تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 305 |
تعداد مقالات | 2,290 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,467,873 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,833,307 |
بازاندیشی در الگوی توزیع در اقتصاد ایران با تأکید بر دیدگاه شهید صدر | ||
جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی | ||
دوره 22، شماره 46، تیر 1404، صفحه 89-114 اصل مقاله (704.51 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/iee.2025.11006.2517 | ||
نویسنده | ||
محمد پارسائیان* | ||
عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده گسترده مقدمه و اهداف: اقتصاد اسلامی با تکیه بر مبانی توحیدی، عدالتمحور و کاراییمدار، الگویی متمایز از مکاتب اقتصادی متعارف ارائه میدهد که در آن «توزیع» نه یک فرآیند پس از تولید، بلکه نقطه آغاز ساماندهی نظام اقتصادی محسوب میشود. در این چهارچوب، نظریه سهمرحلهای شهید محمدباقر صدر جایگاهی ویژه دارد؛ زیرا توزیع را به سه سطح پیشاتولیدی، پساتولیدی و بازتوزیعی تقسیم کرده و بر اهمیت توزیع پیشاتولیدی (نحوه تملک و بهرهبرداری از منابع طبیعی و عمومی) بهعنوان زیربنای عدالت اقتصادی تأکید میکند. در مقابل، مکاتب رایج اقتصادی، بهویژه نئوکلاسیک، مالکیت اولیه را امری مفروض دانسته و تمرکز خود را بر توزیع پس از تولید یا اصلاح پیامدهای آن از طریق بازتوزیع گذاشتهاند. این رویکردها، هرچند ابزارهایی برای کاهش نابرابری پیشنهاد کردهاند، اما بهدلیل بیتوجهی به مشروعیت و عدالت در خاستگاه مالکیت منابع، زمینه بازتولید نابرابریهای ساختاری را فراهم کردهاند. مسئله اصلی مقاله حاضر این است که آیا میتوان با اتکا به مبانی نظری و فقهی شهید صدر، الگوی عادلانهای برای اصلاح ساختار اقتصادی ایران ارائه داد که از سطح تملک منابع آغاز شود و نابرابریهای ریشهای را از مبدأ مهار کند؟ اهمیت این پرسش در شرایطی دوچندان میشود که اقتصاد ایران در دهههای اخیر با چالشهایی مانند تمرکز رانتی منابع، نابرابری فرصتها، انحصار نهادی، ضعف شفافیت در تخصیص منابع، ناکارآمدی نظام مالیاتی و کمرنگ بودن ابزارهای اصیل اقتصاد اسلامی همچون زکات، خمس و وقف در ساختار اقتصادی مواجه بوده است. این پژوهش با هدف بازاندیشی در الگوی توزیع منابع و فرصتها، شناسایی آسیبهای ساختار موجود، و ارائه راهکارهای اصلاحی مبتنی بر نظریه شهید صدر، تلاش دارد راهبردهایی عملیاتی برای گذار به نظامی عادلانه، شفاف و کارآمد پیشنهاد دهد که همسو با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و آموزههای اقتصاد اسلامی باشد. روش: این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی بهره میگیرد و بعد از واکاوی مبانی نظری و فقهی توزیع در اقتصاد اسلامی، بهویژه در چهارچوب نظریه سهمرحلهای شهید صدر، با رویکردی انتقادی-مقایسهای به بررسی ساختار توزیع در اقتصاد ایران پرداخته است. دادههای تحقیق از دو منبع اصلی استخراج شدهاند: بخش نخست، منابع اسلامی شامل قرآن کریم، روایات معصومان، آثار فقهی-اقتصادی بهویژه «اقتصادنا»ی شهید صدر میشود. بخش دوم، مطالعات علمی و گزارشهای رسمی درباره ساختار اقتصادی ایران شامل قوانین و مقررات، اسناد مرکز پژوهشهای مجلس، گزارشهای دیوان محاسبات، دادههای