پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 8 |
| تعداد شماره‌ها | 281 |
| تعداد مقالات | 2,136 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,463,046 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,115,579 |
بایسته‌های تحوّل حوزه‌های علمیه در تبلیغ جهانی آموزه‌های قرآنی؛ از دعوت جهانی تا جنبش جهانی | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
| مقاله 10، دوره 13، شماره 25، فروردین 1400، صفحه 217-246 اصل مقاله (451.82 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2020.4853.1283 | ||
| نویسندگان | ||
| نجمه نجم* 1؛ حسن ناصرخاکی2 | ||
| 1دکتری علوم قرآن و حدیث؛ کادر علمی و پژوهشگر ثابت گروه پژوهشی تفسیر و علوم قرآن پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا (س) | ||
| 2دکتری علوم سیاسی (مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی) دانشگاه شاهد | ||
| چکیده | ||
| حوزه علمیّه به‌عنوان نهادی علمی−تبلیغی دارای رسالتی گسترده در عرصه امور دینی است و میتواند نقش مهمی را در عرصه تبلیغ جهانی آموزه‌های قرآنی ایفا کند. مسئله آن است که با مطالعه و مشاهده آموزه‌های دینی مؤثر و مطرح در عرصه بین‌الملل و اسناد بالادستیِ نگاشته‌شده، برنامهریزی عملیاتی برای تبلیغ این آموزهها متناسب با قابلیتها نبوده‌است. پرسش اساسی آن است که بایسته‌های تحول حوزه‌های علمیه در عرصه بین‌الملل و «تبلیغ جهانی آموزه‌های قرآنی» برای تحقق چشم‌انداز و مأموریت‌هایِ موجود چیست؟ پژوهش این مقاله به صورت کیفی و چارچوب آن از نوع استقرایی است. جمعآوری دادهها به روش اسنادی بوده و برای تجزیه و تحلیل دادهها و ارائه بایستهها از روش نظریه مبنایی استفاده شده‌است. یافته مقاله بیانگر آن است که توجه به بایسته‌های قرآنی «اصل دعوت»، هویت فردی طلاب به مثابه کنشگر، گفتمانهای رقیب و گفتمان‌سازی تبلیغی حوزه، تمرکز حوزه بر مراکز غیردولتی و سیاستگذاری اجتماعی و بهره‌مندی از ایده جنبش‌های اجتماعی، برای تحققِ تبلیغ جهانیِ مؤثر حوزه‌های علمیه حائز اهمیت است. همچنین با افزودن الگوی پیشنهادی قدرت نرم و توجه به تمهیدات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی برای مخاطبانِ دعوت و تحول جدّی در رویکرد اجتماعی طلاب، تاثیرگذاریِ تبلیغ جهانیِ حوزه افزایش می‌یابد. از این‌رو توجه به تقویت «هویت جمعی طلاب»، همبستگی اجتماعی، جامعه‌محور بودن تبلیغ، به‌خصوص تعمیقِ احساس پیوستگی حوزه با فرهنگ و ارزش‌های مشترک دینی در میان تنوع قومی و ادیان و مذاهب گوناگون، نقش بسزایی در تحول اجتماعیِ تبلیغ ملی و جهانی آموزه‌های قرآنی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حوزهعلمیه؛ دعوت؛ تبلیغ جهانی؛ آموزه‌های قرآنی؛ جنبش اجتماعی | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌منظور(محمدبن مکرم) (1414ق)، لسان العرب، محقق و مصحح: جمال الدین میردامادی، بی‌جا: دارالفکر للطباعه والنشر و التوزیع/دارالصادر. 2. ابوالمعالی، خدیجه (1391)، پژوهش کیفی از نظریه تا عمل، تهران: نشر علم. 3. استراوس، انسلم و جولیت کوربین (1385)، اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی،اصول و شیوهها، ترجمه بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 4. اکبرزاده، محمدسعید (1395)، «هنر و هنرمند در نگاه قرآن به روایت علامه طباطبایی»، نشریه خردنامه همشهری (بخش هنر اسلامی)، ش122. 5. بوزان، باری (1378)، مردم، دولت و هراس، ترجمه ناشر، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 6. تامپسون،جان و بروکشایر (1389)، رسانه‌ها و مدرنیته (نظریه اجتماعی رسانه‌ها)، ترجمه مسعود اوحدی، تهران: انتشارات سروش. 7. جوهری، اسماعیل بن حماد(1404ق)، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، تحقیق احمد عبدالغفور عطار، بیروت: دارالعلم للملایین. 