفس انسان است. خداوند، نفس انسان را به گونهای آفریده که قدرت و توانایی ایجاد صور اشیا مجرد و مادی را دارد. این تحقیق نشان میدهد که از منظر صدرا، واژگان «خلق» و «ابداع»، دو واژه بسیار مهم و کلیدی ناظر بر مفهوم خلاقیتاند، که خود بیانگر دو سطح مختلف خلاقیت (خلق از ماده و خلق از عدم) میباشد. براین اساس، برای خلاقیت انسان دو سطح کلی در نظر گرفته شده است که عبارتست از خلاقیت متعارفه و متعالیه. خلاقیت نوع اول در حیطه خیال متصل شکل میگیرد و محصول آن در مقام تحقق خارجی مسبوق به ماده و مدت است و خلاقیت نوع دوم مستلزم اتصال به خیال منفصل(عالم مثال) و داشتن نفس مزکی و همت است. در این سطح حقایقی که نفس مزکی بعد از مشاهده صور خیالی (در خیال منفصل)، در نفس خود انشا میکند، در مقام تحقق خارجی، بدون واسطه ماده و عوامل دیگر و بدون صرف مدت زمان، بهصورت دفعی، در عالم خارج ایجاد می شود. از منظر صدرا در خیال متصل انسانی، قوه متصرفه با کارکردهای چهارگانه خود، نقش مهمی در تکوین خلاقیت دارد. خلاقیت این قوه (خلاقیت متعارفه) به سطوح جزئیتر تقسیمبندی میشود که عبارتنداز: 1) تصرف در صور و معانی (به واسطه ترکیب و تجزیه)؛ 2) محاکات محسوسات؛ 3) محاکات معقولات. | ||
کلیدواژهها | ||
خلاقیت؛ سطوح خلاقیت؛ حکمت متعالیه؛ خیال متصل؛ خیال منفصل؛ خلق؛ ابداع | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,133 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,486 |