بانک مرکزی و پژوهشهای دانشگاهی داخلی و بینالمللی در حوزه عدالت توزیعی و نظام مالکیت منابع است. در مرحله نخست، مبانی نظری اقتصاد اسلامی و دیدگاه مکاتب اقتصادی رایج درباره توزیع و مالکیت منابع بررسی و مقایسه شده است تا تفاوتهای بنیادین رویکردها آشکار شود. سپس، چهارچوب نظری شهید صدر با تأکید بر مرحله پیشاتولیدی توزیع، تبیین و مؤلفههای کلیدی آن شامل معیار کار، حیازت مشروع، نیاز، منع انحصار، و برابری فرصتها شناسایی شده است. در ادامه، ساختار توزیعی اقتصاد ایران در چهار بُعد توزیع پیشاتولیدی، نابرابری فرصتها، بازتوزیع، و ساختار بازار آسیبشناسی شده و مواردی همچون تمرکز رانتی منابع، انحصار نهادی، توزیع ناعادلانه اعتبارات، رانت اطلاعاتی و ناکارآمدی نظام مالیاتی تحلیل شده است. در مرحله نهایی، با استفاده از تحلیل تطبیقی میان وضعیت موجود و الگوی مطلوب براساس نظریه شهید صدر، مجموعهای از راهکارهای اصلاحی طراحی شده که هم جنبه فقهی-نظری دارد و هم قابلیت اجرایی و سیاستی در سطح ملی. این راهکارها بر بازنگری در نظام مالکیت منابع عمومی، یکپارچهسازی ابزارهای شرعی و مالیاتهای متعارف، شفافسازی تخصیص منابع و فرصتها، و ایجاد سازوکارهای ضدانحصار و عدالتمحور تمرکز دارد. نتایج: یافتههای تحقیق نشان میدهد که بخش عمدهای از نابرابریهای اقتصادی و ناکارآمدیهای ساختاری در اقتصاد ایران ناشی از ضعف در توزیع پیشاتولیدی است؛ یعنی در همان مرحلهای که مالکیت و بهرهبرداری از منابع طبیعی، فرصتهای اقتصادی و اطلاعات کلیدی شکل میگیرد. باوجود تأکید قانون اساسی بر مالکیت عمومی انفال و ضرورت عدالت منطقهای در بهرهبرداری از منابع، در عمل روندهایی شکل گرفته که به تمرکز رانتی منابع در دست گروههای محدود، اعطای امتیازات انحصاری، و محرومیت مناطق کمتر توسعهیافته انجامیده است. این وضعیت نهتنها با مبانی اقتصاد اسلامی در تعارض است، بلکه کارایی اقتصادی را نیز کاهش داده و مانع رشد متوازن و پایدار شده است. تحلیل دادهها نشان میدهد که رانتهای نهادی در حوزههایی مانند معادن، انرژی، زمین و اعتبارات بانکی، همراه با رانت اطلاعاتی در بازار سرمایه و تصمیمگیریهای کلان اقتصادی، فرصتهای برابر را مخدوش کرده و زمینهساز انحصار، تبعیض و فساد اقتصادی شدهاند. همچنین، نظام مالیاتی کشور بهجای ایفای نقش تعدیلکننده نابرابری، درعمل، به سمت فشار بر گروههای با درآمد ثابت متمایل بوده و بخش قابلتوجهی از درآمدها و ثروتهای بزرگ از شمول مالیات مؤثر خارج ماندهاند. نتایج نشان میدهد ابزارهای اصیل اقتصاد اسلامی همچون زکات، خمس، وقف و صدقات، جایگاه نظاممند و اثرگذاری در ساختار اقتصادی ندارند و حتی در مرحله بازتوزیع نیز بهطورکامل با نظام مالیاتی و سیاستهای حمایتی هماهنگ نشدهاند. این کمبودها باعث شده که سیاستهای بازتوزیعی نیز نتوانند بهطور پایدار نابرابری را کاهش دهند. براساس یافتهها، اجرای اصول نظریه شهید صدر در مرحله پیشاتولیدی، به همراه بازمهندسی ساختار مالیاتی و شفافسازی سازوکارهای تخصیص منابع، میتواند بهصورت همزمان عدالت و کارایی اقتصادی را ارتقا دهد. بحث و نتیجهگیری: بحث این پژوهش بر یک گزاره محوری استوار است: تا زمانی که عدالت اقتصادی از مرحله پیشاتولیدی توزیع آغاز نشود، هیچ سیاست بازتوزیعی یا اصلاح پساتولیدی قادر