پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 6 |
| تعداد شماره‌ها | 274 |
| تعداد مقالات | 2,061 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,164,954 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,874,959 |
بررسی نقش نمادها در تقویت و ماندگاری جریان اسلام‌گرا در ایران دوره پهلوی؛ تحلیل جامعه‌شناختی | ||
| فصلنامه علمی - پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی | ||
| مقاله 14، دوره 11، شماره 22، مهر 1398، صفحه 147-177 اصل مقاله (551.15 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/soci.2020.4862.1285 | ||
| نویسندگان | ||
| توحید راستین* 1؛ محبوبه پاک نیا2 | ||
| 1دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی کیش | ||
| 2عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| چکیده | ||
| جریان اسلام‌گرا ازجمله جریان‌های اجتماعی−سیاسی دوره پهلوی بود که به‌عنوان جریان اپوزسیون در برابرجریان سلطنت‌طلب مطرح شد. این جریان با بهره‌مندی از روشنفکران و رهبران نمادین منتسب به خود و با تکیه بر مفاهیم نمادین پرشمار مندرج در بافت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه، نقش اساسی در فروپاشی حکومت پهلوی ایفاکرد. از منظر جامعه‌شناختی؛ در متن این جریان، نمادها مهم‌ترین ابزار ارتباطی، زبانی و کتابت به شمار می‌آید که نقش ویژه‌ای در هدایت و تحریک کنشگران بر ضد جریان سلطنت‌طلب داشته است. مفاهیم نمادین منتسب به این جریان نظیر؛ شهادت، غیبت، انتظار، محرم، عاشورا و... همانند پلی نمادین، ارتباط عقیدتی و معنوی بین اسلام‌گرایان را تسهیل می‌کرد و در خلال این فرایند، ضمن ایجاد انگیزش، همدلی و تحرک بین کنشگران این جریان؛ باعث تقویت، انسجام و ماندگاری جریان اسلام‌گرا می‌شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نماد؛ جریان؛ جریان اسلام‌گرا؛ خصلت یا عادت واره؛ سرمایه نمادین | ||
| مراجع | ||
|
* سید رضی (1394)، نهج‌البلاغه، مترجم: محمد دشتی، آستان قدس رضوی. 1. آبراهامیان، یرواند (1383)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمدگل محمدی و...، تهران: نشر نی. 2. آلگونه، جونقانی، مسعود (1395)، «اومبرتو اکو و بنیان نشانه‌شناختی تأویل»، نقد و نظریه ادبی، س1. 3. احمدی، بابک (1382)، ساختار و تأویل متن، تهران. 4. استمپل، جان.دی (1377)، درون انقلاب اسلامی، ترجمه منوچهر شجاعی، تهران: نشر رسا. 5. استوار، مجید (1392)، انقلاب اسلامی و نبرد نمادها، تهران: نشر نگاه معاصر. 6. ــــــــــــــ (1391)، «نقش نمادهای شیعه در پیروزی انقلاب اسلامی»، فصلنامه سیاست، مجله حقوق و دانشکده علوم سیاسی، دوره 42، ش4. 7. اسلم جوادی، محمد و امیر نیک پی (1389)، «ایده و مفهوم ساختارگرایی با بررسی آرای سوسور و لوی استروس»، فصنامه معرفت فرهنگی، اجتماعی، س1، ش3. 8. اکو، اومبرتو (1387)، نشانه‌شناسی، ترجمه پیروزایزدی، تهران: نشر ثالث. 9. انورفیاضی محمد و محمدرضا جباری (1390)، «نمادهای اجتماعی شیعه در عصر حضور»، فصلنامه تاریخ در آینه پژوهش، س8، ش1. 