پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 6 |
| تعداد شماره‌ها | 275 |
| تعداد مقالات | 2,066 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,230,674 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,924,390 |
راهبردها و راهکنش‌های فرزندپروری در مقطع نوجوانی براساس متون اسلامی و روانشناسی | ||
| فصلنامه علمی تربیت اسلامی | ||
| دوره 17، شماره 40، تیر 1401، صفحه 1-21 اصل مقاله (1.55 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/edu.2022.8029.2489 | ||
| نویسندگان | ||
| سید محمد افتخاری* 1؛ محمدرضا سالاری فر2 | ||
| 1دانشجوی دکتری قرآن و روانشناسی جامعةالمصطفی العالمیه | ||
| 2استادیار گروه روانشناسی/پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با رویکردی روان‌شناختی و اسلامی، به دنبال تدوین روش‌های فرزندپروری برای والدین، به ویژه پدر، در ضمن راهبردها و راهکنش‌ها است. راهبرد، برنامه‌ای است که برای نیل به یک هدف بلند مدت طراحی می‌گردد و راهکنش، روش‌های عملیاتی است که برای دستیابی به هدف مورد استفاده قرار می گیرد. روش این تحقیق، تحلیل محتوای متون اسلامی و روان‌شناختی در زمینه فرزندپروی نوجوان است. بدین منظور، متون اسلامی و روانشناسی مربوط به نوجوانی و فرزندپروری در مقطع نوجوانی بررسی گردید. از گزاره‌های اسلامی، 58 کد و از پژوهش‌های روان‌شناختی 234 کد به دست آمد. داده‌ها با کمک نرم‌افزار اطلس تی تحلیل کیفی شد. بعد از دسته‌بندی کدهای اولیه، کدگذاری محوری و شبکه‌سازی با رویکرد اجتهادی−انضمامی انجام شد. یافته‌های تحقیق کشف سه راهبرد کلی و 28 راهکنش برای فرزندپروری است: راهبرد رابطه با نوجوان شامل لیاقت‌دهی، مسالمت‌جویی، محبوبیت، مجاورت، بصیرت، شناخت و شوخ‌طبعی، راهبرد آموزش شامل توجه‌دهی به سلامت و پذیرش هیجان‌خواهی، مسئولیت‌دهی، هدایت فکری، هدایت جنسی، پرورش عقلانیت، محدودیت، مشارکت، تقویت مهارت‌ها، مهارت شغلی، نظارت، نصیحت‌گری، موفقیت، تمرین تصمیم‌گیری، و راهبرد خودمدیریتی والدین شامل صلابت، استعانت از خداوند، هماهنگی تربیتی، مشاوره‌جویی، رسیدگی به خود، عاملیت به اصول خویش، رضایت زناشویی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرزندپروری؛ راهبرد؛ راهکنش؛ نوجوان؛ متون اسلامی | ||
| مراجع | ||
|
1. اصغرپور زهرا و محمدرضا زربخش بحری (۱۳۹۸)، «رابطه میان سبک‌های فرزندپروری و قربانی قلدری شدن نوجوانان با نقش میانجی‌گری پرخاشگری روانی والدین و تنبیه بدنی»، خانواده و پژوهش، 16، (2 (پیاپی 43))، ص27−45. 2. الیاسی، محمدحسین (۱۳۸۶)، «سنجش رابطه گسست نسلی با سبک فرزندپروری پدران»، پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، (1)، ص25−39. 3. بهرامی‌احسان، هادی و الهه اسلمی (۱۳۸۸)، «رابطه سازگاری زناشویی و سبک‌های فرزند پروری والدین با سلامت جسمی و روانی فرزندان»، روانشناسی و علوم تربیتی (دانشگاه تهران)، 1(39)، ص63−82. 4. بیرامی، منصور و پروانه علایی (۱۳۹۲)، «قلدری در مدارس راهنمایی دخترانه: نقش شیوه‌های فرزند پروری و ادراک از محیط عاطفی خانواده»، روانشناسی مدرسه، 2 (3 (پیاپی 7))، ص37−56. 5. پسندیده، عباس (۱۳۹۶)، «روش مفهوم‌شناسی موضوعات اخلاقی و کاربست آن در مفهوم حیا»، اخلاق وحیانی، 12(7)، ص67−95. 6. تنهای رشوانلو، فرهاد؛ و الهه حجازی (۱۳۹۱)، «نقش درگیری، حمایت از خودمختاری و گرمی مادر و پدر در انگیزش خودمختار و عملکرد تحصیلی فرزندان»، خانواده پژوهی، 29 (8)، ص67−82. 7. حرعاملی، محمدبن حسن (۱۴۰۹)، وسائل الشیعة، قم: موسسه آل البیت. 8. زیمون، فریتس بی؛ کلمنت، اولریش؛ اشتیرلین، هلم و سعید پیرمرادی (۱۳۷۹)، مفاهیم و تئوری‌های کلیدی در خانواده درمانی، اصفهان: نشر همام. 9. سالاری‌فر، محمدرضا (۱۳۹۲)، خانواده در نگرش اسلام و روانشناسی، (پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 10. سیرز، ویلیام (۱۳۹۳)، نقش پدر در مراقبت و تربیت کودک، (مترجم: شرف‌الدین شرفی)، ج1، صابرین، کتاب‌های دانه، (نشر اثر اصلی ۱۳۷۶). 11. شکوهی یکتا، محسن؛ اکرم پرند و علی نقی فقیهی (۱۳۸۵)، «مطالعه تطبیقی سبک‌های فرزندپروری»، تربیت اسلامی، 2 (3)، ص115−140. 12. صالحی، مبین؛ و جواد مرادی دهنوی (۱۳۹۸)، «ادراک والدگری پدر و نقش جنسیتی در پسران نوجوان: نقش واسطه‌ای دلبستگی به پدر»، مطالعات جنسیت و خانواده، 7 (1)، ص107−126. 13. فرهنگستان زبان و ادب فارسی، (۱۳۸۵)، فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، دفتر اول، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار. 14. کلینی، محمد بن یعقوب، (۱۴۰۷)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 15. گری دانوس، دونالد؛ پوریا صرامی‌فروشانی، و بزرگمهر مطهری (۱۳۸۳)، مراقبت از نوجوانان: معتبرترین مرجع بین‌المللی برای راهنمایی والدین، تهران: رشد. 16. لطف‌آبادی، حسین (۱۳۸۴)، روانشناسی رشد (2): نوجوانی، جوانی و بزرگسالی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). 17. نورعلیزاده میانجی، مسعود (۱۳۹۷)، روش مدل‌یابی مفاهیم و سازه‌های روان‌شناختی از متون اسلامی(قرآن و حدیث) (پایان‌نامه دکتری)، دانشگاه مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینیe. 18. Baumrind, D. (1991), Effective Parenting during the early adolescent. transition In P. A. Cowan & E. M. Hetherington (Eds.), Family transitions (Vol. 2, PP. 111−163). Millsdale NJ: Erlbaum.
19. Haley., J. (1976), Problem solving therapy: New strategic for effective family therapy. Sanfrancisco,: CA: Jossey−Bass. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,189 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 824 |
||