نخواهد بود نابرابریهای ساختاری را بهصورت پایدار برطرف کند. تجربه اقتصاد ایران در دهههای اخیر نشان میدهد که اتکای صرف به سیاستهای حمایتی و یارانهای، بدون بازنگری در نحوه تملک و تخصیص منابع اولیه، تنها مسکّنهای موقتی بوده و حتی گاه خود به بازتولید رانت و فساد انجامیده است. الگوی سهمرحلهای شهید صدر، با تأکید بر «مالکیت مشروع»، «کار بهعنوان معیار اصلی حق بهرهبرداری»، و «توجه به نیاز در کنار کار»، چهارچوبی فراهم میکند که میتواند همزمان به عدالت و کارایی پاسخ دهد. این رویکرد در تضاد با منطق سرمایهداری است که مالکیت خصوصی بر منابع طبیعی را مفروض و غیرقابلپرسش میداند. درعمل، اجرای این الگو مستلزم اصلاح قوانین و رویههای مالکیت عمومی، ایجاد سازوکارهای شفاف برای بهرهبرداری از انفال و منابع ملی، و حذف انحصارات نهادی و اطلاعاتی است. نتایج تحقیق نشان میدهد در حوزه منابع طبیعی، واگذاریهای غیرشفاف، امتیازات رانتی و بیتوجهی به ظرفیتهای منطقهای، موجب محرومیت مناطق دارای منابع و شکلگیری شکافهای عمیق اقتصادی شده است. همچنین، فقدان یکپارچگی بین ابزارهای مالیاتی و ابزارهای شرعی همچون زکات و خمس، کارایی نظام بازتوزیعی را کاهش داده است. پیشنهاد اصلی این پژوهش، عبور از سیاستهای جزیرهای و حرکت به سمت یک بسته سیاستی جامع عدالتمحور است که شامل بازمهندسی ساختار مالکیت، یکپارچهسازی ابزارهای شرعی و مالیاتی، شفافیت در تخصیص منابع، و ایجاد نظام نظارت عمومی است. تنها در چنین چهارچوبی میتوان انتظار داشت که عدالت اقتصادی، از مرحله آغازین شکلگیری مالکیت تا مراحل پایانی توزیع درآمد، بهصورت یکپارچه محقق شود. تقدیر و تشکر: از استادان گرانقدر حوزه اقتصاد اسلامی کمال تشکر را دارم که با معرفی و تبیین مبانی و نظریات این مکتب علمی بهویژه اندیشههای عمیق و نوآورانه شهید آیتالله سیدمحمدباقر صدر نقش مهمی در شکلگیری نگرش پژوهشی این مقاله ایفا کردند. همچنین، از همه استادانی سپاسگزاری میکنم که با نقدها و پیشنهادهای خود مسیر تکمیل این کار علمی را هموار کردند. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتصاد اسلامی؛ الگوی توزیع؛ شهید صدر؛ توزیع قبل از تولید؛ منابع طبیعی؛ ساختار اقتصادی ایران | ||
مراجع | ||
* قرآن کریم.
* نهجالبلاغه (للصبحی صالح)، شریف الرضی، محمد بن حسین (1414ق)، چاپ اول، قم: انتشارات هجرت.
امینی، حسینعلی، راعی، مسعود، و توکلی، احمدرضا (۱۳۹۷). واکاوی رویکرد حکومتی به خمس و زکات. مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ۱۰(۱۹)، ۳۷-۶۴.
https://doi.org/10.22075/feqh.2018.13072.1325
ایرنا (۱۴۰۱). عملکرد وزارت صمت در بخش معدن؛ از شفافسازی فرآیندها تا واگذاری ۵۳۰۰ معدن متروکه. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران. بازیابیشده از:
https://www.irna.ir/news/84944587/
بانک مرکزی (۱۴۰۴، ۲۰ فروردین). پرداخت ۷ هزار و ۶۶۴ همت تسهیلات توسط شبکه بانکی. بازیابیشده از:
https://cbi.ir/showitem/32059.aspx
پیغامی، عادل، سرآبادانی تفرشی، حسین، و ایزدبخش، حمید (۱۳۹۴). بازخوانی نظریه شهید صدر در الگوی فقهی توزیع درآمد میان عوامل تولید براساس نظریه «عاملیت». معرفت اقتصاد اسلامی، ۱۲(۶)، ۵-۲۲.
تفضلی، فریدون (۱۳۷۲). تاریخ عقاید اقتصادی. تهران: نشر نی.
حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۱۲ق). وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة. چاپ دوم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
حسنی قرهتپه، مجتبی، مجاهدی موخر، محمدمهدی، نوراحمدی، محمدجواد، سیدنورانی، سیدمحمدرضا، و خورسندی، مرتضی (۱۴۰۲). واکاوی تطبیقی-انتقادی نظریه توزیع شهید صدر و اندیشمندان اقتصاد کلاسیک و نئوکلاسیک؛ رهیافتی ریاضی در چهارچوب الگوی نسلهای تداخلی؛ (دلالتهای راهبردی برای اقتصاد ایران). جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی۲۰(۴۰)، 22-191.
https://doi.org/10.30471/iee.2024.10010.2398
حسنی قرهتپه، مجتبی، مجاهدی موخر، محمدمهدی، نوراحمدی، محمدجواد، سید نورانی، سیدمحمدرضا و خورسندی، مرتضی. (1402). واکاوی تطبیقی ـ انتقادی نظریه توزیع شهید صدر و اندیشمندان اقتصاد کلاسیک و نئوکلاسیک؛ رهیافتی ریاضی در چارچوب الگوی نسلهای تداخلی؛ (دلالتهای راهبردی برای اقتصاد ایران). جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی، 20(40)، 191-222.
doi: 10.30471/iee.2024.10010.2398
دادگر، یدالله (۱۳۸۳). تاریخ تحولات اندیشه اقتصادی. قم: انتشارات دانشگاه مفید.
دیوان محاسبات کشور (۱۳۹۹). گزارش تفریغ بودجه سالانه حسابرسی ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداختی به واردکنندگان کالاهای اساسی و غیر اساسی سال ۱۳۹۷. بازیابیشده از:
https://www.mizanonline.ir/002ZLQ
رجایی، سیدمحمدکاظم (۱۳۸۹). ویژگیهای بازار اسلامی در نظریه و عمل. معرفت اقتصادی، ۲(۱)، ۱-۲۴.
رضایی، مجید (۱۳۸۴). آثار برخی قواعد فقهی بر بازار کار. اقتصاد اسلامی، ۵(۱۸)، ۶۳-۸۷.
روزدار، اکرم، رجبی، مصطفی، و کریمی، فرزاد (۱۴۰۳). اثرات رانت ناشی از وفور منابع طبیعی، اقتصاد سایه و شاخص توسعه انسانی بر نابرابری درآمدی: تحلیل بین کشوری. پژوهشنامه بازرگانی، ۲۸(۱۱۰)، ۲۹-۵۶.
https://doi.org/10.22034/ijts.2024.2015888.3920
زاهدی وفا، محمدهادی و پیغامی، عادل. (1388). پول و زمان در نظریه توزیع اقتصاد اسلامی. مطالعات اقتصاد اسلامی، 2(1)، 5-37.
doi: 10.30497/ies.2009.1067
شعبانی، احمد، و کاشیان، عبدالمحمد (۱۳۹۵). طراحی سازوکار ورود خمس و زکات به نظام مالیاتی ایران و آثار بالقوه اقتصادی آن. مطالعات اقتصاد اسلامی، ۸(۲)، ۳۹-۷۴.
https://doi.org/10.30497/ies.2016.1798
صدر، سیدمحمدباقر (۱۳۹۳). اقتصاد ما، ترجمه محمد برهانی و سیدابوالقاسم حسینی ژرفا. قم: پژوهشگاه علمی تخصصی شهید صدر.
صدر، سیدمحمدباقر (۱۳۹۴). اسلام راهبر زندگی، مکتب اسلام، رسالت ما، ترجمه مهدی زندیه. قم: دارالصدر.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۳۷۴). تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
عاملی، سیداحمد (۱۳۹۲). اصل مساوات و اصول الگوی اسلامی نظام توزیع. پژوهشهای اجتماعی اسلامی، ۱۹(۹۸)، ۶۳-۹۰.
عسکری، محمدمهدی، و محمدیپور، احمد (۱۳۹۹). نقش زکات در توازن اجتماعی و رشد اقتصادی ایران با استفاده از مدل تصادفی زکات طی سالهای ۱۳۷۸-۱۳۹۶. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی، ۱۷(۳۳)، ۹-۳۴.
https://doi.org/10.30471/iee.2020.5499.1776
عیوضی، احیاء. (1398). چگونگیتوزیع تابعی درآمد در اقتصاد متعارف ونظرات شهیدصدر. پژوهشنامه اقتصادی، 19(72)، 237-263. doi: 10.22054/joer.2019.10160
فراهانیفرد، سعید (۱۳۹۶). کارکرد اقتصادی دین اسلام (توزیع ثروت و درآمد). قبسات، ۲۲(۸۶)، ۱۰۳-۱۲۸.
