تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 309 |
تعداد مقالات | 2,306 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,531,135 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,901,180 |
رویکردی نظام مند بر عقلانیت درعلوم اجتماعی با تاکید بر دانش مدیریت | ||
روش شناسی علوم انسانی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/mssh.2025.11196.2667 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل گایینی* 1؛ علیرضا ادیب باسمنج2 | ||
1عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
2دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
عقلانیت مفهومی در فلسفه علوم اجتماعی است. «عقل» در سیر تاریخی خود از عقل نظری تا عقل ابزاری مدرن دچار دگرگونی شده است .مفهوم عقلانیت دارای ابعاد پیچیده است . ازچالش های که پژوهشگران این حوزه با آن مواجه هستند عدم فهم واحد از مفهوم عقلانیت و جنبه های مرتبط با آن است سوال اصلی این پژوهش عبارت است از:«عقلانیت چیست وجنبه های مرتبط با آن چه ویژگی هایی دارد». هدف از انجام این پژوهش آن است تا با تکیه بر مطالعه و گردآوری ادبیات و پیشینه نظری در حوزه علوم اجتماعی فهم بهتری از جنبه های گوناگون عقلانیت را پیش روی مخاطب قرار دهد این مقاله با رویکرد توصیفی – تحلیلی به بررسی عقلانیت از حیث کاربرد در علوم اجتماعی می پردازدبر اساس بررسی های صورت گرفته یافته های این پژوهش نشان می دهد:1- عقلانیت به صورت یک مفهوم یکپارچه تعریف نمی شود ، بلکه درقالب انواع مختلفی مانند عقلانیت ابزاری ، ارزشی ، نظری و عملی و... دسته بندی می شود2-در تحلیل معرفت شناختی ، منابعی مانند ادراک ، حافظه ، آگاهی و دلیل به عنوان پایه های شکل گیری عقلانیت مطرح شده اند . این منابع در تعامل با یکدیگر شبکه ای از دانش و باور ها را ایجاد می کنند که هیچ کدام به تنهایی کفایت معرفتی ندارند.3-عقلانیت ابزاری مدرن، که بر کنترل و مهندسی پدیده ها تاکید دارد از سوی اندیشمندانی مانند هابرماس ، نیچه و هایدگر مورد نقد قرارگرفته است. 4-در سنت فلسفه اسلامی ، تمایز بین عقل نظری (مربوط به شناخت حقایق)و عقل عملی (مربوط به حوزه عمل و اخلاق) از اهمیت ویژه ای برخوردار است . | ||
کلیدواژهها | ||
عقلانیت؛ عقلانیت ابزاری؛ عقلانیت ارزشی؛ معرفت شناسی؛ فلسفه اسلامی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 15 |