| تعداد نشریات | 8 |
| تعداد شمارهها | 310 |
| تعداد مقالات | 2,313 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,695,360 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,004,001 |
طراحی مدل مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی با تأکید بر حلقههای میانی گام دوم انقلاب | ||
| فصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت | ||
| دوره 12، شماره 24، تیر 1404، صفحه 37-64 اصل مقاله (677.07 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/rsm.2025.11136.1487 | ||
| نویسندگان | ||
| پیمان اکبری* 1؛ اکبر ویسمرادی1؛ میلاد مهرابکوهی2 | ||
| 1استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده گسترده مقدمه و اهداف: مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی به مشارکت فعال شهروندان در طراحی و اجرای این خدمات اشاره دارد که باعث شناسایی بهتر نیازهای جامعه و بهبود کیفیت خدمات میشود. هدف این پژوهش طراحی مدل مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی با تأکید بر حلقههای میانی گام دوم انقلاب است. مقاله حاضر مبانی فلسفی تفسیری داشته و جهتگیری آن توسعهای است. رویکرد این پژوهش استقرایی و کیفی است. نوع پژوهش میدانی بوده و از نظریه دادهبنیاد استفاده میکند. نمونهگیری نظری از طریق مصاحبه با 20 نفر از (حلقههای میانی) سازمان خدمات تأمین اجتماعی شهر کرمانشاه بهعنوان مشارکتکنندگان در پژوهش انجام شده است. طبقات کدگذاری باز با انجام کدگذاری محوری به یکدیگر پیوند داده شدند و برای شکل دادن تئوری داده، در طی کدگذاری انتخابی پالایش شدند. یافتههای پژوهش در قالب مدل پارادایمی مدل مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی بهعنوان مقوله محوری (عدم استفاده ابزاری از مردم و مشارکت مردم در اقدامات اجرایی)، شرایط علّی (حمایت از نهادهای مردمی و تشکیل نهادهای مردمی)، عوامل زمینهای (حمایت از مشارکت مردمی و حمایت از طرح های اجرایی مردم)، شرایط مداخلهگر (واگذاری بخشی از مسئولیتها به مردم و برقراری عدالت سازمانی زیر سایه مردم)، راهبردهای تعاملی (بهرهمندی از نظرات مردمی و بهرهمندی از حمایتهای مالی مردمی) و پیامدها (حمایت از تصمیمگیری نهادهای مردمی و حمایت از درخواست و مطالبات مردمی) طراحی شده است. مدل ارائه شده میتواند راهنمایی برای برنامهریزی استراتژیک مدیران سازمان تأمین اجتماعی باشد که با تأکید بر حلقههای میانی گام دوم انقلاب از مزایای آن بهرهمند شوند. مقدمه و اهداف: سازمانها بهعنوان ابزارهایی برای دستیابی به نتایج ارزنده ایجاد شدهاند و پاسخگویی در آنها، بهویژه در سازمانهای دولتی، از ارکان دموکراسی است. این پاسخگویی بهدلیل خطر سوءاستفاده از قدرت، اهمیت ویژهای دارد. در ایران، نظام تأمین اجتماعی از سال ۱۳۰۱ آغاز شده و سازمان تأمین اجتماعی بهعنوان رکن اصلی آن فعالیت میکند. این سازمان حدود ۱۳ میلیون بیمهشده و بیش از 5/2 میلیون مستمریبگیر دارد؛ اما بسیاری از افراد در بخشهای غیررسمی از مزایای آن بیبهرهاند. موفقیت نظام تأمین اجتماعی نیازمند چهارچوبهای قانونی قوی و هماهنگی درونی است. در نظامهای مردمسالار، حاکمیت قانون بر روابط عمومی و دولت حاکم است و باید به طور یکسان اجرا شود. انقلاب اسلامی ایران در قرن بیستم با تأکید بر ارزشهای دینی، تحولی عمیق در ساختار حکومتی ایجاد کرد و بهعنوان الگویی برای دیگر ملتها عمل کرد. بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۹۷، نقشه راهی برای خودسازی و جامعهسازی در چهل سال آینده ارائه داده است. این بیانیه شامل توصیههایی در زمینههای مختلف است و نادیده گرفتن آن میتواند به انحراف در سیاستگذاری منجر شود. پژوهش حاضر به بررسی نحوه طراحی الگوی مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی با توجه به این بیانیه میپردازد. روش: هدف این پژوهش طراحی مدلی برای مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی با تأکید بر حلقههای میانی گام دوم انقلاب است. این پژوهش با رویکرد تفسیری و توسعهای، از روش کیفی و استراتژی نظریه دادهبنیاد Corbin و Strauss (2014) بهره میبرد. با توجه به نارساییهای