8. خالقی،احمد (1382)، قدرت، زبان، زندگی روزمره، تهران: گام نو. 9. خطیب قزوینی، محمد (405ق)، الایضاح فی علوم البلاغۀ، به کوشش محمد عبدالمنعم خفاجی، بیروت: بینا. 10. دلاپورتا، دوناتلا، دیانی، ماریو (1390)، مقدمه‌ای بر جنبش‌های اجتماعی، ترجمه: محمدتقی دلفروز، نشر کویر. 11. راغب اصفهانی، أبوالقاسم الحسین بن محمد (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، محقق: داوودى، صفوان عدنان، بیروت−دمشق: دارالقلم−الدار الشامی. 12. راغب‌اصفهانی،أبوالقاسم الحسینبن محمد،(1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن،محقق:داوودى،صفوان عدنان، بیروت− دمشق،دار القلم− الدار الشامی. 13. رحمانی، جعفر (1390)، ضرورتهای مدیریت استراتژیک فرهنگی در حوزه‌های علمیه در عصر جهانی شدن، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دوره 2، ش2. 14. رضایی اصفهانی، محمدعلی (1381)، پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، رشت: کتاب مبین. 15. رهبر، محمد تقی (1371)، پژوهشی در تبلیغ، تهران: مرکز چاپ و نشر تبلیغ.
17. سیف‌زاده، سیدحسین (1378)، اصول روابط بین‌الملل، تهران: نشر دادگستر. 18. سیف‌زاده، سیدحسین (1384)، «نظریهها و تئوری‌های مختلف در روابط بین‌الملل فردی−جهانی شده: مناسبت و کارآمدی»، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. 19. شکوری، ابوالفضل (1361)، فقه سیاسی اسلام،ج2، تهران: چاپ آرین. 20. شیهان، مایکل (1388)، امنیت بین‌الملل، ترجمه سیدجلال دهقانی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 21. صادقی‌نیری، رقیه و مهین حاجیزاده (1390)، «روشهای دعوت و تبلیغ قرآنی از نگاه علامه طباطبایی»، فصلنامه پژوهش دینی، ش22. 22. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. 23. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البحرین، تهران: کتابفروشی مرتضوی. 24. عترت دوست، محمد (1397)، «تحلیل محتوای کیفی شبکه معنایی «قدرت»؛ تلاشی برای فهم الگوی «قدرت نرم» در قرآن کریم»، دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، سال 12، ش23. 25. عیوضی، محمدرحیم و مونا پارسا (1392)، «الگوی تحلیلی قدرت نرم و سیاست بین‌الملل»، فصلنامه مطالعات نرم، ش9. 26. فعالی، محمدتقی (1386)، آفتاب و سایهها، قم: انتشارات نجمالهدی. 27. فیروزآبادی، مجدالدین (1424ق)، قاموسالمحیط، تحقیق: محمدعبدالرحمن مرعشلی، بیروت: دار احیاءالتراث العربی. 28. قهرمانپور، رحمان (1389)، «تقدم الهام‌بخشی بر قدرت نرم در سیاست‌های کلان ایران در جهان اسلام»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال 6، ش37. 29. کریمی، علی (1393)، «امنیت جامعه‌ای و سیاسی از گذر سیاستگذاری اجتماعی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 17، ش3. 30. کمیجانی، اکبر و پروانه سلاطین (1387)، «تأثیر حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در گروه OPEC و OECD»، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، سال 2، ش2. 31. لاتوش، سرژ (1379)، غربیسازی جهان، ترجمه: امیر رضایی، تهران: انتشارات قصیده. 32. لوک بدار، دزیل، لامارش (1380)، روان‌شناسی اجتماعی، ترجمه حمزه گنجی، تهران: نشر ساوالان. 33. لینکلیتر،آندرو (1386)، نو واقعگرایی، نظریه انتقادی و مکتب برسازی، ترجمه علیرضا طیب، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. 34. محسنی تبریزی، علیرضا (1395)، روش تحقیق کیفی در مکاتب تفسیری (زمینه و کاربرد)، تهران: اطلاعات. 35. محمدپور، احمد (1391)، روش تحقیق کیفی ضدروش، ج1، تهران: جامعهشناسان. 