پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 6 |
| تعداد شماره‌ها | 275 |
| تعداد مقالات | 2,066 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,230,539 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,924,322 |
الگوی مفهومی انگیزش قرآن‌بنیان (تحلیل محتوای کیفی) | ||
| مطالعات اسلام و روانشناسی | ||
| دوره 16، شماره 30، فروردین 1401، صفحه 53-70 اصل مقاله (1.46 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/psy.2022.8743.2020 | ||
| نویسندگان | ||
| احسان فدائی1؛ محمد کاویانی* 2؛ محمد امینی تهرانی3 | ||
| 1دکتری قرآن و روان شناسی جامعه المصطفی العالمیه | ||
| 2عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
| 3عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهشِ حاضر ارائه «الگوی مفهومی انگیزش مبتنی بر قرآن» با بررسی مفاهیم استخراج شده از قرآن کریم بود. سؤال اصلی پژوهش عبارت بود از: «الگوی مفهومی انگیزش قرآن‌بنیان چیست؟». این پژوهش از نوع تحقیقات بنیادی−توسعهای به‌شمار میرود و روش کیفی مورد استفاده در این پژوهش، «تحلیل محتوای کیفی» بود که در آن متن آیات کل قرآن (جامعه آماری) بررسی و مضمون‌های مربوط به «الگوی مفهومی انگیزش» به‌عنوان نمونه (بالغ بر 2700 آیه) شناسایی شد. سپس با مراجعه به تفاسیر، طبقه‌بندی مفهومی، کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت و محقق در راستای ارائه الگویی جامع پس از کدگذاری به سه مضمون پایه اعم از «علّی»، «ساختاری» و «پیامدی» رسید. یافته‌‌ها در بخش مضمون علّی متشکل از مقوله وادارنده بیرونی و درونی 29 مؤلفه، بازدارنده بیرونی و درونی با 16 مؤلفه طراحی شد. در مضمون ساختاری دو مقوله شناختی با 4 مؤلفه اصلی و تمایلات رفتاری با 11 مؤلفه ارائه و در مضمون پیامدی در مقوله‌های فردی 9 مؤلفه، خانوادگی 5 و اجتماعی 10 مؤلفه طراحی شد. روایی و اعتبار این الگو در مرحله اولیه توسط هفده نفر از کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت. مقدار cvr و cvi نشان‌دهنده روایی محتوایی این الگوی مفهومی است. نتایج نشان داد الگوی مفهومی انگیزش قرآن‌بنیان با مفهوم انگیزش در روانشناسی معاصر از حیث ماهیت، مبانی روان‌شناختی، ساختارهای شناختی−رفتاری، عوامل مؤثر و روش سنجش متفاوت است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الگو؛ انگیزش؛ قرآن‌بنیان؛ تحلیل محتوای کیفی | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم، ترجمه مکارم شیرازی، ناصر (1380)، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی. 2. احمدنیا آلاشتی، سیامک و همکاران (1392)، «الگوی انگیزش انسان در سازمان از دیدگاه قرآن کریم»، دو فصلنامه علمی−پژوهشی مدیریت اسلامی، س21، ش2، پاییز و زمستان، ص1−36. 3. اسپالدینگ، چریل. ال (1381)، انگیزش در کلاس درس، ترجمه محمد نائینیان و اسماعیل بیابانگرد، تهران: رشد. 4. امینی، محمدحسین؛ ابوالقاسم بشیری و رحیم ناروئی نصرتی (1395)، «عوامل و الگوی انگیزش از دیدگاه آیت الله مصباح یزدی: نگاهی تحلیلی−روان‌شناختی»، فصلنامه روانشناسی و دین، ش42، تابستان، ص21−38. 5. اورعی یزدانی، بدرالدین (1372)، «بررسی مقایسه‌ای انگیزش در فرهنگ غربی و فرهنگ اسلامی»، دانش مدیریت، ش 23، ص5−14. 6. بخشی، علی‌اکبر (1380)، «مبانی انگیزش از دیدگاه اسلام»، معرفت، ش50، ص9−32. 7. بشیری، ابوالقاسم (1393)، «نظریه انگیزش در اندیشه دینی»، روانشناسی و دین، ش26، ص39−60. 8. بنتهام، سوزان (1384)، روان‌شناسى تربیتى، ترجمه اسماعیل بیابانگرد و على نعمتى، تهران: نى. 9. پارسا، محمد (1392)، روانشناسی عمومی، تهران: آموزش و پرورش. 10. پیروز، علی آقا (1382)، «متغیرهاى اساسى در انگیزش کارکنان از منظر اسلامى»، دوره 9، ش37، ص110−123. 11. تبیک، محمدتقی (1396)، «تبیین سازه انگیزش بر اساس منابع اسلامی»، مطالعات اسلام و روانشناسی، س3، ش7، ص3−27.