قاسمی بنابری، حمیدرضا، گودرزی، انسیه، موسوی، زینب، و محمدرضائی اردکانی، مهشید (۱۴۰۳). شاخصهای عدالتمحوری در نظام مالیاتی مبتنی بر قوانین مالیاتهای مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده. پژوهشنامه مالیات، ۳۲(۶۲)، ۱۸۲-۲۱۱.
قدیریاصل، باقر (۱۳۶۴). سیر اندیشه اقتصادی. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
کرمی، محمدحسین. (1389). توزیع درآمد حاصل از فرآیند تولید از نظر نئوکلاسیک ها و برخی اندیشمندان اسلامی. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی، 7(14)، 153-169.
مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹، ۳۰ اردیبهشت). متن کامل گزارش تحقیق و تفحص مجلس از عملکرد سایپا و ایرانخودرو. خبرگزاری مهر. بازیابیشده از:
https://www.mehrnews.com/xRV2r
محمدخانی، جواد، اکبری مقدم، بیتاله، و فخرحسینی، سیدفخرالدین (۱۴۰۳). تأثیر برخی سیاستهای اقتصادی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران با تأکید بر نقش زکات؛ یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نئوکینزی. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی، ۲۱(۴۴)، ۱-۲۸.
doi:10.30471/iee.2025.10418.2449
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۴، ۵ بهمن). انحصار فولاد در بورس فلزات تهران. بازیابیشده از:
https://rc.majlis.ir/fa/news/show/764477
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۰ الف). بررسی وضعیت معادن کشور و چالشهای واگذاری بهرهبرداری آنها به بخش غیردولتی (گزارش تقنینی شماره مسلسل ۱۷۷۶۲). بازیابیشده از:
https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1674962
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۰ ب). آسیبشناسی نظام تأمین و توزیع کالا و خدمات در ایران (گزارش تقنینی شماره مسلسل ۱۷۴۹۹). بازیابیشده از:
https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1656724
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۱، ۲۳ آذر). گزارشهای کارشناسی مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) (گزارش تقنینی شماره مسلسل ۱۸۵۹۰). بازیابیشده از:
https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1754397
میرجمالی مهرآبادی، منیرالسادات، نجفیزاده، زنجیردار، غفاری آشتیانی، پیمان. (1401). بررسی تأثیر ساختار بازار و اطلاعات نامتقارن بر عملکرد شرکتهای فعالِ بورس اوراق بهادار تهران در یک مدل پویا. اقتصاد مالی، 16(60)، 93-120.
میرشفیعی خوانساری، فضلالله (۱۳۷۴). محصل الکلام. قم: دارالکتاب.
نجفی، محمدحسن (۱۳۶۷). جواهر الکلام. چاپ سوم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
ندری، کامران، و قلیچ، وهاب (۱۳۸۸). جستاری پیرامون معیارها و چهارچوب نظام توزیع درآمد در اقتصاد اسلامی. مطالعات اقتصاد اسلامی، ۲(۱)، ۱۵۵-۱۸۲.
https://doi.org/10.30497/ies.2009.1072
نوراحمدی، محمدجواد (۱۳۹۲). مالکیت، عدالت و رشد در تحول اندیشههای اقتصادی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقj.
یوسفی، احمدعلی، کریمی، علی اکبر و فراهانی فرد، سعید. (1397). توزیع عادلانه انفال و منابع عمومی (مطالعه موردی هدفمندی یارانهها).