موجود در مدلهای پیشین، این پژوهش تلاش دارد تا با بررسی جوانب مختلف و شرایط سازمانها، نگاهی عمیقتر به مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی ارائه دهد. پرسشهای اصلی پژوهش شامل چرایی و چگونگی ارزیابی خدمات تأمین اجتماعی است. بهدیگرسخن، عواملی که ضرورت حرکت بهسمت مردمیسازی را ایجاد میکنند، زیرساختهای لازم، عوامل مداخلهگر و راهبردهای قابل پیشبینی بررسی میشود. جامعه آماری شامل نمایندگان مردمی در کرمانشاه، از جمله مدیران و کارکنان سازمان تأمین اجتماعی و اربابرجوعان است. دادههای مصاحبه به کمک کدگذاری باز، محوری و گزینشی با نرمافزار MAXQDA تحلیل شدند و مدل پارادایمی پژوهش ارائه شد. برای تضمین روایی و پایایی، از روش ارزیابی لینکلن و گوبا استفاده شد. اعتبار با تأیید فرآیند پژوهش و مشاوره با متخصصان تأمین شد. همچنین، اطمینانپذیری با ثبت دقیق جزئیات پژوهش و تأییدپذیری از طریق نگهداری مستندات مراحل پژوهش تضمین شد. نتایج: در این پژوهش، پس از انجام مصاحبهها، یادداشتهای مربوط به آنها در نرمافزار Word ثبت و کدهای اولیه استخراج شد. در مجموع، 83 کد اولیه از 20 مصاحبه به دست آمد. با رسیدن به اشباع نظری در مصاحبههای بعدی، کدهای استخراجی تأیید شدند. مراحل پژوهش شامل استخراج مفاهیم در کدگذاری باز «اولیه» و تشکیل مقولههای اصلی در کدگذاری باز «ثانویه» بود که در نهایت به ایجاد 6 مقوله اصلی منجر شد. جداول (3 الی 9) مختلف شامل نمونههایی از کدگذاری و مقولهها ارائه شده است. برایمثال، مقولههای اصلی شامل حمایت از مردم، مشارکت مردم، و عدالتخواهی مردمی هستند. این مقولهها به تفصیل در جداول مختلف شامل کدهای باز و مفاهیم مرتبط دستهبندی شدهاند. در مرحله کدگذاری انتخابی، مقوله محوری شناسایی و مدل پارادایمی پژوهش (شکل 1) ترسیم شد. این مدل به بررسی و تحلیل دادهها کمک میکند و میتواند بهعنوان نقشه راهی برای مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی در شهر کرمانشاه استفاده شود. این نتیجهگیریها میتوانند به بهبود فرآیندها و ارتقاء کیفیت خدمات تأمین اجتماعی کمک کنند. بحث و نتیجهگیری: مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی به فرآیند مشارکت فعال شهروندان در طراحی و اجرای این خدمات اشاره دارد. هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدلی برای مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی با تمرکز بر حلقههای میانی گام دوم انقلاب اسلامی است. این مدل بر این باور استوار است که برای ارائه خدمات مؤثر، مردم باید در مراحل تصمیمگیری و اجرای خدمات نقش داشته باشند. این مشارکت میتواند به شناسایی دقیقتر نیازها و بهبود کیفیت خدمات منجر شود. شرایط علّی مدل شامل حمایت از نهادهای مردمی و تشکیل آنهاست که بهعنوان واسطههایی برای انتقال خواستهها و نیازهای شهروندان عمل میکنند. عوامل زمینهای نیز نقش مهمی دارند؛ حمایت از مشارکت مردمی و تأمین منابع مالی میتواند این روند را تسهیل کند. شرایط مداخلهگر شامل واگذاری بخشی از مسئولیتها به مردم و برقراری عدالت سازمانی است که حس تعلق و مسئولیت اجتماعی را تقویت میکند. راهبردهای تعاملی شامل بهرهمندی از نظرات مردمی و حمایتهای مالی است که میتواند به بهبود کیفیت خدمات تأمین اجتماعی کمک کند. پیامدهای این مدل شامل حمایت از تصمیمگیری نهادهای مردمی و توجه به درخواستهای مردمی است. با توجه به چالشها و محدودیتهای موجود در پژوهشهای مشابه، پیشنهاداتی برای بهبود کیفیت پژوهشهای آینده ارائه شده است؛ از جمله استفاده از روشهای کمّی، گسترش دامنه تحقیق و بررسی عوامل محدودکننده. این اقدامات میتواند به شفافسازی و بهبود فرآیند مردمیسازی خدمات تأمین اجتماعی کمک کند. تقدیر و تشکر: بر خود لازم میدانیم از دوستانی که ما را در نوشتن این مقاله یاری نمودند، تشکر و قدردانی نماییم. تعارض منافع: در مقاله بین نویسندگان تعارض منافعی وجود ندارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مردمیسازی؛ حلقههای میانی گام دوم انقلاب؛ نظریه دادهبنیاد | ||
| مراجع | ||
|
اسلامی،رضا، فرومند، لادن (1397). تأثیر خصوصیسازی بر حکمرانی مطلوب. نشریه حقوق اساسی، 15، ص8-9.
