پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات8
تعداد شماره‌ها310
تعداد مقالات2,313
تعداد مشاهده مقاله5,702,401
تعداد دریافت فایل اصل مقاله4,006,774
کرم اللهی, نعمت الله, مطهری فر, مهدی. (1402). بررسی مقایسه‎ای−انتقادی بنیان‎های اخلاق اقتصادی اسلام از دیدگاه ماکس وبر و شهید مطهری. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 15(29), 223-247. doi: 10.30471/soci.2023.8839.1822
نعمت الله کرم اللهی; مهدی مطهری فر. "بررسی مقایسه‎ای−انتقادی بنیان‎های اخلاق اقتصادی اسلام از دیدگاه ماکس وبر و شهید مطهری". جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 15, 29, 1402, 223-247. doi: 10.30471/soci.2023.8839.1822
کرم اللهی, نعمت الله, مطهری فر, مهدی. (1402). 'بررسی مقایسه‎ای−انتقادی بنیان‎های اخلاق اقتصادی اسلام از دیدگاه ماکس وبر و شهید مطهری', جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 15(29), pp. 223-247. doi: 10.30471/soci.2023.8839.1822
کرم اللهی, نعمت الله, مطهری فر, مهدی. بررسی مقایسه‎ای−انتقادی بنیان‎های اخلاق اقتصادی اسلام از دیدگاه ماکس وبر و شهید مطهری. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی, 1402; 15(29): 223-247. doi: 10.30471/soci.2023.8839.1822

بررسی مقایسه‎ای−انتقادی بنیان‎های اخلاق اقتصادی اسلام از دیدگاه ماکس وبر و شهید مطهری

فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی
مقاله 10، دوره 15، شماره 29، فروردین 1402، صفحه 223-247    اصل مقاله (1.76 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2023.8839.1822
نویسندگان
نعمت الله کرم اللهی* 1؛ مهدی مطهری فر2
1دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران
2دانشجوی دکتری، گروه ارتباطات فرهنگی، دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران
چکیده
هدف این مقاله بررسی تطبیقی−انتقادی اندیشه ماکس وبر درخصوص عوامل پیدایش و عدم‎پیدایش سرمایه‎داری در مسیحیت و اسلام، از منظر شهید مطهری است. بنیاد انتقادات این نوشتار، پذیرش حقیقت وحیانی دین است که در عرصه نظریه‎پردازی مطالعات دین موجب تفکیک سطوح پژوهش دینی می‎شود. دیدگاه جامعه‎شناسانه وبر و ابژه کردن و نگاه کارکردگرایانه به آن باعث شده از فهم فلسفه‎ها و حقایق باطنی دین اسلام ناتوان بماند.
به گمان وبر اسلام در ارائه اخلاقیات رستگاری عاجز مانده و ازاین‎جهت از قافله نظام سرمایه‎داری جامانده است؛ امّا به‎راستی آنچه موجب رویگردانی اسلام از فلسفه رستگاری و زهد بی‎انتهای پیوریتانی است، مواجهه مثبت اسلام با دنیاست. پلیدانگاری جهان طبیعت و تکلیف بی‎حدوحصر بشر که ناشی از نبود اطمینان نسبت به سرنوشت است در اسلام جایگاهی ندارد. در عوض حقوق اسلامی بر پایه حسن ظن به خالق و مخلوق در جهان، او را به سمت شکوفایی اقتصادی می‎کشاند.
کلیدواژه‌ها
اسلام؛ مسیحیت؛ سرمایه‎داری؛ سطوح مطالعات دین؛ الهیات؛ گرایش‎های رفتاری
مراجع
قرآن کریم

  1. بابائی، حبیب الله (1390)، «جامعه، فرهنگ و تمدن در تفکر و تجربه صوفیان مسلمان»، فصلنامه نقد و نظر، سال شانزدهم، شماره چهارم، ص75-99.
  2. بشیریه، حسین (1368)، «مبانی جامعه‎شناسی مذهبی ماکس وبر»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 24، ص203-222.
  3. پارسانیا، حمید (1391)، جهان‎های اجتماعی، چاپ سوم، قم: کتاب فردا.
  4. ترنر، برایان (1379)، ماکس وبر و اسلام، سعید وصالی، تهران: نشر مرکز.
  5. جمعی از نویسندگان (1364)، درآمدی بر حقوق اسلامی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  6. کرم‎الهی، نعمت‎الله (بی تا)، پیمایش دینداری ایرانیان، پروژه پژوهشی در دست اجرا.
  7. مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی (1413ق)، بحارالانوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  8. مصباح یزدی، محمد تقی (۱۳۹۱)، آموزش فلسفه، چاپ چهارم، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل وابسته به موسسه انتشارات امیر کبیر.
  9. مطهری، مرتضی (۱۳۶۷)، مقدمه‎ای بر جهان بینی اسلامی، چاپ سوم، تهران: انتشارات صدرا.
  10. مطهری، مرتضی (1389الف)، فلسفه تاریخ، جلد چهارم، تهران: انتشارات صدرا.
  11. مطهری، مرتضی (1389ب)، نظری به نظام اقتصادی اسلام، تهران: انتشارات صدرا.
  12. مطهری، مرتضی (1392الف)، انسان‎شناسی در قرآن، تهران: انتشارات صدرا.
  13. مطهری، مرتضی (1392ج)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، انتشارات صدرا.
  14. مطهری، مرتضی (1393)، جهاد، تهران: انتشارات صدرا.
  15. مطهری، مرتضی (1394)، یادداشت‎ها، جلد اول، تهران: انتشارات صدرا.
  16. مطهری، مرتضی (1395)، فطرت، تهران: انتشارات صدرا.
  17. مطهری، مرتضی (1397)، سیری در نهج البلاغه، تهران: انتشارات صدرا.
  18. وبر، ماکس (1373)، اقتصاد و جامعه، ترجمه منوچهری، ترابی‎نژاد و عمادزاده، تهران: انتشارات مولی.
  19. وبر، ماکس (1382)، دین، جامعه، قدرت، ترجمه احمد تدین، تهران: انتشارات هرمس.
  20. وبر، ماکس (1396)، جامعه‎شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث.
  21. یزدانی، عباس (دی‎ماه 1389)، «دین و عقلانیت در فلسفه اجتماعی ماکس وبر»، فصلنامه معرفت، سال 19، شماره 157، ص93-106.
  22. McCleary, Rachel (2008), "Religion and Economic Development", Policy Review, 148, pp 112-134.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 730
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 677