References Alvarado, R., Tillaguango, B., López-Sánchez, M., Ponce, P., & Işık, C. (2021). Heterogeneous impact of natural resources on income inequality: The role of the shadow economy and human capital index. Economic Analysis and Policy, 69, 690–704. https://doi.org/10.1016/j.eap.2020.12.002 Amin, H., & Shaikh, I. M. (2025). Zakat al-mustaghallat for Malaysian landlords of residential properties. Amini, H., Raee, M., & Tavakkoli, A. (2018). Governmental approach to Khums and Zakat. *Journal of Islamic Jurisprudence and Law Studies / Faṣlnāmah-i ̒Ulūm-i Fiqh va Ḥuqūq, 10*(19), 37–64. https://doi.org/10.22075/feqh.2018.13072.1325 [In Persian]. Arwani, A., & Priyadi, U. (2024). The role and contribution of the new institutional economics in economic system performance. Jurnal Simki Economic, 7(1), 271–288. Atkinson, A., & Bourguignon, F. (Eds.). (2000). Handbook of income distribution (Vol. 1). Elsevier. Bank Markazi Jomhuri Eslami Iran. (2025, April 8). Payment of 7,664 trillion IRR facilities by the banking network. https://cbi.ir/showitem/32059.aspx [In Persian]. Bayazidnejad, M., Sharifi, A., & Farkish, H. (2024). Identifying the capacities for implementing good governance in Iran’s customs system. *Legal Studies in Digital Age / Muṭāliʻāt-i Ḥuqūqī dar Dawrah-i Raqamī, 3*(3), 59–76 [In Persian]. Bhattacharya, P. C. (2011). Informal sector, income inequality and economic development. Economic Modelling, 28(3), 820–830. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2010.10.001 Coady, D., Flamini, V., & Sears, L. (2015). The unequal benefits of fuel subsidies revisited: Evidence for developing countries (IMF Working Paper No. 15/250). International Monetary Fund. https://doi.org/10.5089/9781513514270.001 Dizaji, S. F., & Farzanegan, M. R. (2014). Distributional consequences of natural resource rents in Iran (CESifo Working Paper Series, No. 4824). ifo Institute. Enami, A., Lustig, N., & Taqdiri, A. (2019). Fiscal policy, inequality, and poverty in Iran: Assessing the impact and effectiveness of taxes and transfers. Middle East Development Journal, 11(1), 49–74. https://doi.org/10.1080/17938120.2019.1602501 Extractive Industries Transparency Initiative. (2023). The EITI Standard 2023. https://eiti.org/eiti-standard Eyvazi, A. (2020). Functional income distribution in conventional economics and Martyr Sadr’s views. *Journal of Economic Research / Pazhūhishnāmah-i Iqtiṣādī, 19*(72), 237–263. https://doi.org/10.22054/joer.2019.10160 [In Persian]. Farahani-Fard, S. (2017). Economic function of Islam (distribution of wealth and income). Qabasat, 22(86), 103–128. https://qabasat.iict.ac.ir/article_30426.html [In Persian]. Gerber, J. D., Lieberherr, E., & Knoepfel, P. (2020). Governing contemporary commons: The institutional resource regime in dialogue with other policy frameworks. Environmental Science & Policy, 112, 155–163. https://doi.org/10.1016/j.envsci.2020.06.014 Ghasemi Banaberi, H., Goodarzi, A., Mousavi, Z., & Mohammadrezaei, M. (2024). Justice-based indices in the tax system based on direct tax laws and value added tax. *Tax Research Journal / Nashriyah-i Pizhūhishhā-yi Mālīyātī, 32*(62), 182–211 [In Persian]. Hajat, M. G. (2024). Examination of the welfare indices of Iran’s border and central regions from the perspective of spatial justice. *Regional Statistics / Āmār-i Manṭaqah-ʼī, 14*(5), 945–969 [In Persian]. Hasani Qarah Tapeh, M., Mojtahedi Mokher, M. M., Nourahmadi, M. J., Seyyed Nourani, S. M. R., & Khorsandi, M. (2024). Comparative-analytical analysis of Sadr’s distribution theory and classical/neoclassical economists: Mathematical approach in overlapping generations model. *Islamic Economics Essays / Maqālāt-i Iqtiṣād-i Islāmī, 20*(40), 191–222. https://doi.org/10.30471/iee.2024.10010.2398 [In Persian]. Karami, M. H. (2010). Income distribution from production processes in neoclassical economics and selected Islamic thinkers. *Islamic Economics Essays / Maqālāt-i Iqtiṣād-i Islāmī, 7*(14), 153–169 [In Persian]. Majles Shoraye Eslami. (2020, May 19). Full report of the Parliament’s investigation on the performance of SAIPA and Iran Khodro. Mehr News Agency. https://www.mehrnews.com/xRV2r [In Persian]. Markazi Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (2005, January 25). Steel monopoly in Tehran Metal Exchange. https://rc.majlis.ir/fa/news/show/764477 [In