36. مشیرزاده، حمیرا (1381)، درآمدی نظری بر جنبش‌های اجتماعی، تهران: پژوهشکده امام خمینیe و انقلاب اسلامی. 37. مصباح یزدی، محمدتقی (1392)، قرآن‌شناسی، تحقیق و نگارش غلامعلی عزیزیکیا، قم: انتشارات مؤسسه امام خمینیe. 38. مصباح، سیدحسین (1386)، (الف) «بررسی کارآمدی دعوت به دین»، مجله اندیشه حوزه، سال13، ش3. 39. مصباح، سیدحسین (1386)، (ب) «جاذبههای دعوت نبوی در انگارههای قرآن»، فصلنامه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، ش66. 40. مظاهری، محمدمهدی و جعفر رحمانی (1391)، «فرصت‌ها و تهدید‌های فراروی حوزه‌های علمیه در عرصۀ بین‌الملل با رویکرد رسانه»، فصلنامه مطالعات راهبردی و سیاستگذاری عمومی، مقاله 3، دوره 3، ش6. 41. ملوچی، آلبرتو (1389)، ابعاد نوین جنبش‌های نوین اجتماعی؛ در: لارنا، اریک و دیگران (1389)، جنبش‌های نوین اجتماعی، ترجمه: سیدمحمد کمال سروریان و علی صبحدل، پژوهشکده مطالعات راهبردی. 42. موسوی جشنی، صدرالدین (1393)، «الگوی تحلیلی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام»، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، سال 1، ش1. 43. مولانا، حمید (1384)،اطلاعات و ارتباطات جهانی: مرزهای نو در روابط بین‌الملل،ترجمه اسدالله آزاد و همکاران، تهران: نشر کتابدار. 44. میرزایی، نجفعلی (1396)، «حوزه علمیه یا باید جهانی شود یا ... (الزامات و اقتضائات جهانی حوزه)»، ماهنامه رسائل،ش2. 45. میلسن، ژان و همکاران (1388)، دیپلماسی عمومی نوین؛ قدرت نرم در روابط بین‌الملل، ترجمه رضا کلهر و محسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادقg. 46. ناصرخاکی،حسن؛ علی مرشدی‌زاد و عباس کشاورز (1398)، «تحلیل جنبش جهانی محیط زیست در راستای تأثیرگذاری ایران در تدبیر جهانی»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره 8، ش29. 47. نای، جوزف (1389)، قدرت نرم؛ ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل، ترجمه محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: دانشگاه امام صادقg. 48. نش، کیت (1394)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر (جهانی شدن، سیاست، قدرت)، ترجمه محمدتقی دلفروز، نشر کویر. 49. ون دایک، جان (1383)، «سیاستگذاری در جامعه شبکهای»، فصلنامه رسانه، ش58. 50. هورو، جوکر (1383)، «به سوی امنیت کثرت‌گرا و گسترده»، ترجمه موسی موسوی زنور، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 7، ش23. 51. Touraine, A. (2007), New Paradigm for Understanding Today's World. Cambridge, Malden: Polity.
52. Touraine, Aalaine,(1981), The Voice and the Eye: An Analysis of Social Movements; Cambridge: Cambridge University Press.
53. Touraine, Aalaine,(1985), "An Introduction to the Study of Social Movements"; Social Research, Vol.52, No.4, Social Movements, pp.749-787.
54. Zurn, Michael. (2004), “Global Governance and Legitimacy Problems”. Government and Opposition, Volume39, Issue2, pp. 260-87.
منابع اینترنتی 55. مصوبه شماره: 1001 شورای عالی حوزه‌های علمیه در مورد سند چشم‌انداز حوزه‌های علمیه، قابل دسترسی در: http://www.shorayeaali.com/download/mosavabat-95.pdf 56. مصوبه شماره: 1103 شورای عالی حوزه‌های علمیه در مورد نظام جامع امور بین‌الملل حوزه‌های علمیه قابل دسترسی در: http://www.shorayeaali.com/download/Mosavbat%2096%20-%202.pdf
57. مصوبه شماره: 866 شورای عالی حوزه‌های علمیه در مورد سند چشم‌انداز حوزه‌های علمیه، قابل دسترسی در: http://www.shorayeaali.com/laws/law-content.aspx?id=532 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 969 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 587 |
||