داشیار، گروه دروس عمومی و معارف اسلامی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
دگرگونی‌‌های مختلف در عرصه‌های گوناگون به‌ویژه با انقلاب ارتباطات در عرصه فرهنگی، دیدگاه افراد نسبت به خود، خانواده و انتظارات از زندگی زناشویی را تحت‌تأثیر قرار داده است. با پیدایش و توسعه سریع تکنولوژی‌های رسـانه‌ای که رشد و تنوع فزاینده کنش‌های جنسی و نیز شکل‌گیری گونه جدیدی از کنش جنسی با عنوان «کنش جنسی مجازی» را به همراه داشته است، امنیت تأمین نیازهای عاطفی - جنسی همسران در چارچوب خانواده در معرض تهدید قرار گرفته است. ازجمله نتایج این پژوهش این است که ارتباط در چارچوب خانواده، تبادل احساسات و افکار زن و شوهر به‌صورت کلامی و غیرکلامی در قالب گوش دادن، مکث کردن و حالت چهره با یکدیگر را می‌طلبد؛ حال‌آنکه استفاده گسترده از فضای مجازی - باوجود پیامدهای مثبت ناشی از تسهیل در ارتباطات - سبب شکل‌گیری احساس تنهایی و کاهش میزان مراوده و صمیمیت بین زوجین شده که رو به ضعف نهادن احساسات مثبت آنها نسبت به یکدیگر را در پی آورده است. یافته‌های این تحقیق که به روش توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای انجام شده، نشان می‌دهد تغییر نگـرش تدریجی کاربران فضای مجازی بـه ازدواج و خانواده در اثر بازنمایی بدون پـرده از کـنش‌هـای جنسی که در آن تمایز بین واقعیت و خیـال، سـطح و عمـق یـا واقعیـت و تـوهم مخدوش شده و درنتیجه شـکل‌گیـری فرهنـگ فراواقعیت، ترجیح سکس مجازی به شریک جنسی واقعی و سردی روابط عاطفی را به‌دنبال دارد که در افزایش میزان طلاق، ناهنجاری در رفتار جنسی در قالب انحرافات جنسی و خودارضایی و... نمود پیدا می‌کند.
اصغری نکاح، سیدمحسن و زهرا مهاجربعد (1399). «کاوشی کیفی در عوامل سوق‌دهنده دختران نوجوان به خودارضایی از منظر الگوی تربیت جنسی خانواده محور مبتنی بر رشد»، فصلنامه خانواده و سلامت جنسی. 2(1): 7-16.
اعتضادالسلطنه، محمد (1384). دغدغه‌های رسانه‌ای جهان غرب، تهران: دفتر پژوهش رادیو.
اکبرزاده جهرمی، سیدجمال الدین، رضوی‌زاده، سیدنورالدین و محدثه شیخی (1398). «نقش اینستاگرام در مدیریت بدن زنان؛مطالعه موردی: زنان مناطق یک و بیست تهران»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، 5 (20): 37-79.
بشیر، حسن و محمدصادق افراسیابی (1391). «شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 5 (1): 31-60.
تاجبخش، غلامرضا ومحمد دانشفر (1399). «تأثیر تماشای شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان بر مدیریت بدن زنان و دختران»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، 22، 185-217.
جنادله، علی و مریم رهنما (1397). «بازنمایی آسیب‌شناسانه رسانه‌های نوین در مطالعات خانواده (فراتحلیل مقالات چاپ شده درخصوص تأثیر رسانه‌های نوین بر خانواده)»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، 4(16): 1-40.
خسروی، زهره، ابلیاد، محمدرضا، ناهیدپور، فرزانه و شهدخت آزادی (1390). «بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی، بخشش و تعارضات زناشویی در زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر کرج»، فصلنامه جامعه‌شناسی زنان (زن و جامعه)، 2 و 3 (7): 61-79.
راس، آلن (1386). روانشناسی شخصیت (نظریه‌ها و فرایندها)، ترجمه سیاوش جمال فر. چ پنجم، تهران: روان.
ریتزر، جورج (1389). مبانی نظریه جامعه‌شناختی معاصر و ریشه‌های کلاسیک آن، ترجمه شهناز مسمی پرست. تهران: ثالث.
ژیانپور، مهدی و حکیمه ملک احمدی (1394). «بازسازی زمینه‌ای پیامدهای کنش جنسی در اینترنت»، فصلنامه مطالعات اجتماعی ایران، 9(2): 88-109.
فرانکل، ویکتور امیل (1372).پزشک و روح، ترجمه فرخ سیف بهزاد. چاپ دوم، تهران: درسا.
گیدنز، آنتونی (1386). جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
لوبروتون، داوید (1392). جامعه‌شناسی بدن، ترجمه ناصر فکوهی. تهران: نشر ثالث.
متقی، علی بن حسام‌الدین. (1419). کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، بیروت: دار الکتب العلمیة.
محی الدین بناب، مهدی (1375). روانشناسی انگیزش و هیجان، تهران: نشر دانا.
مرادی اورگانی، عیسی (1391). «رابطه بین طرحواره‌های جنسی با رضایت جنسی و سازگاری زناشویی در فرهنگیان متأهل شهر فلاورجان»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه اصفهان.
مطهری، مرتضی (1369). مجموعه آثار، تهران: صدرا.
موسوی‌زاده، سیدمهدی، نیازی، فیض‌اله،کلانترهرمزی، عبدالجلیل، فدایی نایینی، علیرضا و مهدی نصری لاری (1388). «ارزیابی گرایش انگیزه‌های بیماران زن در جراحی‌های زیبایی»، مجله پژوهشی پژوهنده، 6(4): 318-323.
نخشی‌پور، ابراهیم و داود ابراهیم پور (1397).«رابطه میزان حضور و فعالیت در فضای مجازی با میزان سازگاری زناشویی در بین مردان و زنان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر ارومیه»، فصلنامهزن و مطالعات خانواده. 10 (39): 133-
هرمز، مهرداد (1380). مقدمه‌ای بر نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی، تهران: انتشارات فاران.
شولتز، دوآن و سیدنی آلن شولتس (1401).نظریه‌های شخصیت، ترجمه یحیی سیدمحمدی. ویراست دهم، تهران: نشر ویرایش.
شجاعی، محمدصادق (1387). «روانشناسی و آسیب‌شناسی اینترنت»، فصلنامه روانشناسی و دین، 1، 115-142.
مک کوایل، دنیس (1388). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی، ترجمه پرویز اجلالی. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
موسوی، سمیه، مهدیزادگان، ایران و اصغر آقایی (1393). «رابطه رضایت زناشویی و شکایات روان‌تنی با بهزیستی روان‌شناختی دبیران زن دوره متوسطه شهرستان شهرکرد»، فصلنامه زن و مطالعات خانواده،7(23)، 145-160.
Carrobles, J. A., Gámez Guadix, M., & Almendros, C. (2011). Sexual Functioning, Sexual Satisfaction, and Subjective and Psychological Well-being in Spanish Women. Anales De Psicología / Annals of Psychology, 27(1): 27-34.
Cummings, E. M., & Davies, P. T. (2002). Effects of marital conflict on children: Recent advances and emerging themes in process‐oriented research. Journal of child psychology and psychiatry, 43(1): 31-63.
Eric J. (2009). Internet Use and Its Relationship to Loneliness, Journal of Cyber, Psychology & Behavior, 4(3): 112-125.
Mirgain, S.A., & Cordova, J.V. (2010). The Impact of Social Media on emotional skills and family health. Journal of Social and Clinical Psychology, 26(9): 983-1009.