10. الگار، حامد (1369)، دین و دولت در ایران: نقش علما در دوره قاجار، ترجمه ابولقاسم سری، تهران: توس. 11. الگار، حامد و دیگران (1371)، نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج، ترجمه عباس مخبر، تهران: طرح نو. 12. امیراحمدی، هوشنگ و منوچهر پروین (1382)، ایران پس از انقلاب، ترجمۀ علی مرشدزاد، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران. 13. بریر، کلبر و پیربلانشه (1358)، ایران: انقلاب به نام خدا، ترجمه قاسم صغوی، تهران: انتشارات سحاب کتاب. 14. بهزادی، رقیه (1380)، «نماد در اساطیر: فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب»، کتاب ماه هنر، مرداد و شهریور. 15. بهمنی، پردیس و الیاس صفاران (1389)، سیر تحول و تطور نقش نماد در هنرهای سنتی ایران، تهران: انتشارات پیام نور. 16. بی‌نام (1375)، پیام عاشورا در کلام و پیام امام خمینیe، پدید آورنده: معاونت پژوهش مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیe، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe. 17. پیردیگار، ژان، و دیگران (1377)، ایران در قرن بیستم، ترجمه عبدالرضا مهدوی، تهران: البرز. 18. پورسید آقایی و دیگران (1383)، تاریخ عصر غیبت (نگاهی تحلیلی به عصر غیبت امام دوازدهم)، قم: مؤسسه فرهنگی و انتشاراتی حضور. 19. تنهایی، حسین ابوالحسن (1377)، درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی، نشر مرندیز. 20. جعفری، محمدتقی (1381)، امام حسین شهید فرهنگ، پیشرو انسانیت، تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری. 21. جلیلی، هدایت (1374)، «نهاد مرجعیت در دوران نهضت و نظام»، ج1، تهران: معاونت امور اساتید و معارف. 22. جعفریان، رسول (1381)، جریان‌ها و جنبش‌های مذهبی سیاسی ایران: از روی کار آمدن محمدرضاشاه تا پیروزی انقلاب اسلامی، سال‌های ۱۳۲۰ ۱۳۵۷، تهران. 23. جنکینز، ریچارد (1384)، پیر بوردیو، ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، تهران: نشر نی. 24. خرمشاد، محمدباقر و سیدابراهیم سرپرست سادات (1392)، «جریان‌شناسی سیاسی به‌مثابه روش»، فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، دوره پنجم، ش2. 25. خمینی، روح‌الله (1384)، تحریر الوسیله، ترجمه علی اسلامی و قاضی‌زاده، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه. 26. ــــــــــــــ (1378)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی، چاپ اول. 27. ــــــــــــــ (1357)، ولایت فقیه: حکومت اسلامی، تهران: امیرکبیر. 28. رجبی، محمدحسن (1378)، زندگینامه سیاسی امام خمینیe، ج1، تهران: کتابخانه ملی ایران. 29. روحانی، حمید (1361)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، قم: انتشارات دارالفکر. 30. ریترج، جرج (1386)، نظریه‌های معاصر در دوران جامعه‌شناسی معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی. 31. ستوده، امیررضا (1373)، پابه‌پای آفتاب، گفته‌ها و ناگفته‌ها از زندگی امام خمینی، ج3، تهران: نشر پنجره. 32. سجودی، فرزان (1382)، نشانه‌شناسی کاربردی، تهران: نشر قصه. 33. سیدمن، استیو (1386)، کشاکش آرا در جامعه‌شناسی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی. 34. سید ناصری، حمیدرضا (1377)، پاره‌ای از خورشید، تهران: انتشارات صدرا. 35. سینا، حسین (1370)، اندیشه سیاسی شیعی در گذر زمان، به کوشش حسن یوسفی اشکوری، تهران: نشر یادآوران. 36. شریعتی، علی (1355)، شیعه یک حزب تمام، بی‌نام. 37. ــــــــــــــ (1357)، خودسازی انقلابی، تهران: حسینیۀ ارشاد. 38. ــــــــــــــ (1375)، اسلام‌شناسی، (مجموعه آثار 16)، ج1، تهران: قلم. 39. ــــــــــــــ ( 1377)، با مخاطب‌های آشنا، تهران : چاپخش. 