13. ترک‌زاده، جعفر و فاطمه زینلی (1391)، «بررسی مقایسه‌ای رویکردهای غربی و اسلامی به انگیزش: به سوی توسعه دانش بومی»، اسلام و مدیریت، دوره 1، ش2، ص7−30. 14. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، غررالحکم و دررالکلم، قم: نشر مکتبة الاعلام الاسلامیة. 15. جاسبی، عبدالله (1377)، «بررسی انگیزش در مدیریت اسلامی از دیدگاه دانشمندان اسلامی»، مجله آینده پژوهشی مدیریت، دوره 10، ش2 (پیاپی 37)، ص5−32. 16. خمینی، روح الله (1395)، شرح چهل حدیث (اربعین حدیث)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe. 17. رضایى، اکبر و علىاکبر سیف (1384)، «نقش باورهاى انگیزشى، راهبردهاى یادگیرى و جنسیت در عملکرد تحصیلى»، تعلیم و تربیت، ش4، زمستان، ص43ـ85. 18. رمزگویان، غلامعلی و علی شبانی (1382)، «مدل انگیزشی منابع انسانی از دیدگاه اسلام»، مدیریت فردا، س1، ش3 و 4، پاییز و زمستان، ص153ـ164. 19. ساروخانی، باقر (1388)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، چ16، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 20. شجاعی، محمد صادق (1391)، «نظریه نیازهای معنوی از دیدگاه اسلام و تناظر آن با نیازهای مزلو»، دو فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اسلام و روان شناسی، س1، ش1، ص87-116. 21. ــــــــــــــــــ (1386)، «نظریه نیازهای معنوی از دیدگاه اسلام و تناظر آن با نیازهای مزلو»، مطالعات اسلام و روانشناسی، س1، ش1، ص87−116. 22. ـــــــــــــــــــ (1395)، انگیزش و هیجان (با نگرش به منابع دینی)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 23. ـــــــــــــــــــ (1397)، روانشناسی در قرآن و حدیث، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 24. شولتز، دوان (1384)، نظریه‌های شخصیت، مترجم یوسف کریمی و همکاران، تهران: نشر ارسباران، چاپ اول. 25. فیض کاشانی، ملامحسن (1383)، المهجة البیضاء، بی‌جا، مؤسسه نشر اسلامی. 26. کاویانی، محمد (1392)، روانشناسی در قرآن (آموزه‌‌ها و مفاهیم)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 27. کاویانی، محمد و محمدرضا کریمی (1390)، «منابع انگیزش اخلاقی با رویکرد تطبیقی بین دیدگاه علامه طباطبایی و مازلو»، مطالعات اسلام و روانشناسی، س5، ش9، ص79−104. 28. کاویانی، محمد (1392)، «رویکردی جامع به مباحث انگیزش»، مطالعات اسلام و روانشناسی، س7، ش13، ص67−93. 29. کاویانی، محمد (1393)، روان شناسی در قرآن (آموزه ها و مفاهیم)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 30. کریپندورف، کلوس (۱۳۷۸)، مبانی روش شناسی تحلیل محتوا، ترجمه هوشنگ نائینی، تهران: نی. 31. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، کافی، قم: دار الحدیث، 1429ق، ج1. 32. مجلسی، محمدباقر (1365)، بحارالانوار، تهران: دارالکتاب الاسلامی. 33. محمدپور، احمد (1392)، تجربه نوسازی (مطالعه تغییر و توسعه در هورامان با روش نظریه زمینهای)، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان. 34. محمدی‌مهر، غلامرضا (1387)، روش تحلیل محتوا (راهنمای عملی تحقیق)، تهران: گنجینه. 35. محمدی مزروعی، حسین (1385)، «تحلیل متون مدیریت اسلامی پیرامون انگیزش از منظر اسلام»، مجله علوم انسانی، ش65، مهر و آبان، ص121−172. 36. مصباح یزدی، محمدتقی (1384)، قرآنشناسی، جلد 2 (معارف قرآن 6)، قم: مؤسسه امام خمینیe. 37. مهرابی، امیرحمزه (1386)، «انگیزش در اسلام؛ مدل حلقه‌های متداخل»، فرهنگ مدیریت، سال ششم بهار و تابستان 1387، شماره 17. 38. نوری، نجیب الله (1396)، «عوامل و ساختار انگیزش رفتار انسان در اندیشه علامه طباطبایی»، فصلنامه روانشناسی و دین، س10، ش4 (پیاپی40)، زمستان، ص5−22. 39. نیک‌منش، ابراهیم (1393)، الگوی مفهومی، پیش‌نیاز طراحی الگوی اسلامی ایرانی خانواده، تهران: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. 40. Attride−Stirling, J. (2001), “Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research”, Qualitative Research, Vol.1, No.3, p.385-405.
41. Boyatzis, R. E. (1998), Transforming qualitative information: thematic analysis and code development. Sage Braun, Virginia.
42. Braun, V. & Clarke, C. (2006), Using thematic analysis in psychology, Edward Arnold (Publishers) Ltd.
43. Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol.3, No. 2, p.77-101.
44. http://www.nova.edu/ssss/QR/QR4-10/wickham.pdf.
45. Tuckett, A. G. (2005), “Applying thematic analysis theory to practice: a researcher’s experience”, Contemporary Nurse, No. 19, p.75-87
46. Cristancho, S. M., Goldszmidt, M., Lingard, L. and Watling, C. (2018), “Qualitative Research Essentials for Medical Education”, Singapore Medical Journal, 59(12), p.622−627.
47. Donmoyer, R. (2001), “Paradigm Talk Reconsidered”, V. Richardson (ed), Handbook of Research on Teaching, 4th Edition, p. 174−197, Washington, DC, American Educational Reseach Association.
48. Tummers, L. & Karsten, N. (2011)), “Reflecting on the Role of Literature in Qualitative Public Administration Research: Learning From Grounded Theory”, Administration & Society, published online 24 August.
49. Vali, K. S. (2010), Women Leading in Silence in Papua New Guinea Higher Education, Master of Educational Leadership Thesis, University of Waikato, New Zealand.
50. Neondorf, K. A. (2016), The Content Analysis Guidebook, Second edition. London: Sage Pub
51. Wickham, M. & Woods, M. (2005), “Reflecting on the Strategic Use of CAQDA.
52. Yan Zhang and Barbara M. Wildemuth, (2005), Qualitative Analysis of Content, 1−12, Retrieved from https://philpapers.org/rec/ZH | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 587 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 540 |
||