تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 291 |
تعداد مقالات | 2,180 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,679,476 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,285,612 |
هنر خوشنویسی و تربیت اسلامی | ||
فصلنامه علمی تربیت اسلامی | ||
مقاله 6، دوره 11، شماره 23، مهر 1395، صفحه 113-128 اصل مقاله (391.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
آزاده یعقوب زاده* ؛ لاله آهنی | ||
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
چکیده | ||
این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی در جستجوی تربیت منبعث از مبانی اعتقادی و اسلامی است که از ملزومات فرهنگ اسلامی میباشد. هنر اسلامی به دلیل غنای فرهنگی و مذهبی بهترین شیوۀ استفاده از قابلیتهای اخلاقی و معنوی میباشد. چنانچه ترویج و ارائه آداب و تربیت اخلاقی به گونهای که هم در تربیت هنرمند و هم در اشاعه آن در فرهنگ جامعه مؤثر باشد در تفکر و تمدن اسلامی امری ضروری بوده است. پرسشهای اصلی مقاله عبارتند از: رابطه هنر و اخلاق در فرهنگ اسلامی چگونه است؟ قالبهای هنری و بیانی هنر خوشنویسی برای انتقال مفاهیم تربیتی کدامند؟ هدف این نوشتار تبیین جایگاه و اهمیت اخلاق دینی و تربیت معنوی در یکی از قدسیترین هنرهای اسلامی یعنی خوشنویسی میباشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عامل معنوی تقدّس هنر خوشنویسی یعنی حفظ حرمت و عزّت محتوا و محمول خط یعنی کلام الهی، هنرمندان خوشنویس را در خلق اثر هنری و کسب فیض مدام ملزم به رعایت آداب و اخلاق نموده است و از زیباترین تجلیّات این ابعاد اخلاقی خوشنویسی ضرورت تهذیب نفس بوده که در میان خوشنویسان به عنوان یکی از مهمترین اصول اخلاقی و تربیتی از واجبات اشتغال به این هنر بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
: تربیت اخلاقی؛ هنر مقدس؛ آداب معنوی؛ خوشنویسی اسلامی | ||
مراجع | ||
* قرآن کریم آغداشلو، آیدین (1378)، آسمانی و زمینی، تهران: ناشر فرهنگستان هنر. ابن عربی، محییالدین (1379)، ادب آداب دارد، ترجمه و تنظیم محمد تحریرچی، تهران: ناشرخانه اندیشه جوان. ابنقتیبه، عبداﷲ بن مسلم (1355)، ادب الکاتب، القاهره: مطبعة الرحمانیه. بورگهارت، تیتوس (1389)، هنر مقدس، ترجمه جلال ستاری، تهران: نشر سروش. جعفری، محمدتقی (1365)، هنر و زیبایی از دیدگاه اسلام، تهران. جلالی، غلامرضا (بهار 1390)، «آداب معنوی»، فصلنامه ادبیات و هنر دینی، ش2، ص177−189. سهروردی، شهابالدین عمر (1370)، «فتوتنامه شهابالدین عمر سهروردی»، در: رسائل جوانمردان، گردآوری و تصحیح مرتضی صراف، تهران: نشر معین. سراج شیرازی، یعقوب بن حسن (1376)، تحفه المحبیّن (در آیین خوشنویسی و لطایف معنوی آن)، به کوشش کرامت رعنا حسینی و ایرج افشار، تهران: نشر نقطه و میراث مکتوب. شریفی، هادی (1380)، «اخلاق و هنر مقدس»، در: راز و رمز هنر دینی (مجموعه مقالات)، به کوشش مهدی فیروزان، تهران: نشر سروش. شهید ثانی، زینالدین بن علی (1368)، منیة المرید فی ادب المفید والمستفید، تحقیق رضا المختاری، قم: ناشر بوستان کتاب. قیومی، مهرداد (1386)، «آداب صناعات»، گلستان هنر، زمستان، ش10، ص5−17. قشیری، عبدالکریم بن هوازن (1385)، رساله قشیریه، ترجمه ابوعلی حسن بن احمد عثمانی، تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی. کربن، هانری (1382)، آیین جوانمردی، ترجمه احسان نراقی، تهران: نشر سخن. مددپور، محمد (1383)، آشنایی با آرای متفکران در باب هنر، ج2، تهران: انتشارات سوره مهر. مشهدی، سلطانعلی (1373)، «صراط السطور»، در: رسالاتی در خوشنویسی و هنرهای وابسته، تصحیح و گردآوری حمیدرضا قلیچخانی، تهران: نشر روزنه. میرخلف، سیدکمال (1385)، «آیین اجازه در میان خوشنویسان»، گلستان هنر، ش4، ص98−100. میرعماد الحسنی (1356)، رساله آداب المشق، تهران: ناشر وزارت فرهنگ و هنر. نصر، سیدحسین (1376)، «کلمه اﷲ و هنر اسلامی»، فرهنگستان هنر، ش7، ص9−16. ــــــ (1370)، «جاودانگی و هنر» (مجموعه مقالات)، ترجمه سیدمحمد آوینی، تهران: انتشارات برگ. نقیه، محمدرضا؛ ابراهیمی فخاری، آزاده (1392)، «طهارت خیال و هنر مقدس»، فصلنامه علمی−ترویجی اخلاق، س3، ش9، ص41−64. واعظ کاشفی سبزواری، ملا حسین (1350)، فتوتنامه سلطانی، تصحیح جعفر محجوب، تهران: ناشر بنیاد فرهنگ ایران. هاشمینژاد، علیرضا (1385)، «تأملی در مبانی عرفانی صفا و شأن در رساله آداب المشق»، گلستان هنر، ش5، ص25−31. هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان (1384)، کشف المحجوب، تصحیح والنتین ژوکوفسکی، ترجمه علیاصغر عبداللهی، تهران: ناشر دنیای کتاب. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,281 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 15,918 |