40. شریفی، محمد (1377)، فرهنگ ادبیات فارسی، تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین. 41. فاضلی، محمد (1382)، «نظریه‌ای برای تغییر اجتماعی، دفاعیه‌ای برای سرمایه‌داری»، کتاب ماه علوم اجتماعی، ش75، 76. 42. فاین، بن (1385)، سرمایه اجتماعی و نظریه اجتماعی: اقتصاد سیاسی و دانش اجتماعی در طلیعه هزاره سوم، ترجمه محمدکمال سروریان، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول. 43. فوردهام، فریدا (1346)، مقدمه‌ای بر روان‌شناسی یونگ، ترجمه مسعود میربها، تهران: انتشارات اشرافی. 44. قادری، حاتم (بی‌تا)، «ملاحظاتی پیرامون تفهیم و انتقال پیام عاشورا»، چکیده مقالات کنگره امام خمینی و فرهنگ عاشورا، تهران: نشر موج. 45. کاتوزیان، محمدعلی همایون (1378)، مصدق و نبرد قدرت در ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: انتشارات خدمات فرهنگی رسا. 46. لطیف‌پور هنری، یدالله (1380)، فرهنگ سیاسی شیعه و انقلاب اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. 47. مجلسی، محمدباقر (1363)، بحارالانوار، ترجمه ابوالحسن موسوی، تهران: کتابخانه مسجد ولی عصرf. 48. محتشمی، علی‌اکبر (1376)، خاطرات سیدعلی‌اکبر، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. 49. محرمی، غلامحسن (1382)، «تاریخ عزاداری برای امام حسین»، تاریخ در آئینه پژوهش، س1، ش۳. 50. محسنیان‌راد، مهدی (1385)، انقلاب، مطبوعات و ارزش‌ها (مقایسه انقلاب اسلامی و مشروطیت)، تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی. 51. مطهری، شهید مرتضی (۱۳۷1)، پیرامون انقلاب اسلامی، انتشارات صدرا. 52. ـــــــــــــ (1372)، علل‌گرایش به مادی‌گری، تهران: انتشارات صدرا. 53. ـــــــــــــ (1380)، امامت و رهبری، تهران: انتشارات صدرا. 54. مسعود، پدرام (1376)، «قدر شریعتی»، ماهنامه ایران فردا، ش34. 55. منظور الاجداد، محمدحسین (بی‌تا)، مرجعیت در عرصه اجتماع و سیاست: اسناد و گزارش‌هایی از آیات عظام نائینی: اصفهانی، قمی، حائری و بروجردی، تهران: شیرازه. 56. مولانا، حمید (1384)، ارتباطات جهانی در حال گذار «پایان چندگونگی»، تهران: سروش. 57. نقیب زاده، احمد و مجید استوار (1391)، «بوردیو و قدرت نمادین»، فصلنامه سیاست، تابستان 1391، ش22. 58. نگارش، حمید (1378)، رمز موفقیت استاد مطهری، قم: انتشارات خرم. 59. واعظ‌زاده خراسانی، محمد (1376)، سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری، تهران: انتشارات صدرا. 60. وزیرنیا، سیما (1381)، جایگاه نماد در نظام اندیشه یونگ، فصلنامه فرهنگستان هنر، ش4. 61. یاحقی، محمدجعفر (1369)، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی و سروش. 62. Bianchi, C & Gieri, M. (2009). “Eco’s Semiotic Theory”, cited in New Essays on Umberto Eco. Cambridge. Cambridge University Press.
63. Eco, U, (1992), “Over-interpreting Text”, cited in Interpretation and Over-interpretation, ed. Stefan Collini, Cambridge: Cambridge University Press.
Saussure, Ferdinan De, (1966), Courses in General Linguistics, edited by Charles Bally and Albert Sechehaye, Translated by Wade Baskin, London: McGraw-Hill Book Company. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 707 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 644 |
||