امیرپور، علیرضا، فلاحزاده، علیمحمد، برزگر، عبدالرضا، نجفیخواه، محسن (1399). کارکرد سه جانبهگرایی در تأمین اجتماعی و نقش آن در توسعه شاخصهای حکمرانی خوب. علوم سیاسی، 14 (48)، ص157-179.
امیری، مجتبی، محمودی، وحید، راغفر، حسین، پروندی، یحیی (1395). بررسی نظری-تطبیقی نظامهای تأمین اجتماعی: مسیریابی توسعه نظام سه لایه تأمین اجتماعی ایران. سیاستگذاری عمومی، 2 (4)، ص9-28. doi: 10.22059/ppolicy.2017.60821
امین رشتی، نارسیس، قربانی ولیک چالی (1392). نقش نظام تأمین اجتماعی بر توسعه انسانی در ایران. فصلنامه علوم اقتصادی، 7 (23)، ص82-112.
بهرامی، مهدی (1400). حلقههای میانی الگوی عملیاتی دولتسازی اسلامی. فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش، 48، ص143-190. doi: 10.22081/fpq.2022.73393
توکلیان، حسین، صارم، مهدی، طاهرپور، جواد، عبداله میلانی، مهنوش (1399). شبیهسازی جریان وجوه سازمان تأمین اجتماعی مبتنی بر یک الگوی همپوشانی بین نسلی. فصلنامه علمی پژوهشنامه اقتصادی، 20 (78)، ص1-61. doi: 10.22054/joer.2020.12360.
چترچی، نوش آفرین، طبری، مجتبی (1392). طراحی نظام مدیریت جانشین پروری در سازمان تأمین اجتماعی. فصلنامه تأمین اجتماعی، 13 (4)، ص158-185.
حسینی، محتبی، کجوری، جواد، بهرمن، حمیدرضا (1399). کیفیت نقشآفرینی مردم در تأمین اجتماعی بررسی تطبیقی دو مکتب اقتصاد اسلامی و اقتصاد سرمایهداری». معرفت اقتصادی اسلامی، 11 (2)، ص191-208، https://doi.org/10.22034/marefateeqtesadi.2025.5001410
خبرگزاری ایسنا (1401). تحقق اهداف سیاستهای تأمین اجتماعی مستلزم تغییرات اساسی در قوانین جاری است. یکشنبه / ۴ اردیبهشت ۱۴۰۱ / ۱۳:۳۴، کد خبر: 1401020401692. https://www.isna.ir/news/1401020401692
ربیعی، سینا و سیاوشی، مهدی (1402). صورتبندی مفهومی حلقههای میانی مبتنی بر تجربه جمهوری اسلامی ایران. دولتپژوهی ایران معاصر، 8(4)، 133-171.
رئوفی، اعظم، تکیان، امیرحسین، حقیقی، هاجر، خانجانخانی، خاطره، اولیایی منش، علیرضا، محمدی، عفت (1401). سیاستهای سلامت در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی. فرهنگ و ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی، 6 (3)، ص421-429.
سازمان تأمین اجتماعی (1393). تأمین اجتماعی در یک نگاه. اداره کل روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی.
