تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 287 |
تعداد مقالات | 2,158 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,558,084 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,185,665 |
ماهیت بشر و نظریه سیاسی از دیدگاه فارابی | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقاله 8، دوره 7، شماره 13، شهریور 1394، صفحه 127-138 اصل مقاله (224.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
محمد شجاعیان* | ||
استادیار گروه علوم سیاسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
چکیده | ||
ارتباط ماهیت بشر و نظریۀ سیاسی یکی از مباحث مهم در مطالعۀ تحلیلی هر نظریه سیاسی است. اندیشمندان سیاسی معمولاً مشروعیت نظریه خویش، دربارۀ سیاست و حکومت را بر تبیینی خاص از ماهیت انسانها بنا مینهند. پژوهش حاضر، آرای سیاسی فارابی، از اندیشمندان مهم سیاسی جهان اسلام، را از این دیدگاه بررسی میکند. نظریۀ سیاسی فارابی خصلتی جهانشمول دارد و این امر به دلیل برداشتی است که او از ماهیت بشر ارائه میدهد. در نظریه سیاسی فارابی، انسانها به دلیل ماهیت خویش، برای رسیدن به سعادت نیازمند حضور در اجتماع هستند. در نتیجه تلقی او با تلقیهای مدرن فردگرایانه از سیاست و حکومت در تعارض است. فارابی معتقد است انسان، برای شناخت سعادت به غیر خودش نیاز دارد و این نیاز، صرفاً از طریق ارتباط با عقل فعال، که خودش مخلوق خدای عالم یا همان سبب نخستین است، برآورده میشود. به این ترتیب، نظریۀ سیاسی فارابی ارتباط ویژه و مشخصی با مسئله توحید دارد. نظریههای سیاسی مدرن، عمدتاً به موضوع حاکم یا امام در اجتماعات سیاسی توجهی نمیکنند. اما اینکه چه کسی باید حکومت کند، برای فارابی اهمیت بسیاری دارد و نظریۀ او در این زمینه وامدار برداشتی است که او از ماهیت بشر ارائه کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ماهیت بشر؛ نظریه سیاسی؛ امامت؛ فارابی | ||
مراجع | ||
1. ابوالحسنی، عباس (1379)، اندیشه سیاسی در اسلام و ایران، تهران: جلی. 2. اسپریگنز، توماس (1370)،فهم نظریههای سیاسی، ترجمه فرهنگ رجائی، تهران: آگاه. 3. داوودی، محمد (1393)،فلسفه تعلیم و تربیت مشاء، ج1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 4. داوری اردکانی، رضا (1374)،فارابی، تهران: طرح نو. 5. داوری اردکانی، رضا (1362)، فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. 6. فارابی، ابونصر محمد (1371)، سیاست مدینه، ترجمه و تحشیه: سیدجعفر سجادی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 7. فارابی، ابونصر محمد (1359)، اندیشههای اهل مدینه فاضله، ترجمه و تحشیه سیدجعفر سجادی، 8. فارابی، ابونصر محمد (1382)، فصول منتزعه، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، تهران: سروش. 9. الفاخوری، حنا؛ الجر، جلیل (1367)، تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. 10. کربن، هانری (1392)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمۀ سیدجواد طباطبایی، ویراست دوم، 11. مفتونی، نادیا (1393)، پژوهشی در فلسفه علم دانشمندان مسلمان، تهران: سروش. 12. مهاجرنیا، محسن (1380)، اندیشه سیاسی فارابی، قم: بوستان کتاب. 13. مهاجرنیا، محسن (1390)، فارابی در اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، ج1، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 14. میرزامحمدی، محمدحسن (1384)، فارابی و تعلیم و تربیت، تهران: یسطرون. 15. نصر، سیدحسین؛ الیور لیمن(1383)، تاریخ فلسفه اسلامی، ج1، ترجمۀ جمعی از استادان فلسفه، تهران: انتشارات حکمت. 16. هیوود، اندرو (1387)، مفاهیم کلیدی در علم سیاست، ترجمۀ حسین سعید کلاهی و عباس کاردان، تهران: علمی و فرهنگی. 17. وینسنت، اندرو (1371)، نظریههای دولت، ترجمۀ حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
18. Berry, Christopher (1986), Human nature, London: Macmillan. 19. Plant, Raymond (1991), Modern political Thought, Oxford: Basil Blakwell. 20. White, Michael. J (2003), Political philosophy: An Historical Introduction, Oxford: One world Publications. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,933 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 852 |