Persian]. Markazi Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (2021). Pathology of the supply and distribution system of goods and services in Iran (Legislative Report No. 17499). https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1656724 [In Persian]. Markazi Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (2021). Status of mines in Iran and challenges of privatizing their exploitation (Legislative Report No. 17762). https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1674962 [In Persian]. Markazi Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (2022). Capital gains tax reports (Legislative Report No. 18590). https://rc.majlis.ir/fa/report/show/1754397 [In Persian]. Mirjamali Mehrabadi, M., Najafizadeh, A., Zanjirdar, M., & Ghafari Ashtiani, P. (2022). Investigating the effect of market structure and asymmetric information on the performance of firms listed on the Tehran Stock Exchange in a dynamic model. *Financial Economics / Iqtiṣād-i Mālī, 16*(60), 93–120 [In Persian]. Mojtahedi Ameli, S. A. (2013). The principle of equality and principles of the Islamic distribution model. *Islamic Social Studies / Muṭālaʻāt-i Ijtimāʻī-i Islāmī, 19*(98), 63–90. https://iss.razavi.ac.ir/article_816.html [In Persian]. Muhammad, A. A., Hussaini, H. A., & Ardo, A. M. (2024). Reviving zakat and waqf institutions for sustainable community development in Gombe State, Nigeria. Indonesian Journal for Islamic Studies, 2(2), 47–54. Naderi, K., & Qelich, V. (2009). An inquiry into criteria and framework of income distribution in Islamic economics. *Islamic Economic Studies / Muṭāliʻāt-i Iqtiṣād-i Islāmī, 2*(1), 155–182. https://doi.org/10.30497/ies.2009.1072 [In Persian]. OECD. (2018). The role and design of net wealth taxes in the OECD. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264290303-en OECD. (2020). Fair pricing in essential goods markets. https://www.oecd.org/competition/fair-pricing-in-essential-goods-markets.htm OECD. (2022). Due process in competition law enforcement: The new OECD recommendation on transparency and procedural fairness in competition law enforcement. https://www.competitionpolicyinternational.com/wp-content/uploads/2022/02/OECD-Column-February-2022-2-Full.pdf Palley, T. I. (2004). From Keynesianism to neoliberalism: Shifting paradigms in economics. Foreign Policy in Focus. Pigou, A. C. (1920). The economics of welfare. Macmillan. Rawls, J. (1971). A theory of justice. Harvard University Press. Razayi, M. (2005). Effects of certain jurisprudential rules on the labor market. *Islamic Economics / Iqtiṣād-i Islāmī, 5*(18), 63–87 [In Persian]. Resource Governance Institute. (2015). Natural resource governance: National strategies to maximize the benefits of natural resources (NRGI Reader). https://resourcegovernance.org/sites/default/files/documents/nrgi_readers_compilation.pdf Roozdar, A., Rajabi, M., & Karimi, F. (2024). Effects of natural resource rent, shadow economy, and human development index on income inequality: Cross-country analysis. *Business Research Quarterly / Faṣlnāmah-i Taḥqīqāt-i Ḥisābdārī va Mālī, 28*(110), 29–56. https://doi.org/10.22034/ijts.2024.2015888.3920 [In Persian]. Sabzian, H., Aliahmadi, A., Azar, A., & Mirzaee, M. (2018). Economic inequality and Islamic charity: An exploratory agent-based modeling approach. arXiv. https://arxiv.org/abs/1804.09284
Sadr, S. M. B. (2014). Islam: The leader of life / Islām Rāhbarmīʹ-i Zindagī (M. Zandieh, Trans.). Dar al-Sadr. [In Persian]. Sandmo, A. (2013). The principal problem in political economy: Income distribution in the history of economic thought. Department of Economics, Norwegian School of Economics. Shabani, A., & Kashian, A. (2016). Designing a mechanism for integrating khums and zakat into Iran’s tax system and its potential economic effects. *Islamic Economic Studies / Muṭāliʻāt-i Iqtiṣād-i Islāmī, 8*(2), 39–74. https://doi.org/10.30497/ies.2016.1798 [In Persian]. Yousefi, A. A., Karimi, A. A., & Farahani Fard, S. (2018). Fair distribution of anfāl and public resources: A case study of targeted subsidies in Iran. [In Persian]. Zahedi Vafa, M. H., & Peighami, A. (2009). Money and time in the distribution theory of Islamic economics. *Islamic Economic Studies / Muṭāliʻāt-i Iqtiṣād-i Islāmī, 2*(1), 5–37. https://doi.org/10.30497/ies.2009.1067 [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 182 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 54 |