عطااللهی، سجاد، شیخ موحد، مهدی (1399). نقش و جایگاه نظارت بر سازمان تأمین اجتماعی در حقوق اساسی ایران. پنجمین همایش بین المللی فقه و حقوق، وکالت و علوم اجتماعی.
کشتکار، مهران، حاتمی، حمیدرضا (1394). الگوی مفهومی مشارکت سازمان یافته مردمی برای تحقق استحکام ساخت درونی قدرت نظام. مطالعات راهبردی بسیج، 18(69)، ص40-69.
محمدزاده بنی طرفی، مهدی (1401). جهاد تبیین و نقش حلقههای میانی در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی. فصلنامه علمی جامعهشناسی سیاسی انقلاب اسلامی، 3 (4)، ص117-135.
مرکز پژوهشهای مجلس (1383). قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. شماره مسلسل94018، تاریخ انتشار21/۰۲/1383. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/94018
مرکز پژوهشهای مجلس (1401). بیمههای اجتماعی در قانون اساسی. معاونت پژوهش پژوهشهای فرهنگی – اجتماعی، مطالعات اجتماعی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. شماره مسلسل18220، تاریخ انتشار26/۰۲/1401.https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1744169
موسوی، سید محمدرضا (1399). «علل وقوع انقلاب اسلامی ایران، چرایی و چگونگی». فصلنامه جامعهشناسی انقلاب اسلامی، 1 (1)، ص1-15.
میرسپاسی، ناصر، باقرزاده، محمدرضا (1386). آسیبشناسی نظام پاسخگویی در سازمانهای دولتی. فصلنامه پژوهشگر، 3 (2)، ص1-20.
میری، مسلم، بلاغی اینالو (1398). نظارت قضایی بر عملکرد سازمان تأمین اجتماعی. فصلنامه تأمین اجتماعی، 14 (53)، ص18-39.
نیکزاد، بهروز، حاج علیان، فرشاد، جهانگیرفرد، مجید (1399). طراحی الگوی سیستمی حکمرانی خوب در سازمان تأمین اجتماعی. فصلنامه علمی جامعهشناسی سیاسی ایران، 3 (4)، ص3390-3414.
References Amin Rashti, N.; & Ghorbani V.C. (2013). The role of the social security system on human development in Iran. Quarterly Journal of Economic Sciences, 7 (23), 112-82. [In Persian]. Amiri, M. , Mahmoodi, V. , raghfar, H. & Parvandi, Y. (2017). Theoretical-Comparative study of social security systems: Tracing development path for Iran’s three-layers social security system. Iranian Journal of Public Policy, 2(4), 9-28. doi: 10.22059/ppolicy.2017.60821. [In Persian]. Amirpour, A.; Fallahzadeh, A.; Barzegar, A.; & Najafikhah, M. (2019). The function of tripartism in social security and its role in the development of good governance indicators. Quarterly Journal of Political Science, 14 (48). 157-179. [In Persian]. Attollahi, S.; Sheikh Movahed, M. (2019). The role and status of supervision over the Social Security Organization in Iran’s fundamental rights. The Fifth International Conference on Jurisprudence and Law, Advocacy and Social Sciences. https://civilica.com/doc/1259745/ [In Persian]. Bahrami, M. (2022). Middle links of the operational model of Islamic state building. Specialized scientific quarterly journal of Farhang Pahooseh. 48, 143-190. doi: 10.22081/fpq.2022.73393. [In Persian]. Chatrchi, N. and Tabari, M. (2018). Designing a succession management system in the Social Security Organization (Case Study: Social Security Department of the West of Tehran). Social Security Journal, 14(3), 157-185.[In Persian]. Corbin, J. and Strauss, A. (2014) Basics of Qualitative Research. 3rd Edition, Sage, Thousand Oaks. Dahleez, K.A.(2015). Examining the Relationship between Internal Service Quality and Customer Service Quality in Academic Institutions in Gaza Strip. IUG Journal of Economics and Business Studies, 23(2), 1-17. DOI:10.12816/0013459 Dorner, J. (2017). A self –concept Measure of Personality Growth: self-concept Maturity (SCM). Development,Validation, and Age Effects.A thesis for the degree of doctor of Philosophy in Psychology, International University Bremen, 40(12), 1649-1660. Eslami, R. and froomand, L. (2011). The Impact of Privatization on Good Governance. Basic Rights, 8(15), 1-38. [In Persian]. Gali, Y. and Schechter, C. (2020), NGO involvement in education policy: principals’ voices, International Journal of Educational Management, 34(10), 1509-1525. Hanaysha, J. (2016). Testing the effects of employee engagement, work environment, and organizational learning on organizational commitment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 229, 289-297. DOI:10.1016/j.sbspro.2016.07.139 Hoseini, Amir, Soleymani, Mohammad.