تعداد نشریات | 8 |
تعداد شمارهها | 291 |
تعداد مقالات | 2,184 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,687,574 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,294,133 |
تبیین و نقد روششناختی فرآیند تحلیل مفهومی تربیت در پژوهش «درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران» | ||
فصلنامه علمی تربیت اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 16، شماره 36، تیر 1400، صفحه 7-37 اصل مقاله (404.48 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/edu.2020.6165.2195 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا صادقزاده قمصری1؛ سارا حنیفه زاده* 2 | ||
1عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس، استادیار، دکترای تخصصی | ||
2دکترای تخصصی فلسفه تعلیم وتربیت ، دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
هدف از این تحقیق، تبیین و ارزیابی روششناختی فرایند تحلیل مفهومی «تربیت» در پژوهش «درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران» (باقری، 1389) است. تبیین این فرایند به روش تحلیل پسرونده و ارزیابی آن نیز به شیوه نقد بیرونی و درونی انجام شده است. در این راستا ابتدا تحلیل مفهومی مورد استفاده برای تعریف تربیت در این پژوهش، به لحاظ روششناختی تبیین شده که به شناسایی هفت مفروض انجامیده است. سپس این فرایند و مفروضات و نتایج آن، از وجوه متعددی و با تکیه بر پنج ملاک مورد نقد و ارزیابی واقع شدهاند. اهم مواردنقد عبارتند از: 1. بیتوجهی به جنبه ابداعی فلسفه تربیت و وجه اعتباری مفهوم تربیت؛ 2. عدم استفاده از استدلال جدلی در پردازش مفهوم تربیت؛ 3. عدم اشاره به مبانی ناظر به بیان واقعیات و حقایق فطری زندگی انسان در تعریف تربیت؛ 4. ملاحظه نکردن نیازها و جنبههای اجتماعی زندگی انسان در تعریف تربیت؛ 5. ملتزم نبودن به ملاکهای اعتباربخشی به مفاهیم تربیتی؛ 6. بیتوجهی به بسیاری از مفاهیم تربیتی قابل درج در شبکه معنایی تربیت اسلامی؛ 7. در نظر نگرفتن جنبههای ثابت و متغیر برای مفهوم تربیت؛ و 8. فراگیرنبودن تعریف پیشنهادی تربیت نسبت به ابعاد مختلف تحول آدمی. | ||
کلیدواژهها | ||
فلسفه تربیت اسلامی؛ روششناسی؛ تحلیل مفهومی تربیت: رویکرد لفظی و متن محور؛ تبیین و نقد روششناختی؛ خسرو باقری | ||
مراجع | ||
1. اردبیلی، فاطمه، بهشتی، سعید (1393)، «نقد و بررسی رویکرد تلفیقی در فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی (بر مبنای فلسفه اسلامی)»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، س6، ش1، ص5−24. 2. اسدپور، امین (1396)، «ظرفیتهای نظریه اعتباریات علامه طباطبائی در احیای حکمت عملی»، صدرا، ش21، ص146−154. 3. باقری، خسرو (1374)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی (جلد اول)، چاپ سوم، تهران: انتشارات مدرسه. 4. باقری، خسرو (1384)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی (جلد دوم)، تهران: انتشارات مدرسه. 5. باقری، خسرو (1387)، هویت علم دینی، چاپ دوم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 6. باقری، خسرو (1389)، درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 7. باقری، خسرو (1391)، تعلیم و تربیت اسلامی؛ چارچوب تئوریک وکاربرد آن؛ تهران، شورای عالی انقلاب فرهنگی هیئت حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد ومناظره. 8. باقری، خسرو و همکاران (1392)، رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 9. باقری خسرو (1392) حساب علم دینی در «هندسۀ معرفت دینی» بررسی انگارۀ علامه جوادی آملی کتاب نقد، زمستان 1392، ش69، ص75−128. 10. جوادی آملی، عبدالله (1382)، سرچشمه اندیشه (مجموعه مقالات و مقدمات قرآنی)، قم: اسراء. 11. حنیفهزاده، سارا، صادقزاده قمصری، علیرضا؛ قراملکی احد فرامرز و ایمانی محسن (1397)، «تبیینی روششناختی از فرآیند تحلیل مفهومی در فلسفه تربیت با رویکرد اسلامی بر اساس نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطباییe»، دوفصلنامه فلسفه تربیت، ش5. 12. صادقزاده قمصری، علیرضا (1382)، بررسی ارتباط معرفتشناختی دانش آموزش و پرورش با تعالیم وحیانی اسلام، رساله دکترا (به راهنمایی دکتر خسرو باقری)، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. 13. صادقزاده قمصری، علیرضا (1391)، «تدوین فلسفه تربیتی اجتماع متناسب با فرهنگ اسلامی و ایرانی پیش نیاز تحول اساسی در نظامهای تربیتی مدرن»، راهبرد فرهنگ، سال پنجم، بهار و تابستان 1391، ش17 و 18، ص51−92. 14. صادقزاده قمصری علیرضا و دیگران (۱۳۹۰)، مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران، متن مورد تأیید شورای عالی آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی (به عنوان مبنای نظری سند تحول بنیادین). 15. صادقزاده قمصری، علیرضا و حسنی، محمد (1397)، تبیینی از فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی ایران، تهران: شورای عالی آموزش و پرورش. 16. صالح عبدالرحمان المیمان، بدریه (۱۴۲۰)، نحو تأصیل اسلامی لمفهومی التربیه واهدافها؛ دراسه فی التأصیل الاسلامی للمفاهیم. رساله ماجستیر جامعه ملک عبدالعزیز (المدینه النبویه). 17. صرامی، سیفالله (1385)، «جایگاه ادراکات حقیقی و اعتباری در علم اصول فقه نزد علامه طباطبایی»، پژوهش و حوزه، ش27، ص236−287. 18. علم الهدی، جمیله (۱۳87)، نظریه اسلامی تعلیم و تربیت، تهران: دانشگاه امام صادقj. 19. لطیفی، علی (1391)، تأملی بر رویکرد و روش فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در کتاب «درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران»، تربیت اسلامی، ش14، ص142−164. 20. الکیلانی ماجد عرسان (1419 /1998)، فلسفه التربیه اسلامیه: دراسه مقارنه بین فلسفه التربیه الاسلامیه والفلسفات التربویه المعاصره، لبنان: بیروت مؤسسه الریان. 21. محسنی، محمد آصف (1392)، «بررسی و نقد رویکردهای اثباتی به فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، ش10، ص39−56. 22. مدکور، علی احمد (1407/1987)، منهج التربیه الاسلامیه: اصوله وتطبیقاته؛ کویت؛ مکتبه الفلاح. 23. مرتضوی، سید محمد (1375)، اصول و روشها در نظام تربیتی اسلام، مشهد: انتشارات گلنشر. 24. مهدی زاده، حسین (1383)، «کاوشی در ریشه قرآنی واژه تربیت و پیامد معنایی آن»، معرفت، ش59، 25. همت بناری، علی (1385)، «در تکاپوی ارائه مفهومی نو از تربیت اسلامی با تأکید بر آیات و روایات»، دوفصلنامه تربیت اسلامی، دوره 2، ش 3، ص7−40. 26. Alavi Ahmed Alhashemi Mariam (2016), A Theory of Islamic Education for Primary and Secondary Leve s :Implications for Curriculum Development, A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY IN EDUCATION At The British University of Doubai.
27. Scott. D&. Morrison M. (2006), Key Ideas in Educattional Reaserch, London, continuum. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,653 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 873 |