تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 274 |
تعداد مقالات | 2,067 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,234,128 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,927,420 |
از اخلاق اجتماعی عرفی تا اخلاق اجتماعی الهی: مقایمقایسهی نظریهی اخلاقی دورکیم با نظام اخلاقی در سوره نساء | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آذر 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2023.8165.1813 | ||
نویسندگان | ||
مطهره وطنی1؛ زهره اخوان مقدم2؛ محسن صبوریان* 3 | ||
1کارشناسی ارشد تفسیر قرآن از دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم | ||
2دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکدۀ تهران | ||
3علوم اجتماعی اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
نظم در جامعه، منوط به وجود قواعد و هنجارها، و تربیت افراد برای پایبندی به آن قواعد است. در اسلام، چنین قواعد و تربیتی، از سوی دین تدوین و به جامعه بشری ارائه شده است. با توجه به نیاز جامعه به انسان اخلاقی، در نبود روایت واحد و منسجمی از دین در جامعه مدرن، متفکرانی نظیر دورکیم تلاش کردهاند تا چارچوبی برای ساختن اخلاقی و اجتماعی کردن افراد منهای دین ارائه کنند. به توجه به نوعی اینهمانی جامعه و خدا در نگاه دورکیم، جامعه از سویی دارای قدرت و اعتبار تشریع قواعد و هنجارها است و از سویی تأکید بر قداست آن پشتوانهی تربیت اخلاقی افراد است. در مقابل و مبتنی بر قرآن کریم، انسان نمیتواند بدون قانون الهی و بدون رسولی که تبیین قانون و عدالت به او وابسته است، جامعهای اخلاقی بسازد. در این مقاله با استفاده از روش اسنادی و رویکرد تدبر سورهای، گزیدهای از ساختار معنایی و ارتباطی سوره نساء، دیدگاه قرآن را درباره نحوه پیادهسازی قانون در جامعهی ایمانی و التزام انسان به حقوق اجتماعی مورد بررسی قرار دادهایم و به مقایسه با رویکرد تربیتی دورکیم پرداختهایم. در دیدگاه دورکیم جامعه به جای خدا، اصناف شغلی به جای رسول خدا و نظم حقوق عرفی و مدنی جای نظام الهی را میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
امیل دورکیم؛ نظم اجتماعی؛ قانون الهی؛ اخلاق دینی؛ اخلاق مدنی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 76 |