(2025) Pathology of the Role of Companies in the Arbaeen Ritual; Application of the Fuzzy Delphi Method. Ma`rifat-e Eghtesad-e Islami, 15(2), 257-272 https://doi.org/10.22034/marefateeqtesadi.2025.5001410. [In Persian]. ISNA News Agency (2022). Achieving the goals of social security policies requires fundamental changes in current laws, Sunday / 25 May 2022 / 13:34, News Code: 1401020401692. https://www.isna.ir/news/1401020401692. [In Persian]. Keshtkar, Mehran; Hatami, Hamidreza (2015). Conceptual model of organized popular participation to realize the strength of the internal structure of the system’s power. Basij Strategic Studies, 18(69), 69-40. [In Persian]. Miri, M. and Bolaghi Inaluo, A. (2019). The Judicial Supervision of the Performance of the Social Security Organization. Social Security Journal, 15(4), 17-37. [In Persian]. Mirsapasi, N., and Bagherzadeh, M.R. (2007). Pathology of the Accountability System in Government Organizations. Journal of Industrial Strategic Management, 3(2), 1-20. [In Persian]. Mohamadzadeh, M. (2023). Explanation Jihad and the role of middle circles in realizing the statement of the second step of the Islamic Revolution. scientific journal Political Sociology of the Islamic Revolution, 3(4), 117-135. [In Persian]. Mousavi, S. M. (2020). Causes of the Islamic Revolution of Iran; Why and how. scientific journal Political Sociology of the Islamic Revolution, 1(1), 27-49. [In Persian]. Nikzad, B.; Haj Alian, F.; Jahangirfard, M. (2019). Designing a System Model of Good Governance in the Social Security Organization. Iranian Quarterly Journal of Political Sociology, 3 (4), 3414-3390. [In Persian]. Rabiei, S., & Siavashi, M. (2023). The conceptual formulation of middle circles based on the experience of the Islamic Republic of Iran. State Studies of Contemporary Iran, 8(4), 133-171. [In Persian]. Raoofi A, Takian A, Haghighi H, Khanjankhani K., Olyaeemanesh A., Mohammadi E. (2022). Health Policies in the Statement of the Second Step of the Islamic Revolution. Iran J Cult Health Promot, 6 (3), 421-429. [In Persian] Research Center of the Islamic Consultative Assembly (2004). Law on the Structure of the Comprehensive Welfare and Social Security System. Research Center of the Islamic Consultative Assembly. Serial number 94018, publication date 21/02/2022. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/94018. [In Persian]. Research Center of the Islamic Consultative Assembly (2022). Social Insurance in the Constitution. Deputy for Cultural-Social Research and Social Studies, Research Center of the Islamic Consultative Assembly. Serial number 18220, publication date 26/02/2022. https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1744169. [In Persian]. Salinasa, A & Schinzanoa, G. (2019). The factors of the bank customer (dis) loyalty in portfolio choices, Procedia Economics and Finance, 17 (5): 192 – 201. Social Security Organization (2014). Social Security at a Glance. Public Relations Department of the Social Security Organization. https://students.tamin.ir/news/item/10622. [In Persian]. Tavakolian, H. , Sarem, M. , Taherpoor, J. and Abdollah Milani, M. (2020). Simulating Social Security Flow of Funds Based on an Overlapping Generation Model. Economics Research, 20(78), 1-61. doi: 10.22054/joer.2020.12360. [In Persian]. Wider, Walton and Tan, Foong Ping and Tan, Yen Ping and Lin, Jiaming and Fauzi, Muhammad Ashraf and Wong, Ling Shing and Tanucan, Jem Cloyd M. and Hossain, Syed Far Abid (2024) Service quality (SERVQUAL) model in private higher education institutions: a bibliometric analysis of past, present, and future prospects. Social Sciences and Humanities Open, 9 (100805). 1-10. https://doi.org/10.1016/j.ssaho.2024.100805. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 121 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 65 |
||